تغذیه در پیاده روی اربعین یکی از مهمترین اقداماتی است که ضرورت دارد پیش از سفر، برای آن برنامه ریزی شود، چرا که لازم است در حین پیاده‌روی، فرد پر انرژی و سالم بماند تا بتواند مسیر را با موفقیت طی کند. بنابراین توصیه می شود تغذیه را دست کم نگیرید و خوراکی مناسب انتخاب کنید. با توجه به طولانی بودن مسیر و گرمای هوا، تغذیه غیر اصولی می‌تواند باعث بیماری شود. دانستن یک سری نکات تغذیه ای به شما کمک می کند که سفری راحت و با سلامت داشته باشید. در این مطلب  مواردی که به شما کمک می کند تا در این سفر معنوی دچار مشکلات تغذیه ای و گوارشی نشوید به شما آموزش داده می شود:

1. با توجه به شرایط بسیار گرم و شرجی مناطق جنوبی ایران و عراق در ایام راهپیمایی اربعین، رعایت نکات تغذیه‌ای و مصرف مایعات کافی برای زائران اهمیت ویژه‌ای دارد. گرمای شدید و تعریق زیاد، بدن را در معرض کم‌آبی، از دست دادن املاح و گرمازدگی قرار می‌دهد.
2. از مصرف لبنیات غیرپاستوریزه به ویژه پنیر، کره و شیر محلی به صورت فله خودداری کنید و از لبنیات دارای بسته بندی بهداشتی استفاده کنید.
3. افراد متناسب با شرایط جسمی خود باید غذاهای سالم و بهداشتی مصرف کنند و از درهم خوری و مصرف غذاهای چرب و سنگین خودداری کنند.
4. از خوردن سالاد و سبزی های خام و نپخته خوداری کنید، اما مصرف انواع مواد غذایی پخته شده مانند سیب زمینی، کدو و هویج برای پیشگیری از یبوست توصیه می شود.
5. از مصرف کنسروهای بادکرده، زنگ‌زده، سوراخ شده و کنسروهایی که مواد داخل آن بوی نامطبوع دارد، خودداری شود.
6. غذاهای پخته شده نباید بیش از دو ساعت در دمای محیط نگهداری شود و بیشتر از یک بار نباید گرم شود.
7. از نگهداری غذای پخته شده برای وعده های بعدی پرهیز شود و غذای ماندهف حتی پس از گرم شدن به هیچ وجه خورده نشود.
8. سعی کنید به جای مصرف تخم مرغ نیمرو، تخم مرغ آبپز و سفت شده مصرف کنید که هم هضم بهتری دارد و هم امکان آلودگی آن کمتر است.
9. میوه ها را قبل از مصرف با دقت با آب سالم شست و شو دهید و پوست آنها را جدا کنید.
10. به دلیل گرمی هوا و جلوگیری از مسمومیت و گرمازدگی، از دوغ های پاستوریزه بسته بندی شده استفاده کنید.
11. به همراه داشتن کمی نعناع و پونه و میل کردن همراه با دوغ، به دلیل خاصیت ضد عفونی کننده دستگاه گوارش توصیه می شود.
12. استفاده از ماست (کم‌چرب و پاستوریزه)، لیموترش و یا آب‌لیمو همراه با غذا برای جلوگیری از مسمومیت توصیه می شود.
13. برای جلوگیری از کم‌آبی و یبوست مقادیر مناسبی آب (بهتر است از نوع ‌بسته بندی باشد) توصیه می شود. بطری‌های آب‌ سالم بسته بندی شده، آب‌میوه‌ها و نوشیدنی‌های پاستوریزه می‌تواند بدون خطر باشد. به هیچ عنوان به جای آب، از آبمیوه های باز در طول مسیر استفاده نکنید.
14. به دلیل گرمی هوا  بهتر است روزانه تا 6 لیوان آب را بنوشید؛ چرا که به دلیل پیاده‌روی و تعریق،  املاح بدن کاسته می‌شود.  از مصرف آب هایی که در مسیر توزیع می شود به دلیل احتمال بالای آلودگی پرهیز کنید.
15. از آب چشمه، نهر، رودخانه برای آشامیدن استفاده نکنید. آب باقیمانده در بطری‌ها را در پشت شیشه و زیر تابش نور خورشید قرار ندهید.
16. برای مسواک زدن باید از آب سالم مانند آب بسته بندی شده و یا آب جوشیده استفاده کنید.
17. از مصرف یخ‌هایی که در شرایط غیربهداشتی و روی زمین نگهداری یا خرد می‌شود، خودداری کنید.
18. مصرف چای را نیز فراموش نکنید، اما از نوشیدن چای و مایعات داغ در لیوان‌های یک‌بارمصرف شفاف خودداری کنید و سعی کنید یک لیوان شخصی با خود همراه داشته باشید.
19. برای پیشگیری از یبوست، به جای نان لواش از نان هایی که حاوی سبوس بیشتری است، استفاده کنید.
20. مواد غذایی ملین مثل انجیر و آلو برای جلوگیری از یبوست به همراه خود داشته باشید.
21. در طول راه، به عنوان تنقلات، مقداری آجیل مثل نخودچی، کشمش، خرما، توت خشک، انجیر خشک، انواع مغزهای دارای بسته بندی بهداشتی و لیمو ترش  به همراه داشته باشید.
22. به دلیل گرمی هوا از مصرف غذاهای حاوی نمک زیاد خودادری کنید، چرا که مصرف نمک زیاد باعث افزایش تشنگی و از دست دادن آب بدن می شود و می تواند فرد را مستعد گرمازدگی کند.
23. تا حد امکان از مصرف غذا‌های پرچرب و شور خودداری کرده تا دچار بیماری‌های گوارشی نشوید.
24. برای پیشگیری از گرمازدگی از شربت های خاکشیر و تخم شربتی، در  موکب هایی که موازین بهداشتی را رعایت می کنند، تهیه و میل کنید.
25. شست‌وشوی قاشق و چنگال و سایر ظروف مواد غذایی باید به خوبی انجام داده شود و در صورت امکان افراد از قاشق‌های یک بار مصرف استفاده کنند.
26. از به همراه بردن غذاهایی مثل سالاد الویه، کباب، غذاهای حاوی کشک مثل کشک بادمجان، ماهی و یا سس مایونز که زود فاسد می‌شود، پرهیز کنید .
27. توجه داشته باشید مصرف غذا‌های گرم از سلامت بیشتری نسبت به غذا‌های سرد برخوردار است؛ چرا که حرارت غذا منجر به از بین رفتن میکروب‌های موجود در مواد غذایی شده و احتمال مسمومیت آن را کاهش می‌دهد.
28. بهتر است هنگام سفر شیر مصرف نکنید، چرا که علاوه بر فاسد شدن سریع آن سبب نفخ و مشکلات گوارشی می‌شود، بنابراین بهتر است  به جای آن برای تامین نیاز های بدن به کلسیم از دوغ، ماست و پنیر استفاده کنید.
29. اگر مبتلا به دیابت هستید، از مصرف مواد قندی و شیرینی در طول مسیر خودداری کنید.
30. اگر مبتلا به فشارخون بالا هستید، از خوردن غذاهای شور و پرنمک خودداری کنید.

«اعظم زمانی»، کارشناس واحد بهبود تغذیه جامعه مرکز بهداشت شهدای انقلاب شیراز