مسمومیت
با
مونواکسیدکربن
یا
گازگرفتگی،
مسمومیتی
است
که
به خاطر تنفس گاز
خطرناک
مونوکسیدکربن
ایجاد
می
شود.
این
مسمومیت به وسیله انواع وسایل
گازسوز
از
جمله
بخاری،
آبگرمکن،
پیکنیک و حتی زغال
ایجاد
می
شود.

 

اگر
دودکش
یا
تهویه
یک
مکان
مسدود
باشد،
گاز
مونوکسیدکربن منتشر شده از این وسایل،
امکان
خروج
نمی
یابد.
بلکه در محیط ساختمان منتشر شده
و
سبب
مسمومیت
و
در
نهایت مرگ می شود. مرگ
بر
اثر
گازگرفتگی
را
«مرگ خاموش» می
نامند.

نشانه های ابتدایی مسمومیت با
گاز مونوکسید کربن

· سردرد

· ضعف
جسمانی

· سرگیجه
و
بی
قراری

· تهوع
و
استفراغ

· خواب
آلودگی، کسلی و خستگی

پس از گذشت دقایقی و افزایش میزان مسمومیت با مونواکسید کربن،
علایم خطرنا ک تر بروز خواهد کرد، از جمله:

· کبودی
دست،
دور
لب
ها و نوک انگشتان

· تنگی
نفس

· بی
هوشی

در صورت
مواجهه با فرد دچار مسمومیت مونوکسید کربن:

·        
خونسرد باشید.

·        
با اورژانس 115 تماس بگیرید.

·        
از ایمنی صحنه مطمئن شوید.

·        
فرد مسموم را از محیط آلوده به هوای آزاد منتقل کنید و یا در صورت عدم امکان، درها و پنجره
ها را باز کنید.

·        
بیمار را در حالت استراحت قرار دهید
(بیمار را حرکت ندهید(

·        
یقه پیراهن، کمربند و لباس های تنگ افراد مسموم را باز کنید.

·        
راه هوایی بیمار را بررسی کنید.

·        
در صورتی که بیمار بیهوش است او را به صورت خوابیده به پهلو
نگه دارید.

·        
در صورت امکان، اکسیژن رسانی را شروع کنید.

توصیه های خودمراقبتی برای پیشگیری از مسمومیت با مونوکسید کربن

·        
از وسایل گرمایشی
استاندارد استفاده کنید.

·        
مسیر دودکش را قبل از
راه اندازی کنترل و منافذ مسیر دودکش را مسدود کنید.

·        
در هنگام روشن بودن
وسایل گرمایشی دقت کنید دودکش داغ باشد.

·        
دودکش در پشت بام ها
باید کلاهک مخصوص داشته باشد.

·        
رنگ شعله بخاری و وسایل
پخت و پز باید آبی باشد. اگر رنگ شعله قرمز، زرد و یا نارنجی باشد، نشانه نقص در
سوخت رسانی و کمبود اکسیژن در محیط است.

·        
نباید تمامی روزنه های
جریان هوا در منزل و به ویژه اتاق خواب مسدود شود.

·        
آبگرمکن نباید در حمام
نصب شود.

·        
انتهای تمامی دودکش ها
باید دست کم یک متر از سطح بام و دست کم یک متر از دیوار جانبی بام فاصله داشته و
دارای کلاهک مخصوص (به شکل H) باشد.

·        
از قراردادن لوله خروجی
بخاری به داخل ظرف آب، خودداری کنید.

·        
از به کار بردن وسایل
گرمایشی بدون نصب دودکش و یا دارای نقص در دودکش خودداری کنید.

·        
آب گرمکن های دیواری
گازی، اگر به مدت طولانی روشن باشد، خطرآفرین می شود.

·        
درون خانه، به ویژه در
محل خواب خود، دستگاه هشدار مونوکسیدکربن نصب کنید.

·        
تعمیر وسایل گرمایشی از
سوی افراد غیر مجرب و بی تجربه و یا نصب از سوی اعضای خانواده باعث ایجاد خطر می
شود.

«محسن ایزدی»، کارشناس مبارزه با بیماری های غیر واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی
شیراز