پوکی استخوان یا «استئوپروز» یک بیماری خاموش است، به این معنی که در افـراد مبتلا بـه پوکی استخوان، یـک سـقوط سـاده از ارتفـاع کـم، یـک چرخـش ناگهانـی، خـم و راسـت شـدن سـریع یـا حتـی افتـادن در یـک چالـه کوچک و یا حتی یک عطسه می تواند باعـث شکسـتگی اسـتخوان شـود.

 

بیماری های عضلانی اسکلتی یکی از عمده ترین مشکلات سلامتی در دنیاست؛ در این گروه از بیماری ها بر اساس شیوع و بار ناشی از آن بیماری های پوکی استخوان، کمردرد، استئوآرتروز و بیماری های دیستروفی عضلانی بیشتر مطرح است؛ در ایران نیز حدود 70 درصد بانوان و 50 درصد مردان بالای 50 سال به نوعی به استئوپروز مبتلا هستند.

پوکی استخوان شایع ترین بیماری بافت اسکلتی و نوعی بیماری شایع متابولیک استخوان اسـت که در آن اسـتخوان ها پوک، متخلخل، ضعیف و شـکننده می شـود، در نتیجه خطر بالای شکستگی های خود به خودی استخوان را به دنبال دارد؛ در این بیماری کیفیت عناصر تشکیل دهنده استخوان تغییری نمی کند، اما از نظر کمیت کاهش می یابد.

همچنین باید بدانیم بیشـترین شکسـتگی مربـوط بـه پوکـی اسـتخوان، در ناحیه لگـن، سـتون مهره هـا، مـچ دست یا قسـمت بـالای بـازو رخ می دهـد؛ بنابرایـن لازم اسـت در اسـرع وقـت نسـبت بـه تشـخیص و درمـان ایـن بیمـاری اقدام شـود.

در دنیـا در افـراد بـالای 50 سـال، از هـر سـه زن یک نفـر و از هر پنـج مـرد یک نفـر به ایـن بیماری مبتلا است و این یک واقعیت است که زنان بیشتر از مردان در معرض خطر پوکی استخوان قرار می گیرند؛ بر اساس تخمین بنیاد بین المللی استئوپروز 200 میلیون زن در سراسر دنیا از این بیماری رنج می برند.

بهترین روش تشخیص پوکی استخوان

دقیق ترین و اصلی ترین روش تشخیص پوکی استخوان، سنجش تراکم استخوان است؛ در تمامی افراد بالای 65 سال بدون توجه به وضعیت سلامتی آنها باید سنجش تراکم استخوان انجام شود.

کدام افراد بیشتر در معرض خطر پوکی استخوان هستند؟

· مصرف کنندگان سیگار و مشروبات الکلی

· شکستگی قبلی به دلیل ابتلا به پوکی استخوان در سنین بعد از سن 40 سالگی

· سابقه شکستگی لگن در والدین

· مصرف کورتیکو استروئیدها و داروهای کورتون دار

· افراد لاغراندام و کوتاه قد

· کسانی که سابقه کاهش وزن بیشتر از 10 درصد بعد از سن 25 سالگی را داشته اند

به این افراد توصیه می شود سنجش پوکی استخوان را انجام دهند.

«محبوبه دهقان»، کارشناس واحد پیشگیری از بیماری های غیر واگیر مرکز بهداشت شهدای انقلاب