پیامدهای سلامتی و نکات هشدار دهنده در خصوص سیگارهای الکترونیکی 

استفاده از سیگارهای الکترونیکی با مجموعه ‌ای از نگرانی ‌های جدی بهداشتی همراه است؛ پژوهش‌ های مختلف نشان داده ‌اند که ترکیبات شیمیایی موجود در طعم ‌دهنده ‌ها و مایعات مورد استفاده، می ‌توانند به ریه آسیب بزنند، حتی در شرایطی که محصول فاقد نیکوتین باشد.

همچنین مصرف این دستگاه ‌ها در جوانان و نوجوانان می ‌تواند دروازه ‌ای برای شروع مصرف سیگار سنتی باشد و مطالعات نشان داده‌اند که بسیاری از افراد پس از شروع با سیگارهای الکترونیکی، به مصرف ترکیبی از سیگار و ویپ روی می ‌آورند که نه تنها در ترک سیگار موثر نیست، بلکه خطرات سلامتی را افزایش می‌ دهد.

از منظر فیزیولوژیکی، نیکوتین تاثیرات مخربی بر مغز در حال رشد دارد؛ به ‌ویژه در افراد زیر ۲۵ سال، مصرف آن می‌ تواند موجب اختلال در رشد سیستم عصبی و افزایش ریسک ابتلا به مشکلات روانی مانند افسردگی، اضطراب و اختلالات خُلقی شود.

در دوران بارداری نیز ورود نیکوتین به بدن مادر می ‌تواند به جنین آسیب برساند؛ از طرفی، ترکیباتی مانند استالدهید، آکرولئین، بنزن و دی ‌استیل که در برخی جویس‌ ها وجود دارند، سموم شناخته‌ شده ‌ای هستند که استنشاق مداوم آنها می‌ تواند منجر به آسیب ‌های جدی در دستگاه تنفسی و دیگر اعضای بدن شود.

همچنین باید به این نکته توجه کرد که بخار حاصل از سیگارهای الکترونیکی، اگرچه ظاهراً بی ‌خطر به نظر می ‌رسد، اما در واقع حاوی ذرات ریز و مواد شیمیایی مضری است که برای افراد حاضر در محیط نیز خطرناک محسوب می‌شود؛ بازاریابی گسترده این محصولات به همراه طعم ‌های متنوع و بسته ‌بندی ‌های جذاب، منجر به افزایش گرایش نوجوانان به استفاده از آن‌ها شده و این موضوع از نگاه بهداشت عمومی نگران‌ کننده است.

با توجه به اینکه سیگارهای الکترونیکی محصولاتی نسبتاً جدید هستند، هنوز اطلاعات علمی کافی درباره اثرات بلند مدت آنها بر سلامتی انسان در دست نیست؛ بنابراین تا زمانی که داده‌ های علمی دقیق‌ تری در این زمینه به دست آید، توصیه می‌شود که افراد، به ‌ویژه جوانان، از مصرف این محصولات و حتی قرار گرفتن در معرض بخار آنها پرهیز کنند؛ همچنین، در صورت تمایل به ترک سیگار، بهتر است از روش‌ های درمانی تایید شده توسط جامعه پزشکی بهره‌ مند شوید و پیش از استفاده از این دستگاه ‌ها به عنوان جایگزین، با پزشک مشورت کنید.

«ندا محمدی» کارشناس واحد سلامت روان مرکز بهداشت شهدای انقلاب شیراز