خودمراقبتی یعنی مراقبت از خود،
یعنی اینکه ما برای حفظ سلامت و شادابی خود، کارهای روزمره کوچکی انجام دهیم تا زندگی
بهتر و سالم تری داشته باشیم. خودمراقبتی شامل اقداماتی است آموختنی،
آگاهانه و هدفمند که هر فردی برای خود، خانواده و دیگران انجام می دهد
تا سالم بماند، از سلامت جسمی و روانی خود حفاظت کند، نیازهای اجتماعی
خود را برآورده سازد، از بیماری ها یا حوادث پیشگیری کند، از ناخوش ها و بیماری
های مزمن مراقبت کند و نیز از سلامت خود بعد از بیماری حاد یا ترخیص از بیمارستان
حفاظت کند. خودمراقبتی به وضوح موجب افزایش کارآیی و مهارت های فردی ما
می شود.

 

خودمراقبتی شامل تصمیمات و اقداماتی برای
سلامت، پیشگیری از خطرات و آسیب های اجتماعی و توانایی رفع نیازهای جسمی و روانی و
اجتماعی خود می شود. 

با انجام برخی اصول ساده خودمراقبتی
می­توان دستیابی به سلامت، نشاط و شادابی را در زندگی ایجاد کرد.

با خودمراقبتی می توانیم:

·         استرس خود
را کاهش دهیم.

·         اعتماد
به نفس خود را بازیابیم و تقویت کنیم.

·         شور
و شوق جوانی و انگیزه موفقیت خود را حفظ کنیم و افزایش دهیم.

·         جوانی
سالم، ایمن و با نشاط را تجربه کرده و سلامت سایر دوران های زندگی خود را تضمین
کنیم.

·         بهتر
درس بخوانیم و آینده شغلی بهتری داشته باشیم.

·         آینده
بهتری را برای خود، خانواده، دوستان و کشورمان رقم بزنیم.

1-خودمراقبتی جسمی

·                
خوردن منظم غذای سالم: صبحانه، ناهار، شام و میان وعده های
سالم، مصرف 5وعده میوه و سبزی در روز

·                
انجام ورزش روزانه: پیاده روی، دویدن، شنا، ورزش های رزمی

·                
انجام معاینه پزشکی ادواری و منظم پیشگیرانه

·                
دریافت خدمات و مراقبت های پزشکی موردنیاز

·                
استراحت کافی هنگام بیماری

·                
انجام فعالیت های جسمی منظم

·                
داشتن خواب و استراحت کافی

·                
رعایت پوشش مناسب و بر اساس فصول سال

·                
رفتن به تعطیلات

·                
پرهیز از وسایل، لوازم و رفتارهای پر خطر

2- خودمراقبتی روانی

·                
احساس ارزش، خوشبینی و امید

·                
احساس اعتماد به نفس کافی

·                
اختصاص وقت و زمان روزانه برای تفکر و تأمل

·                
انجام اقدامات لازم برای کاهش تنش و استرس

·                
توجه به تجارب، آرزوها، افکار و احساسات خود

·                
اختصاص زمان مناسب برای رفتن به دامن طبیعت

·                
مراجعه به روان پزشک یا روان شناس در صورت بروز مشکل یا
ناراحتی روانی

3-خودمراقبتی عاطفی 

·                
رفتار مهربانانه با خود و دیگران

·                
افتخار به خود

·                
گریه کردن در مواقعی که لازم است

·                
جستجوی چیزهایی برای خندیدن

·                
بیان خشم خود به روشی سازنده

·                
اختصاص وقت برای بودن در کنار والدین و برادر و
خواهر

·                
مطالعه کتاب هایی که دوست شان داریم

4-خودمراقبتی معنوی

·                
اختصاص زمان روزانه برای عبادت و نیایش

·                
تلاوت و شنیدن آیات قرآن

·                
انجام کارهای خیر

·                
کمک به نیازمندان

·                
شکرگزاری نعمت های الهی

·                
شرکت در مراسم و مناسک دینی و مذهبی

5-خودمراقبتی اجتماعی

·                
برقراری ارتباط با خانواده و حضور در کنار افراد مورد علاقه

·                
معاشرت با دوستان / همکاران

·                
خوردن ناهار یا میان وعده روزانه با دوستان/همکاران

·                
گفتگوی روزانه با دوستان/همکاران

·                
اختصاص وقت کافی برای انجام کامل امور محوله خانواده/همکاران

·                
تعیین حد و مرز خود با دوستان /همکاران

·                
عضویت در تشکل های گروهی

·                
خلاقیت و انگیزه در محیط کار

فراموش
نکنیم اگر خودمان را دوست داریم باید مراقب سلامتی خود باشیم.

«ملیحه مکی آبادی»
کارشناس آموزشی گروه ارتقای سلامت دانشکده بهداشت