هر ساله بیست و چهارم مهر به عنوان روز جهانی غذا گرامی
داشته می شود و  امسال شعار «غذا برای همه،
هیچ کس نباید فراموش شود» برای این روز انتخاب شده است.

 

به این مناسبت در ادامه با اهمیت مصرف نان سبوس دار در
برنامه غذایی روزانه به عنوان راهکاری برای ارتقای سلامت آشنا می شویم:

نان قوت غالب
سفره های خانوار، بخش قابل توجهی از انرژی و پروتئین موردنیاز روزانه و همچنین
برخی از ویتامین های گروه B،
آهن و فیبر غذایی را تامین می کند؛ بنابراین مصرف نان سالم می تواند تا حد زیادی
در سلامت جامعه تاثیرگذار  باشد.

در کشور ما
انواع مختلف نان مانند سنگگ، لواش، تافتون، بربری و نان های حجیم و نیمه حجیم (که
به اشتباه به آنها نان های فانتزی گفته می شود) با آرد مخصوص طبخ می شود و هر کدام
ویژگی های خاصی دارد.

تفاوت اساسی این
آردها در مقدار سبوس موجود در آنهاست؛ همچنین به دلیل اهمیت تغذیه ای سبوس و خواص
فیزیولوژیکی آن، متخصصان تغذیه مصرف مرتب و روزانه آن را توصیه می کنند؛ از
بین نان های سنتی، نان سنگک با آرد تقریبا کامل پخته می شود، به این معنا که آرد
آن بیشترین مقدار سبوس را داراست؛ از این رو در مقایسه با نان های دیگر از ارزش
غذایی بالاتری برخودار است.

هر چه میزان
سبوس آرد بالاتر باشد نان تیره تر می شود، بنابراین از این طریق می توان تشخیص داد
که مقدار سبوس کدام نان بیشتر است؛ به همین دلیل نان سنگگ در مقایسه با لواش بسیار
تیره تر است که این امر در ارتباط با مقدار سبوس موجود در نان سنگک است. 

سبوس
چیست؟

سبوس، جدار
خارجی گندم را تشکیل می دهد که دارای مقادیر زیادی از ویتامین هاست؛ به طور
میانگین، ویتامین، مواد معدنی و فیبر در نان سبوس دار (مانند سنگک) دو برابر نان
سفید (مانند لواش )است؛ سبوس موجود در نان از یبوست پیشگیری می کند، علاوه بر این
باکتری های مفید روده را برای تقویت سیستم ایمنی بدن فعال می سازد.

فیبر موجود در
نان سبوس دار، کلسترول و مواد سمی حاصل از تجزیه مواد غذایی را جذب کرده و از روده
دفع می کند؛ نان هایی که خمیر آن به حد کافی تخمیر نمی شود، از جوش شیرین در
به عمل آوردن خمیر استفاده می کنند که به صورت فطیر و یا خمیر به دست مردم می رسد
که هم هضم آن را سخت تر می کند و هم جوش شیرین موجود در آن جذب آهن، روی و کلسیم
را کاهش می دهد.

نان سبوس دار در
پیشگیری از بیماری هایی مانند سوء تغذیه، سرطان های دستگاه گوارش به ویژه روده
بزرگ، یبوست، دیابت، پوکی استخوان، اختلالات چربی خون، کم خونی و چاقی موثر است.

توصیه
هایی برای نگهداری نان در بلند مدت

- در زمان خرید
به نان تازه و داغ کمی فرصت دهید تا خنک شود.

-   هرگز
از روزنامه برای حمل نان استفاده نکنید و از کیسه یا سفره های پارچه ای استفاده
کنید.

 - از قرار
دادن نان های داغ در کیسه های نایلونی خودداری کنید، زیرا این عمل باعث می شود که
نان عرق کند و زودتر بیات شود. همچنین شرایط مناسب برای کپک زدن فراهم شده و دور
ریز نان افزایش یابد.

-   می
توانید در منزل نان ها را به اندازه دلخواه برش داده و در کیسه های مخصوص فریزر
قرار دهید و در فضای مناسبی از فریزر که از سایر بسته های فریزری دورباشد به مدت
طولانی نگهداری کنید.

-  تا جایی که می توانید نان
تازه مصرف کنید و از خرید بیش از اندازه نان خودداری کنید.

 «زیبا
کجوری» کارشناس واحد بهبود تغذیه جامعه مرکز بهداشت شهدای انقلاب شیراز