بخشنامه توجه ویژه به سلامت مادران در زمان بحران از سوی معاونان بهداشت و درمان به روسای دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی سراسر کشور ابلاغ شد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز به نقل از وبدا، با توجه به شرایط ویژه کشور و ضرورت ارائه خدمات مؤثر و ایمن به مادران باردار در دوران بحران، معاونتهای بهداشت و درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در نامه‌ای خطاب به رؤسای دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی سراسر کشور، بر لزوم اجرای تمهیدات فوری و ویژه برای حفظ سلامت مادران و نوزادان تأکید کردند.

در این ابلاغیه، با تقدیر از تلاش‌های کادر بهداشت و درمان در مواجهه با شرایط کنونی کشور، از رؤسای دانشگاه‌ها و دانشکده‌ها درخواست شده است با توجه به احتمال بروز اختلال در خدمات‌رسانی در بخش‌های غیردولتی، اقدامات لازم برای استمرار مراقبت‌های دوران بارداری در مراکز بهداشتی و درمانی صورت گیرد و اطلاع‌رسانی مؤثر به مردم در این زمینه انجام پذیرد.

همچنین پیش‌بینی مراکز پشتیبان در صورت آسیب احتمالی مراکز اصلی، اطلاع‌رسانی درباره زمان و مکان ارائه خدمات، معرفی سامانه 4030 برای مشاوره سلامت مادران و افزایش ظرفیت مراکز درمانی در مناطق مسافرپذیر از جمله مواردی است که باید مورد توجه جدی قرار گیرد.

متن کامل این بخشنامه به شرح زیر است:

روسای محترم دانشگاه ها/دانشکده های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی سراسر کشور

موضوع: توجه ویژه به سلامت مادران در دوره بحران

با سلام و احترام به دنبال اقدامات اخیر علیه میهن عزیزمان ایران اسلامی و نظر به اهمیت مدیریت ارائه خدمات ایمن و با کیفیت به مادران باردار در بحران، ضمن تقدیر و تشکر از عملکرد همکاران حوزه سلامت در شرایط کنونی کشور، خواهشمند است جهت حفظ و تأمین سلامت مادران و نوزادان در این ایام، موارد ذیل مورد توجه قرار گیرد:

1-  با توجه به احتمال محدودیت دسترسی به خدمات مامایی در بخش‌های غیر‌دولتی، تدابیر لازم جهت استمرار دسترسی مادران باردار به مراقبتهای دوران بارداری در مراکز بهداشتی و درمانی صورت گیرد و مراتب به نحو مقتضی به مردم اطلاع رسانی شود.

2- پیش‌بینی لازم در خصوص مراکز بهداشتی و درمانی پشتیبان صورت گیرد تا در صورت آسیب دیدگی احتمالی یک مرکز، سریعا با مرکز پشتیبان جایگزین شده و مراتب به نحو مقتضی به مردم اطلاع رسانی شود.

3- زمان و مکان ارائه خدمات توسط مراکز جامع خدمات سلامت به جمعیت تحت پوشش اطلاع رسانی گردد.

4- وجود سامانه 4030 از طریق رسانه های جمعی و فضاهای مجازی به مادران باردار اطلاع رسانی شود. لازم است تا توصیه گردد که این سامانه فقط جهت اخذ مشاوره سلامت مادران است و از تماس برای اخذ انواع مشاوره‌های دیگر خودداری نمایند و این خط را اشغال نکنند.

5- نظر به عزیمت هموطنان به شهرهای مختلف تدابیر لازم برای افزایش ظرفیت پذیرش مراکز بهداشتی و درمانی مربوطه و ارائه خدمات به مادران باردار سفرکرده به این مناطق فراهم گردد و مراتب به نحو مقتضی به مردم اطلاع رسانی شود.

6- جهت پیگیری هرچه بهتر موارد نیازمند اعزام و ارجاع، لیست کارشناسان مسئول سلامت مادران در حوزه های ستادی دانشگاه/ دانشکده ها با نامه رسمی به مشاورین پاسخگو در سامانه 4030 اعلام گردد.

7- تسریع در تعیین تکلیف مادر باردار و ترخیص ایشان و ویزیت حضوری در اولین فرصت و ارائه خدمات اورژانسی به ایشان بدون تاخیر انجام گیرد.

8- تمهیدات لازم جهت دسترسی سریع تر مادران باردار به خدمات پاراکلینیکی از جمله سونوگرافی و آزمایش های ضروری صورت گرفته و تمرکز بر انجام خدمات حیاتی مورد تاکید قرار گیرد.

