چاقی در دوران کودکی یکی از مشکلات اصلی سلامت در بسیاری از
کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه است.

این واقعیت وجود دارد که چاقی در سنین کودکی می تواند به میزان
قابل توجهی خطر بروز اضافه وزن و همچنین ابتلا به بیماری هایی مانند دیابت نوع دو
(غیر وابسته به انسولین)، فشار خون و چربی خون بالا، اختلالات کبدی و کلیوی را در
سنین نوجوانی و بزرگسالی بالا ببرد.

علاوه بر موارد ذکر شده، چاق بودن کودک می تواند باعث بروز
مشکلاتی در ارتباط با همسالان از جمله رانده شدن از برنامه های گروهی، حس سرخوردگی
و یا کاهش اعتماد به نفس شود.

از این رو،
سنجش وزن کودکان و تلاش برای متعادل کردن وزن آنها بسیار مهم است. تشخیص چاقی یا
اضافه وزن باید از سوی پزشک و یا متخصص تغذیه انجام شود. 

چاقی
کودکان، ممکن است ناشی از عوامل متعددی از جمله سابقه خانوادگی (پتانسیل ژنتیکی)، شیوه
زندگی و مسائل روانشناختی باشد.

با این
حال، به طور معمول علت اصلی عمده موارد چاقی به شیوه زندگی یعنی پرخوری، داشتن
الگوهای غذایی ناسالم و بی تحرکی فیزیکی باز می گردد.  

راهکارهای
موثر در پیشگیری و کنترل چاقی در کودکان

باتوجه به ضرورت موضوع، یکی
از بهترین راهکارها برای کاهش چاقی در کودکان، بهبود تغذیه و افزایش فعالیت بدنی
کل اعضای خانواده است. از این رو والدین باید الگوی خوبی برای کودکانشان باشند و
به موارد زیر توجه داشته باشند:  

1-    
عادات
غذایی سالم را جایگزین کنید.

از آنجایی که کودکان، اغلب
از غذایی که والدین خریداری می کنند و در خانه نگه می دارند، استفاده می کنند لازم
است پدر و مادر انتخاب های صحیح غذایی داشته باشند. در گام نخست، محدود کردن مواد
غذایی فرآوری شده و فست فودها را در الویت قرار داد. این مواد غذایی اغلب به دلیل
چربی یا قند بالایی که دارند، از طعم و مزه خوبی برخوردارند که موجب اشتیاق
نامناسب برای خوردن آنها می شود. چاقی در کودکانی که عادت به استفاده از فست فودها،
غذاهای فرآوری شده و نوشیدنی های صنعتی دارند، اغلب امری اجتناب ناپذیر است. از
این رو والدین باید مواد غذایی تازه و سالم از جمله میوه، سبزی، لبنیات کم چرب،
غلات کامل، حبوبات، و انواع گوشت ها را جایگزین این مواد غذایی کنند و در دسترس
کودکان قرار دهند. همچنین سعی کنید قبل از خارج شدن از خانه، برای کودکتان وعده غذایی
سالمی آماده کنید تا با شکم سیر بیرون برود. این کار باعث می شود وسوسه اش برای
خوردن تنقلات کمتر شود.

2-      به اندازه وعده غذایی
توجه داشته باشید.

والدین باید الگوی غذایی
آگاهانه ای برای کودک خود داشته باشند و مقدار مناسب یک وعده غذایی را با توجه به
سن کودک در نظر بگیرند و از غذا دادن زیاد به کودک خودداری کنند. همچنین والدین
باید توجه داشته باشند که در اختیار قرار دادن منظم مواد غذایی پرچرب یا شیرین و
یا غذا دادن در مقابل تلویزیون و در حین بازی رایانه ای باعث کاهش آگاهی کودک نسبت
به میزان غذای مصرفی اش می شود و از این رو باعث می شود که بدون توجه به پیام حس
سیری، همچنان درخواست غذا کند.

3-    
 غذاهای مورد علاقه کودکانتان را سالم تر سرو
کنید.

کودکان مواد غذایی که طعم
خوب و تزئین زیبا دارند را دوست دارند. از این رو اگر کودک ما به خوردن غذاهای
آماده و هله هوله عادت کرده است، سعی کنید اینگونه خوراکی ها را در خانه به روش
سالم تری تهیه کنید. همچنین می توان کودکان را در آشپزی مشارکت داد تا فرصتی برای
آشنایی کودک با مواد غذایی سالم تر باشد.

4-    
افزایش
فعالیت بدنی به صورت خانوادگی

اغلب کودکان زمانی که والدین
خود را در حال ورزش می بینند، تمایل بیشتری برای انجام فعالیت بدنی و ورزش خواهند
داشت و از آن بیشتر لذت می برند. از این رو لازم است که به صورت خانوادگی برای
پیاده روی، دوچرخه سواری و موارد مشابه برنامه ریزی کرد. همچنین سعی کنید میزان فعالیت ‌های نشسته
کودک مانند تماشای تلویزیون، بازی‌های رایانه ای و یا استفاده از تلفن های هوشمند را
کاهش داد. کودکان را در انجام کارهای خانه مانند مرتب کردن اتاق مشارکت دهید تا در
خانه فعال باشند./101

«نسرین نسیمی»
کارشناس ارشد تغذیه دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیراز

پایان خبر