تحقیقات نشان می‌ دهد
که در اکثر نقاط دنیا از جمله ایران، شیوع سرطان در مردان بیشتر از زنان است. از
مهم ‌ترین دلایل پیدایش این واقعیت می ‌توان به مواجهه بیشتر مردان با عوامل خطر
وابسته به شیوه زندگی نظیر مصرف دخانیات، نوشیدن الکل یا مصرف غذاهای پرچرب و نیز
مواجهه با عوامل خطر شغلی اشاره کرد.

در چند دهه اخیر از
فراوانی سرطان معده در جهان کاسته شده است، اما این سرطان در شمال و شمال غرب
ایران همچنان شیوع بالایی دارد. از مهمترین عوامل خطر سرطان معده در ایرا، مصرف
بیش از حد نمک در رژیم غذایی و مصرف دخانیات است. با توجه به اینکه تشخیص این
سرطان در 80 درصد موارد در
مراحل پیشرفته بیماری اتفاق می ‌افتد، لزوم طراحی برنامه غربالگری برای افراد
پرخطر ضروری به نظر می ‌رسد.

سرطان پروستات بسیار
دیر علامت دار می ‌شود. این سرطان در 65 درصد موارد در مردان با سن بالای 65 سال اتفاق می ‌افتد
و رخداد آن قبل از 40 سالگی بسیار نادر است. سابقه سرطان پروستات در افراد نزدیک
خانواده خطر ابتلا به این سرطان را در مردان سالمند افزایش می دهد. رژیم غذایی
حاوی گوشت قرمز، لبنیات پرچرب، چاقی و مصرف دخانیات از عوامل مهم خطر سرطان
پروستات است. در حال حاضر این سرطان، دومین سرطان شایع در بین مردان ایرانی است.

در چند دهه گذشته
فراوانی سرطان پروستات در کشور بیشتر شده که به عقیده صاحبنظران تشخیص زودرس
بیماری و غربالگری، سهم قابل توجهی در کاهش شیوع این بیماری دارد. به
عبارت دیگر مبتلایان به این بیماری در حال حاضر نسبت به گذشته زودتر تشخیص داده می‌
شوند، اگرچه نباید از تغییر سبک زندگی به عنوان عامل مهم خطر سرطان پروستات در
افزایش مبتلایان در دهه اخیر غافل بود.

سرطان ریه در مردان، تا
حدی قابل پیشگیری است، با پرهیز از مصرف دخانیات و نیز خودداری از حضور در اماکن
آلوده به دود سیگار می ‌توان تا حدی از ابتلا به آن خودداری کرد.

از علائم مهم سرطان که
اغلب از سوی مردان نادیده گرفته می ‌شود، می ‌توان به خون در مدفوع (از علائم مهم
سرطان روده بزرگ) مشکل دفع ادرار یا تکرر ادرار (از علائم مهم سرطان پروستات)،
توده یا تورم بیضه، خون در ادرار (از علائم مهم سرطان‌های سیستم ادراری و نیز
سرطان‌های متاستاتیک با
منشاء کبدی) مشکل در بلع (از علائم سرطان ناحیه حلق و مری)، زخم ‌های دهانی مقاوم
به درمان، سرفه مزمن (از علائم مهم سرطان ریه و حلق)، درد معده و تهوع (از علائم
مهم سرطان‌های با منشاء گوارشی اشاره کرد.ف.خالقی

«ناهید
کریمی» کارشناس ارشد پرستاری
سلامت جامعه دانشکده پرستاری و مامایی حضرت فاطمه (س)