خانواده نخستین سلول جامعه و نخستین نهاد اجتماعی است و حفظ و ارتقای سلامت باروری زوجین در مسیر تقویت و تحکیم خانواده و تداوم چرخه باروری زیربنای اساسی توسعه اقتصادی اجتماعی هر کشور است. سلامت باروری وضعیت خوب بودن از لحاظ جسمی، روانی و اجتماعی فرد در رابطه با فرایند و عملکرد تولید مثل و باروری است و تنها نداشتن بیماری نیست.

از این رو، با توجه به همه ابعاد سلامت باروری، حمایت از خانواده، مادر و کودک منجر به بهبود شاخص های سلامت و همچنین شاخص های جمعیتی می شود. در حال حاضر، کشور با چالش های جدی مسائل جمعیتی همچون تاخیر در فرزندآوری، عدم تمایل به فرزندآوری، تک فرزندی، قانع بودن به دو فرزندی، افزایش ناباروری، روند صعودی متوسط سن ازدواج در سال های اخیر و تاخیر طولانی در تولد فرزند اول(بیش از 5 سال پس از ازدواج) و همچنین فواصل طولانی بین تولد فرزندان مواجه شده است.

این مسایل به از دست رفتن فرصت های مناسب برای بارداری اول و بارداری بعدی منجر می شود و به نوبه خود محدود شدن فرزندآوری را به دنبال داشته باشد. از طرفی چنانچه زوجین در آغاز زندگی دارای مشکلات باروری باشند، ایجاد فاصله طولانی بین ازدواج و تولد نخستین فرزند موجب می شود مشکل ناباروری برای مدت طولانی تری از نظر پوشیده بماند و طبیعتا درمان های بعدی را با مشکلات بیشتری روبرو سازد.

بحران کاهش باروری در کشور منجر به کاهش نیروی مولد و جوان در آینده و همچنین پیشروی جمعیت به سمت سالمندی شده است. بررسی های انجام شده حاکی از آن است که نرخ باروری کلی کشور در طی این سال ها شیب نزولی سریعی داشته است. سال 1400 این میزان به یک و 65 صدم رسیده و این روند کاهشی همچنان ادامه داشته که با سطح جانشینی دو و نیم، فاصله زیادی دارد. بنا بر فرمایشات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) افزایش جمعیت جوان، با نشاط و سالم، سرمایه ای برای آینده است. جمعیت با نشاط، سالم، پویا و نوآور، رگ حیاتی و از مهمترین ارکان موثر بر توسعه هر کشور است. به واقع در هر جامعه ای حضور جوانان و سالمندان سالم، بستری خلاق در راستای توسعه اقتصادی_ اجتماعی آن جامعه خواهد بود. بنابراین برای احیای جمعیت به سمت پویایی و جوانی و ارتقای سلامت باروری در تمام سنین و دوران ها، آموزش و مشاوره صحیح در دوران نوجوانی، قبل و بعد از ازدواج، قبل و بعد از بارداری و زایمان، میانسالی و حتی سالمندی توسط متخصصان این حوزه، امری لازم و بدیهی است.

این آموزش ها در تمامی مراکز خدمات جامع سلامت در حال ارائه است. همچنین به طور جامع و تخصصی تر از خردادماه، درمانگاه حضرت امام رضا(ع)، در روزهای دوشنبه و سه شنبه، با حضور اساتید مجرب هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز ارایه می شود. باشد که با این اقدامات، جامعه ای پویاتر از قبل داشته باشیم.

دکتر «پروین یداللهی»، دکترای تخصصی بهداشت باروری، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز