شب یلدا یا شب چله یکی از جشن های ایرانیان و بهانه ای برای جمع شدن خانواده ها در کنار هم است. این شب علاوه بر آداب و رسوم خاص، با مصرف خوراکی های متنوع همراه است. در ادامه برخی نکات تغذیه ای مربوط به این شب را با هم مرور می کنیم:

• در شب یلدا باید همانند روزهای عادی، اصل تعادل و تنوع در رژیم غذایی رعایت و از پرخوری و زیاده روی در مصرف مواد غذایی پرهیز شود.
• در این شب به جای چیبس و پفک، از تنقلات سالم مانند میوه های خشک، آجیل و پفیلای خانگی استفاده کنیم.
• اکثر شیرینی‌ها، به ویژه شیرینی‌های تر از انواع روغن‌های جامد تهیه می شود که حاوی اسیدهای چرب اشباع و ترانس است و سبب افزایش چربی‌های بد خون می شود. بنابراین توصیه می شود در صورت خرید شیرینی، انواع غیر خامه ای با انداره کوچک را انتخاب کنیم.
• در صورت خرید شکلات به جای شکلات های معمولی، شکلات های تلخ با خلوص بالای 75 درصد را انتخاب کنیم.
• توصیه می شود انواع آجیل ها به صورت خام و بدون نمک مصرف شود. انواع بو داده سرشار از نمک است که سبب افزایش فشارخون و ایجاد بیماری های قلبی و عروقی می شود.
• در مهمانی ها بیماران مبتلا به دیابت به جای شیرینی های خامه ای، مربایی، گز و سوهان،  بهتر است به صورت محدود از شیرینی های ساده با سایز کوچک استفاده کنند.
• با توجه به اینکه میوه های خشک قند بالایی دارد، بهتر است بیماران مبتلا به دیابت برای جلوگیری از نوسان قند خون از میوه های تازه و کم شیرین استفاده کنند.
• در این شب در صورت امکان به جای مصرف پلوی ساده، از پلوهای مخلوط با سبزی ها مثل سبزی پلو یا شوید پلو استفاده کنیم.
• در مهمانی ها به جای مصرف نوشابه های گازدار از نوشیدنی های طبیعی پاستوریزه و کم نمک چون دوغ استفاده کنیم.
• مراقب کودکان باشیم تا مصرف تنقلات، شیرینی و شکلات در شب یلدا، باعث حذف وعده اصلی غذایی آنان نشود.

راهنمای خرید آجیل شب یلدا

1. نخستین نکته درباره خرید آجیل، خرید از  فروشگاه های معتبر و انتخاب اجناس با کیفیت مناسب و تازه است.
2. تا حد امکان از خرید آجیل های رنگ شده خودداری کنیم. این آجیل ها اغلب با رنگ های غیرمجاز و غیرخوراکی رنگ می شود که ممکن است حساسیت زا باشد.
3. هنگام خرید آجیل به تازگی آن توجه داشته باشیم. به هیچ وجه نباید بو یا طعم کهنگی، کپک زدگی و ترشیدگی بدهد.
4. اغلب مغزها قربانی کپک‌ها و قارچ‌های سمی‌ می شود که ماده‌ای سرطان‌زا موسوم به «آفلاتوکسین» را ترشح می‌کند؛ بنابراین به جای محصولات باز و فله ای، آجیل های بسته بندی شده و مرغوب خریداری کنیم.
5. اگر در آجیل حفره مشاهده شد، آن آجیل می تواند کهنه و فاقد کیفیت باشد.
6. برای نگهداری و مصرف آجیل های باقی مانده در روزهای بعد، بهتر است آجیل را درون ظرف های دربسته و در محلی خشک و خنک نگهداری کنیم.

دکتر «سیده پریسا موسویان»، کارشناس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز