شرایط بحرانی و وقوع حوادث می
تواند آسیب های جسمی و روانی بسیاری را برای افراد به همراه داشته و تنش های روانی
قابل توجهی از جمله اختلالات اضطرابی برای آسیب دیدگان و بازماندگان ایجاد کند، در
نتیجه لازم است مداخلات لازم از جمله آموزش خودمراقبتی صورت گیرد.

باید بدانیم اضطراب، واکنش
طبیعی به شرایط
سخت و تهدیدآمیز
است، اما اگر این شرایط سخت و تهدیدآمیز، شدید، طولانی
و رنج آور باشد، زندگی را
مختل می کند.

اضطراب می ‏تواند روی
سیستم ایمنی تأثیر
منفی داشته و
بدن را در
برابر بیماری ‏ها ضعیف
کند.

گاهی اضطراب باعث
رفتارهای ناکارآمد می‏ شود؛
برای مثال ممکن
است باعث شود
به طور مداوم اخبار
اشتباه یا ناخوشایند
را برای هم
ارسال کنیم و پیام‏ های
درست و شیوه نامه های
علمی را نادیده
بگیریم.  

کارهایی که فرد
مبتلا به اضطراب
انجام می ‏دهد و
چرخه اضطراب خود
و دیگران را گسترش می دهد،
جست و جوی مداوم خبر
در رسانه‏ ها، شبکه‏ های
اجتماعی نامعتبر و همچنین عدم
اطمینان و بزرگنمایی
خطر را شامل می شود.

باید بدانید در شرایط بحرانی
علائم زیر طبیعی و قابل کنترل است:

·        
بی‏
قراری و کلافه بودن، ترس، شوکه شدن، اضطراب

·        
بدخوابی
یا کم ‏خوابی

·        
گوش
به زنگی

·        
احساس
گناه

·        
احساس
ناامیدی و غمگینی

در این گونه موارد توصیه می شود اقدامات زیر را برای کاهش
ترس و اضطراب انجام دهیم:

·        
بیشتر
رفتارها و واکنش ‏هایی که افراد در هنگام حوادث و بحران ‏های غیرمنتظره از خود
نشان می ‏دهند، رفتارهایی طبیعی است، به همین دلیل توصیه می شود به خود یا دیگران
برچسب ضعیف، ترسو و یا غیرطبیعی بودن نزنیم.

·        
قبل
از بازنشر اخبار و اطلاعات، از درستی آن مطمئن شویم؛ انتشار اخبار نادرست، اضطراب
ما و اطرافیان را بی ‏دلیل افزایش می دهد.

·        
با
دوستان و اطرافیان خود صحبت کنیم؛ صحبت در مورد نگرانی‏ ها به بهتر شدن حال ما کمک
می ‏کند، اما صحبت‏ های خود را به اخبار حادثه محدود نکنیم.

·        
سعی
کنیم بر مواردی که روی آن کنترل داریم، تمرکز کنیم؛ روش‏ های آرام ‏سازی را به کار
ببریم؛ خود را سرگرم کنیم، فیلم تماشا کنیم یا هر فعالیت لذت بخشی که باعث آرامش
می شود را انجام دهیم.

·        
از
موقعیت ‏هایی که استرس ما را زیاد می ‏کند، دوری کنیم؛ برای مثال کمتر اخبار را
بررسی کنیم.

·        
در
مورد نگرانی ‏ها و احساسات خود حرف بزنیم و از بیان آنها خجالت نکشیم؛ اجازه بروز
احساساتی مانند گریه و خشم را به خود و دیگران بدهیم.

·        
با
احساسات و فکرهای خود نجنگیم، تغییر حال ما در هر لحظه طبیعی است و برای حل و فصل
آن زمان لازم است.

·        
در
مواقع استرس نفس های عمیق بکشیم؛ چند نفس عمیق از بینی بکشیم و به آرامی از دهان
خارج کنید(5 بار تکرار)

·        
به
روانشناسان مراکز خدمات جامع سلامت و پزشکان خانواده مراجعه کنیم.

·        
می
توانیم با خط تلفن 4030 تماس برقرار کرده و مشاوره تلفنی دریافت کنیم.

·        
در
حضور کودکان در مورد اخبار بد صحبت نکنیم.

·        
اعضای
بدن خود را رها کنیم و تمرین های آرامش‏ بخش انجام دهیم.

·        
به
کودکان اطمینان دهیم این موقعیت موقتی است.

·        
در
ذهن خود به اتفاقات مثبت و خوشایند فکر کنیم.

·        
در
مورد موضوعی که ما را نگران کرده یا استرس داریم، با افراد آشنا و اعضای خانواده
حرف بزنیم.

·        
به
کودکان اطمینان دهیم که خطری آنها را تهدید نمی ‏کند.

·        
با
کودکان در منزل بازی و آنها را سرگرم کنیم.

«فریبا رضایی»، مدیرگروه سلامت روانی،
اجتماعی و اعتیاد معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز