پوکی استخوان به این معنی است که تراکم مواد معدنی استخوان پایین تر از حد طبیعی است؛ اما ابتلا به پوکی استخوان در همه افراد تشخیص داده نمی شود. چرا که پوکی استخوان نوعی بیماری نامرئی است و تا زمانی که فرد دچار شکستگی استخوان نشود، علایمی از خود بروز نمی دهد.

در فرد مبتلا به این بیماری، یک سقوط ساده از ارتفاع کم، یک چرخش ناگهانی، خم و راست شدن سریع یا حتی افتادن در یک چاله کوچک می تواند باعث شکستگی استخوان شود.

بیشترین شکستگی مربوط به پوکی استخوان در ناحیه های لگن، ستون مهره ها، مچ یا قسمت بالای بازو رخ می دهد.

 33 درصد از بیمارانی که مبتلا به شکستگی لگن ناشی از پوکی استخوان می شوند، طی یک سال بعد از آن به طور کامل وابسته شده یا در خانه های سالمندان مقیم می شوند و 20 تا 24 درصد از این افراد در همان متاسفانه جان خود را از دست می دهند؛ چرا که ایجاد یک شکستگی در افراد مبتلا به پوکی استخوان می تواند به صورت پی در پی (دومینو وار) به ایجاد شکستگی های متعدد بعدی منجر شود.

سالانه 30 درصد از بزرگسالان 65 سال به بالا، زمین می خورند و 10 تا 15 درصد از آنها دچار آسیب می شوند. از هر پنج مورد زمین خوردن، یک مورد باعث صدمه جدی مانند شکستگی استخوان یا ضربه به سر می شود. سابقه یک بار زمین خوردن، شانس زمین خوردن مجدد را دو برابر می کند و از هر چهار فرد سالمند بالای 65 سال، بیش از یک نفر هر ساله، زمین می خورد.

در صورتی که دچار  موارد زیر هستید، خطر افتادن و شکستگی را در نظر بگیرید:

1. ضعف بینایی، شنوایی و عضلانی
2. اختلال در راه رفتن و تعادل
3. استفاده از داروهای آرام بخش، ضد درد و ضد فشار خون
4. اختلالات عصبی

راهنمای خودمراقبتی برای پیشگیری از سقوط:

0. برداشتن سیم ها و اتصالات سست شده از سطح زمین
1. استفاده از ترمز فرش برای فرش و قالیچه های کوچک
2. نصب میله های کمکی در حمام، سالن و پله ها
3. استفاده از کفش های دارای پاشنه کوتاه و محکم
4. جلوی دست گذاشتن تمام موارد موردنیاز برای افراد سالمند
5. روشن نگه داشتن راهروها، پله ها و ورودی ها
6. خودداری از تعبیه پله بین بخش های مختلف منزل
7. استفاده از محافظ لگن برای افرادی که در معرض خطر سقوط قرار دارند.

«محسن ایزدی»، کارشناس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری های غیرواگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز