به مناسبت پویش ملی سلامت (20 آبان تا 20 دی 1402)؛
با مراقبت های دﻳﺎﺑﺖ در ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان بیشتر آشنا شویم/ بخش 2
در بخش نخست این مطلب، به اهمیت موضوع مراقبت از سالمندان در برابر بیماری دیابت پرداختیم و مراقبت های کلی مربوط به بیماری دیابت در سالمندان بیان شد.
در این بخش، مراقبت های ویژه از بخش های مختلف بدن در برابر دیابت در سالمندان را دنبال می کنیم.
مراقبت از چشم ها
بیشتر سالمندان به علت مشکلات بینایی که با بالا رفتن سن ایجاد می شود، نیاز به عینک پیدا می کنند، اما سالمند مبتلا به دیابت علاوه بر پیری، به دلیل خود بیماری دیابت نیز دچار تغییراتی در بینایی می شود که نباید به آنها بی توجه باشد. از جمله مشکلات شایع بینایی در افراد مبتلا به دیابت، تاری دید است. از علت های تاری دید در بیماران مبتلا به دیابت، بالا رفتن میزان قندخون، بیماری شبکیه چشم (رتینوپاتی)، آب مروارید و آب سیاه (گلوکوم یا افزایش فشار چشم) است. بنابراین توصیه می شود در صورت بروز هرگونه تغییر در بینایی قبل از هر اقدام دیگری به چشم پزشک مراجعه کنید.
پیشگیری و یا شناسایی زودرس زخم پا
زخم پا، یکی دیگر از دلایل شایع بستری شدن سالمندان دیابتی در بیمارستان است. در این زمینه رعایت توصیه های زیر، می تواند کمک کننده باشد:
- پاها باید هر روز بررسی شود. برای بررسی دقیق پاها به خصوص کف پا می توان از آینه و چراغ رومیزی کمک گرفت. اگر فرد سالمند به دلیل مشکلاتی نظیر مشکلات بینایی نمی تواند پاهای خود را خوب وارسی کند باید از فرد دیگری کمک بگیرد.
- پاها باید هر روز شسته و خشک شده و بعد از خشک کردن با وازلین یا کرم های مرطوب کننده چرب شود.
- بین انگشتان پاها به طور کامل خشک شود و از چرب کردن آنها پرهیز شود.
- در منزل دمپایی و جوراب پوشیده شود.
- قبل از پوشیدن دمپایی و جوراب از نبودن جسم خارجی در آنها مطمئن شوید.
- دمپایی، کفش یا جوراب ها تنگ نباشند.
- از پوشیدن دمپایی های دارای نوار بین انگشتی پرهیز کنید.
- جوراب ها همیشه تمیز و خشک باشد.
- هیچ گاه ناخن ها از ته کوتاه نشود.
- برای گرم کردن پاها تنها از جوراب استفاده شود و از چسباندن پاها یا تماس آنها با وسایل گرم کننده پرهیز شود. برای گرم شدن پاها در خارج از منزل می توان از کفش ها و پوتین هایی که آستر پشمی یا کرکی دارند استفاده کرد.
- در صورت مشاهده هر عارضه غیرعادی در پاها مانند سرخی، درد، تورم حتی موارد در سریع ترین زمان ممکن به پزشک مراجعه شود.
- سایر علائم خطر عبارتند از سخت شدن پوست در قسمتی از کف پاها، وجود کرختی و بی حسی در قسمتی از پاها، چنگالی یا خمیده شدن انگشتان، گزگز و مورمور به ویژه هنگام شب در پاها.
با توجه به اهمیت شناسایی زودهنگام بیماری های مزمن در کاهش عوارض این بیماری ها، پویش ملی سلامت با شعار «آگاهی زودتر، مراقبت موثرتر» از ۲۰ آبان در استان همزمان با سراسر کشور آغاز شده است و در این پویش افراد بالای ۱۸ سال و تمامی مادران باردار در هر سنی با اندازه گیری فشار خون و انجام رایگان آزمایش قند خون در مراکز دولتی ارائه دهنده خدمت در مناطق شهری و روستایی، مورد ارزیابی قرار می گیرند.
دکتر «کوثر خادمیان»، مدیر گروه سلامت جمعیت، خانواده و مدارس معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز
نظر دهید