سیستم ایمنی بدن ما مسوول مقابله با عوامل عفونت زای خارجی
مانند کروناویروس است و دو بخش اصلی ایمنی هومورال و ایمنی سلولی دارد. بخش
هومورال با تولید پادتن علیه آنتی ژن های وارد شده به بدن عمل کرده و بیشتر به
سلول های لنفوسیت B مرتبط است، اما در خصوص مبارزه با کروناویروس بر اساس تحقیقات
اخیر موسسات ایمنی شناسی، ایمنی سلولی به ویژه از سوی سلول های لنفوسیت T نقش مهمتری
ایفا می کند.

 

لنفوسیت‌ها پس از به وجود آمدن، نابالغ هستند و برای کسب
ویژگی‌ های لازم برای شناسایی و مبارزه با میکروب ‌ها، باید تکامل یابند. بر اساس
محل کسب تکامل، لنفوسیت ‌ها را به دو دستۀ لنفوسیت‌های B و لنفوسیت‌های T تقسیم می‌کنند.

لنفوسیت‌های B در مغز استخوان و لنفوسیت‌های T در تیموس تخصص یافته‌اند.

لنفوسیت‌های بالغ توانایی شناسایی مولکول ها و سلول‌ های
خودی را از بیگانه و نیز مقابله با عوامل بیگانه را به دست می ‌آورند و وارد جریان
خون می‌ شوند. لنفوسیت ‌ها بر سطح خود دارای گیرنده‌ هایی هستند که از لحاظ شکل
هندسی مکمل نوع خاصی از آنتی ‌ژن (که بر سطح عوامل بیگانه قرار دارد) است.

به این ترتیب، هر لنفوسیت، با داشتن نوع خاصی گیرنده، آنتی‌ژن
خاصی را شناسایی کرده و از بین می‌برد. به همین علت گفته می شود که لنفوسیت‌ها به‌طور
اختصاصی عمل می‌کنند. طبق بررسی ها، در بیماران مبتلا به فاز حاد تنفسی با ویروس
کرونا، لوکوپنی و لنفوپنی شدید وجود دارد که در این موارد کاهش شدید TCD4و TCD8در 80
تا 90 درصد بیماران مشاهده می شود. بنابراین نقش تقویت سیستم ایمنی بدن بیش از
پیش آشکار می شود.

قدرت سیستم ایمنی ما تا اندازه بسیاری تحت تاثیر فاکتورهای
غیروراثتی است.

 

میکروارگانیسم هایی که در طول زندگی در معرض آنها هستیم و
فاکتورهای سبک زندگی، مانند استرس، خواب، رژیم غذایی و ورزش نقش بسیار مهمی را در
تقویت واکنش سیستم ایمنی ما ایفا می‌کنند. در همین راستا،
اثربخشی گیاهان دارویی متنوعی نیز از دیرباز مورد بررسی قرار گرفته و اثبات شده
است از جمله:

شیرین بیان: گیاه شیرین بیان از خانواده لگومیناسه (نخودیان) است و ترکیباتی نظیر
فلاونوئیدها، ایزوفلاونوئیدها دارد و ترکیب مؤثره آن گلیسریزین است. در پژوهش منتشر شده در فصلنامه گیاهان دارویی، اثرات
شیرین بیان در برابر طیف وسیعی از ویروس ها مانند هرپس سمیلکس (HSV-1)، COV-19، واریسلا زوستر
ویروس (VZV)، سایتومگالو ویروس (CMV)، ویروس هپاتیت
A ، B ، C، ویروس تضعیف
کننده سیستم ایمنی (HIV-1) و دیگر موارد بررسی شده است؛ به نظر می رسد
این گیاه از تکثیر ویروس جلوگیری می کند، همچنین مسیر پیام رسانی داخل سلولی بیان
ژنی را تحت تأثیر قرار می دهد.

دارچین: ماده فعال در آن سینامالدئید نام دارد که موجب تقویت سیستم
ایمنی می شود.

زردچـوبـه: مـاده مـؤثر آن کورکومین است که یک ماده آنتی اکسیدان است
و بدن را محافظت می کند.

آویشن: حاوی تیمول است و بدن را از عفونت های مختلف حفظ می کند.

زنجبیل: حاوی
فیتونوترینتت هایی است که خاصیت آنتی اکسیدانی، ضدباکتریایی، ضدویروس و ضدالتهابی دارد.

اکیناسه (سرخارگل): شناخته شده ترین گیاه دارویی در تقویت سیستم ایمنی است؛ با
جلوگیری از ورود ویروس ها به سلول های بدن باعث جلوگیری از بیماری می شود؛ همچنین
سیستم ایمنی را تقویت و به درمان بیماری های عفونی نظیر عفونت های تنفسی کمک می
کند.

مریم
گلی: باعث کاهش التهاب
دستگاه تنفسی می شود و بهبود بیماری های عفونی را سرعت می بخشد.

ختمی: دستگاه تنفسی را از عفونت های ویروسی و تنفسی محافظت می
کند./س.کمال زاده

دکتر «فاطمه حبیبی پور»؛ دکترای داروسازی و مدیرفرآورده های
طبیعی، سنتی و مکمل معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز