«زبان»،
مهمترین کلید دانش، فرهنگ، عقیده و اخلاق و اصلاح آن سرچشمه همه اصلاحات اخلاقی و
انحراف آن سبب انواع انحراف ها است.

زبان
ترجمان دل، نماینده عقل و کلید شخصیت و مهمترین دریچه روح است.

آنچه
بر صفحه روح انسان نقش می بندد، پیش از هر چیز بر صفحه زبان و در لابه لای گفته
های او ظاهر می شود.

زبان
در عین اینکه یکی از شگفت انگیزترین آفریده های پروردگار و از بزرگترین نعمت های
اوست، می تواند بسیار خطرناک و سرچشمه گناهان بی شماری باشد و خرمن سعادت انسان را
به آتش بکشد.

ضرورت کنترل زبان در نهج البلاغه

قال امیرالمومنین علی (ع) «اللّسان سبعٌ، إنْ خلّی عنْه عقر»

مولا امیرالمومنین علی (ع) می فرمایند: «زبان درنده اى است که اگر رهایش کنى
به تو آسیب مى رساند و مى درد».(حکمت 60 نهج البلاغه)

شرحی بر حکمت 60 نهج البلاغه

تنوع کارهای خوب یا بدی که با زبان انجام می شود، بسیار بیشتر و گسترده تر
از دیگر اعضای بدن است به گونه ای که 30 گناه با زبان انجام می شود.

به همین علت، در حدیثى از پیامبر اکرم(ص) مى خوانیم که فرمودند: خداوند زبان
را عذابى مى کند که هیچ یک از اعضاى بدن را با آن عذاب نمى کند، زبان عرضه مى
دارد: «اى پروردگار تو مرا مجازاتى کردى که هیچ چیز را با آن مجازات نکردى خداوند
به او مى فرماید: «خرجتْ منْک کلمةٌ فبلغتْ مشارق الاْرْض
ومغاربها، فسفک بها الدّم الْحرام وانْتهب بها الْمال
الْحرام وانْتهک بها الْفرج الْحرام، و عزّتى و جلالى لاعذّبنّک
بعذاب لا أعذّب به شیْئاً منْ جوارحک». «سخنى از تو خارج شد و به شرق و غرب زمین
رسید و به سبب آن خون بی گناهان ریخته و اموال مردم غارت شد و نوامیس مردم بر باد
رفت به عزت و جلالم سوگند تو را مجازاتى مى کنم که هیچ یک از اعضا را با آن مجازات
نخواهم». (برگرفته از کتاب کلام امیر آیت الله مکارم)

ضرورت کنترل زبان در فرهنگ لغت

خلّی در لغت

به صورت استعاره یعنى شمشیرى که همیشه مى ‏برد و به هر چیزى مى‏خورد ریز ریز
مى ‏کند.

(ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن جلد یک، 636)

چرایی کنترل زبان

زبان (مانند حیوان) درنده ‏اى است که اگر کنترل نشود و عقل بر او حاکم
نباشد، مى‏ گزد (سبب تباهى او می شود). (برگرفته از ترجمه و شرح نهج البلاغه علی
نقی فیض الاسلام)

زبان کلید خوبی ها و بدی ها

کنترل زبان از نگاه قرآن

«قولوا للنّاس حسْنًا» با مردم به زبان خوش سخن بگویید.(بقرآیه 83)

کنترل زبان از نگاه معصومان

رسول اکرم(ص) می فرماید«و منْ شهد شهادة حقٍّ لیحْیى
بها حقّ امْرى ءٍ مسْلمٍ اتى یوْم الْقیامة ولوجْهه نورٌ مدّ
الْبصر تعْرفه الْخلایق باسْمه و نسبه» کسى که براى زنده کردن حق یک مسلمان، شهادت حقّ
بدهد، روز قیامت در حالى آورده مى شود که پرتو نور چهره اش، تا چشم کار مى کند
دیده مى شود و خلایق او را به نام و نسب مى شناسند.(کافى، ج7،
ص381، ح1)

امام سجاد(ع) می فرماید«حقّ اللّسان اکْرامه عن الْخنى
وتعْویده الْخیْر و ترْک الْفضول الّتىلافائدة لها و الْبرّ بالنّاس
و حسْن الْقوْل فیهمْ» حق زبان
، احترام گذاشتن به آن با ترک زشت گویى، عادت دادنش به خوبى، ترک گفتار بى فایده و
نیکى به مردم و خوشگویى درباره آنان است. (بحارالأنوار، ج 71، ص 286، ح 41
)

کنترل زبان از نگاه شاعران

آدمی مخفیست در زیر زبان این زبان
پرده است بر درگاه جان

(مولوی، مثنوی معنوی، دفتر دوم)./ب.مهتابی

مدیریت امور فرهنگی و فعالیت های فوق برنامه معاونت فرهنگی و
دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز

پایان خبر