مبتلایان به دیابت و فشار خون بالا بیشتر در معرض خطر حمله قلبی یا سکته مغزی هستند، بنابراین آگاهی در زمینه فشارخون در مبتلایان به دیابت بسیار مهم است. اگر بیماری دیابت کنترل نشود، در طول زمان سطح بالای قند خون می ‌تواند به عروق خونی و اعصاب آسیب برساند و باعث بیماری قلبی، سکته مغزی و مشکلات کلیه، چشم، آسیب و زخم پا شود.

فشار خون، فشاری است که قلب ما برای پمپ کردن خون به دیواره رگ ‌ها وارد می‌کند. بهتر است فشار خون در افراد مبتلا به دیابت، به طور منظم توسط اعضای تیم ارائه دهنده خدمات سلامت شامل پزشک، پرستار، بهورز و مراقب سلامت در خانه ‌های بهداشت و مراکز خدمات جامع سلامت بررسی شود. فشار خون در افراد مبتلا به دیابت باید حداقل سالی یک بار توسط پزشک مورد ارزیابی قرار گیرد.

ارتباط بین فشار خون بالا و دیابت

دیابت و فشار خون بالا باعث ایجاد یکدیگر نمی ‌شوند، اما مبتلایان به دیابت به طور معمول مستعد ابتلا به بیماری ‌های دیگری از جمله فشار خون بالا و کلسترول خون بالا هستند. هر یک از این موارد به تنهایی می ‌توانند باعث آسیب به عروق و بروز بیماری قلبی، سکته مغزی، بیماری کلیوی و سایر مشکلات شوند. ابتلا به همه این بیماری ‌ها همزمان با هم، احتمال بروز این آسیب ‌ها و اختلالات را چند برابر می‌کند.

فشار خون بالا خطر بروز عوارض ناشی از دیابت مانند آسیب جدی به چشم‌ ها، کلیه‌ ها و پاها را افزایش می‌ دهد. در صورت ابتلا به دیابت، تلاش پزشک برای کنترل فشارخون جهت جلوگیری از حمله قلبی یا سکته مغزی است.

عوارض ناشی از دیابت و فشار خون بالا

قند خون بالا به مرور زمان می‌ تواند به رگ ‌های خونرسان و اعصاب کنترل ‌کننده قلب آسیب برساند. احتمال ابتلای افراد مبتلا به دیابت به اختلالاتی که باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی می ‌شوند، 2 برابر بیشتر از افراد دیگر است. این اختلالات عبارتند از:

فشار خون بالا می‌تواند به دیواره شریان ‌ها (عروقی که خون را از قلب به اندام‌ها می‌رسانند) آسیب برساند. ابتلا به فشار خون بالا و دیابت می ‌تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی را تا حد زیادی افزایش دهد.

مقدار بیش از حد کلسترول بد (LDL) در جریان خون می ‌تواند در دیواره شریان ‌های آسیب دیده تجمع یابد و باعث تنگی شریان و اختلال خونرسانی به اندام ‌ها از جمله قلب و مغز شود.

تری ‌گلیسیرید (یکی از انواع چربی در خون) بالا، کلسترول خوب (HDL) پایین یا کلسترول بد (LDL) بالا باعث سخت شدن دیواره شریان ‌ها و در نتیجه افزایش خطر بالا رفتن فشار خون، حمله قلبی و سکته مغزی می‌ شوند.

لازم است بدانیم که بسیاری از افراد با وجود فشار خون بالا ممکن است علائمی نداشته باشند و احساس سلامتی کنند، حتی در این صورت، کنترل‌ فشار خون بالا اهمیت دارد، زیرا به رگ ‌های بدن آسیب می ‌رساند. به همین دلیل است که هرگز نباید اندازه ‌گیری فشار خون را فراموش کرد.

اندازه‌ گیری فشار خون یک معاینه بدون درد است و تنها دو دقیقه طول می ‌کشد.

فشار خون بالای کنترل‌ نشده می‌ تواند خطر بروز بیماری ‌های زیر را نیز افزایش دهد:

بیماری ‌های کلیوی

زوال عقل عروقی: نوع شایعی از زوال عقل که به دلیل کاهش جریان خون به مغز ایجاد می ‌شود.

نارسایی قلبی: وضعیتی که قلب، خون کافی برای نیازهای بدن را پمپاژ نمی ‌کند.

با تلاش برای داشتن و حفظ وزن مناسب، فعالیت جسمی بیشتر، کاهش نمک دریافتی در رژیم غذایی، ترک سیگار و الکل، استفاده از راه ‌های مختلف برای مقابله با استرس و کاهش مصرف کافئین می‌توان به کاهش فشار خون کمک کرد.

ایجاد تغییر در سبک زندگی، ممکن است کافی نباشد و بسیاری از مبتلایان به دیابت برای کاهش فشار خون نیاز به مصرف دارو پیدا کنند، تمام این داروها باید با تجویز و تحت نظر پزشک مصرف شوند.

«شیرزاد جاویدی» کارشناس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری های غیرواگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز