مطمئن ‌ترین راه برای تأمین ید موردنیاز بدن، استفاده از نمک‌ یددار تصفیه شده است. مصرف نمک یددار مهم‌ترین مداخله بهداشتی برای از بین بردن اختلالات ناشی از کمبود ید (IDD) است که در این بین نمک‌های تصفیه شده به دلیل خلوص بالا، میزان ید را بهتر و به مدت بیشتر حفظ می کند. البته باید توجه داشت که نمک همیشه باید به میزان محدود مصرف شود و همان مقدار کم نیز از نوع نمک یددار تصفیه شده باشد.

ید ماده مغذی ضروری برای فعالیت غده تیروئید و ماده اصلی در ساختمان هورمون های تیروئیدی است که این هورمون ها، با تنظیم متابولیسم بدن، بر بیشتر اندام های بدن اثر می گذارد و برای تکامل و عملکرد طبیعی بدن، مغز و دستگاه عصبی، حفظ گرمای بدن و انرژی ضروری است.

مهم‌ترین منبع غذایی ید را مواد غذایی دریایی مانند ماهی ‌های آب شور، میگو، صدف و جلبلک‌های دریایی تشکیل می‌دهد. همچنین گیاهانی که در سواحل دریا می روید، منابع مناسب ید محسوب می شود.

اما مواد غذایی که دور از دریا رشد می کند و ماهی آب های تازه، ید کمتری دارد. ید موجود در گیاهان برخلاف سایر مواد معدنی، به مقدار ید موجود در خاک محل رشد گیاه، بستگی دارد. اما در کشور ما آب و خاک فاقد ید است، بنابراین هیچ کدام از محصولات غذایی قادر به تامین ید موردنیاز بدن نیست.

بدن انسان در اوایل دوران کودکی، بلوغ و دوران های حاملگی و شیر دادن به نوزاد، به میزان بیشتری به ید نیاز دارد و دریافت مقدار کافی آن اهمیت حیاتی دارد. کمبود ید، پیامدهایی مانند نازایی، سقط جنین، تولد نوزاد مرده، ناهنجاری مادرزادی، عقب ماندگی های ذهنی، کاهش بهره هوشی و گواتر را به دنبال دارد.

نمک یددار را نباید به مدت طولانی در معرض نور خورشید و یا رطوبت قرار داد، زیرا ید آن از دست می رود. بهترین روش برای نگهداری مناسب نمک یددار، ظرف های بدون منفذ است. نگهداری نمک یددار در ظرف های شیشه ای و بی رنگ نیز موجب کاهش ید آن می شود.

بر همین اساس توصیه می شود نمک یددار را در ظروف شیشه ای رنگی و دربسته نگهداری کرد. همچنین این نکته مهم و کاربردی را در نظر داشته باشید که بهتر است نمک را در آخر پخت به غذا اضافه کنیم.

«زهرا قریب مطلق»، کارشناس تغذیه شبکه بهداشت و درمان شهرستان قادرآباد