در این مطلب، به نقش آنتی‌اکسیدانی زیتون از دیدگاه داروسازی سنتی و نوین، اشاره شده است. 

به گزارش روابط عمومی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز، متخصص داروسازی سنتی و عضو هیأت علمی این دانشکده با اشاره به ترکیبات فعال زیتون و اثرات فارماکولوژیک آن گفت: در منابع معتبر داروسازی سنتی، زیتون با طبیعتی معتدل و مایل به حرارت ملایم، از جمله داروهای مقوی کبد و قلب معرفی شده است.

دکتر «علی زرشناس» افزود: از دیدگاه طب ایرانی، زیتون با تعدیل حرارت و رطوبت بدن (مطابق با آنچه در منابع طب ایرانی آمده است)، نقش مهمی در حفظ تعادل مزاج و پیشگیری از بروز بیماری های صفراوی دارد؛ این اثر در داروسازی نوین می تواند تا حدودی و در بخشی از جهاتِ اثربخشی، مرتبط با توان آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی ترکیبات فعال زیتون باشد.

او ادامه داد: از ترکیبات اصلی مؤثر و مهم در برگ و میوه زیتون می توان به «پلی‌فنول‌ها»، «فلاونوئیدها»، «توکوفرول»‌ و ترکیب منحصر به‌فردی به‌ نام «اولئوکانتال» (Oleocanthal) اشاره کرد؛ این ترکیبات با مهار مسیرهای التهابی از جمله سیکلواکسیژناز (COX) و کاهش تولید رادیکال‌های آزاد، از بروز آسیب اکسیداتیو در سلول‌ها جلوگیری می‌کنند.

این متخصص داروسازی سنتی، با بیان این موضوع که در فرآورده‌های دارویی بر پایه زیتون، از عصاره برگ یا میوه زیتون استفاده می‌شود، اضافه کرد: از اولئوروپئین (Oleuropein) که در بافت های مختلف زیتون یافت می‌شود، خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی قابل قبولی در مطالعات گزارش شده است؛ این ترکیب از طریق بهبود عملکرد آنزیم‌های دفاعی مانند سوپراکسید دیسموتاز (SOD) و گلوتاتیون پراکسیداز (GPx)، به کاهش استرس اکسیداتیو سلولی کمک می‌کند؛ از سوی دیگر، هیدروکسی‌تروزول (Hydroxytyrosol) به عنوان یک ترکیب فنیل اتانوییدی از جمله قوی‌ترین آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی قوی و مهمی است که در روغن زیتون بکر یافت می‌شود و نقش حفاظتی آن بر بافت‌های قلبی و عصبی بررسی و گزارش شده است.

دکتر زرشناس با اشاره به همگرایی دیدگاه سنتی و داروسازی نوین گفت: در طب ایرانی، داروهایی با خاصیت مقوی دماغ و کبد یا تقویت کننده سیستم عصبی مرکزی و کبد، اغلب دارای اثرات محافظتی است؛ زیتون نیز به همین دلیل برای پیشگیری از زوال عقل، ضعف حافظه، اختلالات صفراوی و التهاب مزمن کبدی توسط حکمای طب ایرانی توصیه شده است؛ امروزه این اثرات را می‌توان تا حدی به خاصیت آنتی‌اکسیدانی و تنظیم‌کننده مسیرهای التهابی زیتون مرتبط دانست. 

وی افزود: فرآورده‌های استاندارد عصاره برگ زیتون در داروسازی مدرن در حال تولید هستند و کاربردهایی در کنترل فشار خون، حمایت از عملکرد کبد و کاهش التهاب دارند، با این حال، مصرف خودسرانه این فرآورده‌ها ممکن است با داروهای کاهنده فشار خون یا فراورده های قلبی و عروقی تداخل داشته باشد؛ بنابراین مشورت با داروساز پیش از مصرف ضروری است.

پایان خبر