9- با توجه به عوارض مادری و نوزادی سزارین، حتی الامکان از انجام سزارین های غیرضروری پرهیز شده و استانداردهای کشوری سزارین رعایت شود.

10- بانک اطلاعاتی مادران نیازمند مراقبت ویژه توسط هر دانشگاه/دانشکده تهیه و پیگیری مستمر مادران با شرایط خاص و نیازمند مراقبت ویژه تا حصول نتیجه انجام گیرد.

11- در مراکز دارای بار مراجعه بالا، حتی الامکان از افراد با تجربه جهت ارائه خدمات به مادران باردار استفاده شود.

12- ارائه خدمات به مادران باردار در مراکز بهداشتی و درمانی، مطابق با دستورالعمل‌های کشوری مورد تاکید قرار گیرد.

13- برنامه ریزی و نظارت لازم بر اجرای دستورالعمل مقیمی متخصصین زنان در بلوک زایمان انجام گیرد.

14- فهرست متخصصین زنان و زایمان، بیهوشی و اطفال مقیم و آنکال دوم در بیمارستان ها و در بیمارستان هایی که کمتر از سه متخصص زنان و زایمان دارند، مشخص و در معرض دید باشد. حضور آنکال اول در صورت نیاز در کمتر از 30 دقیقه ضروری است.

15- فهرست تیم احیای نوزادان و بزرگسالان در بلوک زایمان و بخش های مرتبط مشخص و در معرض دید قرار گیرد.

16- برنامه پاسخگویی اساتید معین گروه زنان ( اسامی و شماره تماس) به بیمارستان‌ها و شبکه ‌های بهداشتی اعلام گردد.

17- افراد تیم چند تخصصی مادران نیازمند مراقبت ویژه در بیمارستان ها از قبل تعیین شده و برنامه کاری ایشان در معرض دید پرسنل بلوک زایمان قرار گیرد.

18- داروهای اساسی مرتبط با سلامت مادران به خصوص داروهای کنترل و درمان خونریزی در بلوک های زایمان تامین گردد.

19- کنترل اقلام فوریت های مامایی در اورژانس های کلیه مراکز درمانی شامل ست های اورژانسی (ست زایمان، ست سزارین، ست خونریزی و پره اکلامپسی، اسپکولوم، کاغذ نیترازین و...) و داروهای ضروری شامل اکسی توسین، میزوپروستول، سولفات منیزیوم، لابتالول، هیدرالازین، آمپول ترانسامیک اسید، و... منطبق با دستورالعمل های کشوری انجام شود.

20- اقدامات درمانی مورد نیاز مادران بستری در بخش های مراقبت ویژه تحت پوشش آن دانشگاه/دانشکده با برگزاری جلسات (حضوری یا مجازی) تیم درمانی ایشان و مشاوره با پزشکان معالج مقیم بیمارستان مدیریت گردد.

21- برای سهولت ارجاع و اعزام مادران باردار و نوزادان، هماهنگی بیمارستان های سطح یک و دو با بیمارستان های سطح سه مطابق با استاندارد اعزام انجام شده و معاونت درمان دانشگاه/دانشکده بر این امر نظارت داشته باشد.

22- جهت تامین پایدار نیروی انسانی و استمرار ارائه خدمات به مادران باردار، مرخصی کارکنان بخش های بهداشتی و بیمارستانی مانند بلوک زایمان، پس از زایمان، نوزادان و مراقبت ویژه نوزادان در شرایط بحرانی مطابق دستورالعمل ستاد بحران دانشگاه / دانشکده اقدام شود.

23- ارائه خدمات مشاوره ای مطابق با بسته خدمتی سلامت روان برای مادران باردار در مراکز تابعه مورد تاکید است و مقتضی است مشاورین پاسخگوی سامانه 4030 راهنمایی لازم در این خصوص را به مادران ارائه دهند.

24- خدمات مراقبتی مادران باردار مراجعه کننده اعم از اورژانس و غیر اورژانس در درمانگاه های تخصصی مربوطه یا تریاژ مامائی انجام شود.

25- ثبت اطلاعات زایمان و ثبت صدور گواهی ولادت در سامانه ملی باروری سالم انجام شود.

پیشاپیش از نظارت جنابعالی و زحمات کلیه همکاران محترم حوزه بهداشت و درمان آن دانشگاه/دانشکده سپاسگزاری می گردد.