با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال، خانه تکانی و تمیز کردن خانه را در پیش رو داریم که گاهی آسیب هایی را به همراه دارد؛ به همین دلیل باید علاوه بر مراقبت از دچار شدن به حوادثی مانند سقوط از ارتفاع، نسبت به استفاده نابجا و بدون آگاهی از مواد شوینده و پاک کننده شیمیایی، توجه کنیم.

باید به این نکنه توجه کرد که برخی از محصولات پاک کننده و شوینده در تماس با پوست و ریه موجب بروز واکنش هایی می شود؛ شاید به ظاهر بعضی از مواد شوینده قوی، برای تمیز کردن خانه مناسب باشد، اما می تواند به سلامت ما آسیب برساند.
بدترین شکل استفاده از مواد پاک کننده و شوینده چیست؟
بدترین شکل استفاده از مواد پاک کننده و شوینده این است که این مواد را با آب گرم و یا مواد سفید کننده مخلوط کنیم یا از این مواد در محیط‌ های بسته‌ مثل حمام و سرویس بهداشتی که بخار آب وجود دارد، استفاده کنیم.
زیرا از فعل و انفعالات شیمیایی ترکیب این مواد گاز کلر آزاد می ‌شود که با رطوبت مخاط دهان اسید کلریدریک ایجاد می‌ کند و بسیار قوی و سوزاننده است و استنشاق آن در فضاهای کوچک، علایم شدید تنفسی ایجاد می‌کند.
استفاده از کدام شوینده ها ایمن تر است؟
استفاده از پودر‌های شوینده حاوی آنزیم، بسیار ایمن‌ تر از استفاده از مواد سفیدکننده ‌ای است که بخار دارد؛ بنابراین توصیه می شود مواد شوینده شیمیایی که بخار ایجاد می ‌کند را از برنامه تمیزکاری حذف کنیم، مگر آنکه در جایی باشیم که جریان سریع هوا، بخارها را پراکنده می‌ کند، در غیر این صورت هر چقدر احتیاط کنیم، باز هم احتمال آسیب وجود دارد.
توجه داشته باشیم، بسیاری از مواد ضدعفونی کننده به راحتی از ماسک های کاغذی عبور می کند و می تواند، موجب آسیب به ریه شود، بنابراین تهویه مناسب محل، روشن کردن هواکش و باز کردن پنجره ها، استفاده نکردن از محلول های غلیظ و بستن دستمال ضخیم مرطوب بر روی دهان و بینی، می تواند تا اندازه زیادی از بروز آلرژی ها و پیشگیری از این مشکلات کم کند؛ پوشیدن دستکش و ماسک هنگام استفاده ازمحصولات سوزاننده ضروری است.
بهترین اقدام برای مسمومیت های ریوی:
• در اینگونه موارد خروج سریع فرد از محل سربسته و استفاده از هوای آزاد و قرار گرفتن در معرض جریان هوا مهم ترین توصیه است.
• استنشاق هوای تازه، تنفس را ساده تر می کند.
• استفاده از بخور، به ویژه بخور سرد و خودداری از صحبت کردن در این شرایط، بسیار کارآمد و مفید است، سپس باید هرچه سریع تر باید به پزشک مراجعه کنیم.
خطر شوینده ها برای سلامت چشم
مواد شوینده می تواند موجب ایجاد زخم های شدید در پلک شده و چسبندگی های کره چشم و پلک را به همراه داشته باشد؛ آسیب ناشی از این مواد ممکن است آنقدر جدی باشد که بینایی به طور کامل از بین برود، به همین دلیل استفاده از عینک حفاظتی برای کاهش آسیب چشم ها، توصیه می شود.
خطر مواد شوینده برای سلامت کودکان
همچنین بی دقتی و سهل انگاری در استفاده، نگهداری یا جابجا کردن مواد پاک کننده و سفیدکننده، کودکان را در معرض خطر قرار می دهد.
محصولات شیمیایی و شوینده را همیشه در ظرف اصلی آن نگهداری کنیم و از نگهداری این مواد در ظروف مواد خوراکی مانند بطری نوشابه، خودداری کنیم، چرا که سبب خورده شدن اشتباهی این مواد از سوی کودکان می شود.
پدر و مادرها در صورت مسمومیت خوراکی فرزندان، آنها را وادار به استفراغ نکنند، زیرا این کار موجب آسیب دیدگی و سوختگی بیشتر دستگاه گوارش می شود؛ در این مواقع باید بلافاصله دهان کودک را شست و شو دهیم، توجه داشته باشیم که کودک آب نخورد، زیرا وقتی ماده شوینده با آب ترکیب می شود، جذب آن سریع تر شده و وضعیت بدتر می شود؛ بهتر است تا رساندن مصدوم به بیمارستان یا مراکز درمانی با خوراندن شیر، عمل رقیق سازی انجام شود.
مهندس «سارا روح بخش» کارشناس بهداشت محیط مرکز بهداشت شهدای انقلاب شیراز