زیره سیاه از جمله گیاهان دارویی مهم و از
اقلام پرمصرف در بازار گیاهان دارویی سطح کشور است. این گیاه که از خانواده چتریان
است، علاوه بر استفاده به عنوان افزودنی و ادویه، کاربرد فراوانی در طب سنتی دارد.
زیره سیاه که دانه آن به عنوان دارو و چاشنی مورد مصرف دارد، دارای ترکیبات فراوان
و اثرات درمانی و دارویی متعدد است.

 

دانه یا میوه این دارو حاوی حدود 3 درصد اسانس
است. این دانه به طور عمده برای کاهش نفخ و سوء هاضمه و افزایش شیر مادران کاربرد
دارد. زیره سیاه را در غذا به عنوان چاشنی و ادویه مورد استفاده قرار می دهند. اما
آنچه در مورد زیره می توان از منابع طب سنتی ایران بهره برداری کرد، تاثیر آن به
عنوان یک داروی اثربخش در کاهش وزن یا لاغری و بهبود دهنده کیفیت هضم غذاست. چرا
که هضم مناسب غذا می تواند خود به کاهش مشکلات متابولیک از جمله چاقی نیز
بیانجامد.

همچنین مصرف موضعی زیره به صورت روغن یا اسانس
به عنوان مسکن، کاهش دهنده سردرد و کاهش دردهای مفصل و عضلات در مصرف عامیانه و
سنتی، کاربرد دارد.

مترادف با بسیاری از
موارد درمانی سنتی، در علوم نوین داروسازی و پزشکی نیز خواص درمانی این گیاه مورد
ارزیابی قرار گرفته و بسیاری از آنها به اثبات رسیده است. زیره سیاه در مطالعات
آزمایشگاهی واجد اثرات آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی و در ارزیابی
های
حیوانی، دارای اثرات ضدتشنج، کاهش دهندگی قند، کلسترول خون و تقویت دستگاه تنفس
بوده است.

دکتر «محمدمهدی زرشناس» عضو هیات علمی گروه
داروسازی سنتی دانشکده داروسازی شیراز

پایان خبر