پرفشاری خون از جمله
بیماری ‌هایی است که بسیاری گمان می‌کنند به آن مبتلا نیستند. در صورتی که یکی از
شایع ‌ترین بیماری‌ های جهان است. به گونه‌ ای که سازمان بهداشت جهانی، فشارخون
بالا را علت اصلی مرگ ‌و ‌میر ناشی از اختلالات قلبی ـ عروقی اعلام کرده است.

 

به گزارش روابط عمومی
دانشکده پرستاری و مامایی حضرت فاطمه(س) شیراز، این امکان وجود دارد که فرد بدون
داشتن هیچ علائمی سال ها مبتلا به فشار خون بالا (هیپرتانسیون) باشد. فشارخون بالای
کنترل نشده، خطر ابتلا به بیماری های جدی مانند سکته و حمله قلبی را افزایش می
دهد. فشارخون بالا را می توان به آسانی تشخیص داد و بعد از این که فرد متوجه شد
دچار فشارخون بالا است، می تواند با پزشک خود برای کنترل آن همکاری کند.

بیشتر افراد مبتلا به
فشارخون بالا حتی زمانی که فشارسنج، میزان خطرناکی را نشان می دهد، هیچ نوع علائم
و یا نشانه ای از این بیماری ندارند. گرچه تعداد کمی از افراد مبتلا به فشارخون
بالا دچار سردرد، سرگیجه و یا مقدار کمی خون دماغ می شوند، اما این علائم تا زمانی
که فشارخون بالا به سطح پیشرفته و یا حتی تهدیدکننده نرسد، ظاهر نمی شود.

توصیه آن است که بعد از
سن 20 سالگی از پزشک خود بخواهیم فشارخون ما را هر دو سال یک بار اندازه گیری کند.
در صورتی که در گذشته مبتلا به فشارخون بالا و یا سایر فاکتورهای خطر بیماری قلب و
عروق بوده ایم، پزشک دفعات بیشتری از اندازه گیری را توصیه می کند.

انواع فشارخون بالا

دو نوع فشار خون بالا
وجود دارد:

فشار خون اولیه: در 90 تا 95 درصد از
بزرگسالان مبتلا به فشارخون بالا، علت مشخصی وجود ندارد. این نوع فشارخون را فشار
خون اولیه می نامند که به صورت تدریجی بعد از چندین سال به وجود می آید.

فشار خون ثانویه: 5 تا 10 درصد بقیه موارد
فشار خون بالا تحت شرایط و علت های زیر ایجاد می شوند:

مشکلات کلیوی، تومور غده
فوق کلیه، نقص مادرزادی قلبی، داروهای خاصی مانند داروهای جلوگیری از
بارداری، داروهای ضد احتقان، داروهای مسکنی که به صورت آزاد فروخته می شوند و
برخی داروهای تجویزی دیگر، داروهای غیر قانونی مانند کوکایین و آمفتامین.

این نوع از فشار خون بالا
را فشار خون ثانویه می نامند که ناگهانی ایجاد می شود و نسبت به نوع اولیه، فشار
خون شدیدتری را سبب می شود.

فاکتورهای خطر فشارخون
بالا

فاکتورهای خطر بسیار
زیادی برای فشار خون بالا وجود دارد که برخی از آن ها را نمی توان کنترل کرد.

سن: خطر فشار خون بالا با
افزایش سن ارتباط مستقیم دارد. در اوایل سن میانسالی فشارخون بالا در مردان معمول
است. در زنان نیز این بیماری بعد از یائسگی معمول می شود.

نژاد: فشارخون بالا در سیاه
پوستان رایج تر است و در سنین پایین تری از سفیدپوستان گسترش می یابد. عوارض جدی
فشار خون بالا نیز مانند سکته و حمله قلبی در سیاه پوستان معمول تر است.

سابقه خانوادگی: فشارخون بالا بیشتر در
اعضای یک خانواده و به صورت خانوادگی نمایان می شود.

عوامل قابل کنترل در
فشارخون بالا

عوامل خطر فشارخون بالا
که قابل کنترل هستند، عبارتند از:

چاقی یا اضافه وزن: هرچه فرد بیشتر دچار
اضافه وزن باشد، به خون بیشتری برای رساندن اکسیژن و مواد مغذی به بافت های بدن
نیاز دارد و هنگامی که حجم خون گردشی در رگ ها افزایش می یابد، فشار وارده بر
دیواره های عروقی نیز افزایش می یابد.

نداشتن تحرک: افرادی که تحرک ندارند
ضربان قلب بیشتری دارند. هرچه ضربان قلب بیشتر باشد یعنی در هر انقباض، قلب سخت تر
کار می کند و فشار قوی تر بر شریان ها اعمال می شود. کمبود فعالیت بدنی خطر چاقی و
اضافه وزن را نیز افزایش می دهد.

مصرف دخانیات: نه تنها مصرف دخانیات پس
از مصرف به صورت موقتی فشارخون را بالا می برد، بلکه مواد شیمیایی موجود در
دخانیات به سطوح دیواره شریانی آسیب وارد می کند و منجر به باریک شدن شریان
ها و افزایش فشار خون می شود.

مصرف غذاهای پر از نمک و
الکل به عنوان رژیم غذایی پرخطر و مصرف غذاهای حاوی پتاسیم مانند موز، پرتقال و
پسته و حاوی ویتامین D به عنوان غذاهای محافظت
کننده در برابر پرفشاری خون، مفید هستند.

تغییر در شیوه زندگی، هم باعث
درمان و هم پیشگیری از فشارخون بالا می شود. این تغییرات در شیوه زندگی می تواند
مزایای گسترده تری برای سلامت قلب و سلامت کلی بدن داشته باشد.

اقدامات لازم برای تغییر
شیوه زندگی و کاهش فشار خون:

ü حذف سیگار

ü ورزش منظم

ü کاهش استرس

ü کاهش وزن و حفظ آن

ü مصرف زیاد سبزی، میوه و غذاهای کم چرب

ü محدودیت مصرف نمک: مصرف معمولی نمک بین 9 تا 12 گرم در روز است.

به یاد داشته باشیم برای
درمان دارویی فشارخون بالا، باید به متخصص قلب و عروق مراجعه کرده و از مصرف
خودسرانه داروهای فشارخون خودداری کرد./101

دکتر
«آزیتا جابری»، عض. هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز و مسوول گروه فن پرستاری
دانشکده پرستاری و مامایی حضرت فاطمه(س) شیراز

پایان
خبر