در کشور ما بر اساس نتایج بررسی های
انجام شده، کمبود آهن و کم خونی ناشی از آن در کودکان زیر دو سال شایع است .مطالعات
نشان داده است که اثرات نامطلوب فقر آهن در دوران جنینی و دو سال نخست زندگی کودک،
بر رشد و تکامل مغزی غیر قابل جبران است. از دیگر مشکلات تغذیه ای شایع در کودکان زیر دو سال،
کمبود ویتامین A و ویتامین D
است.

 

در کودکان مبتلا به کمبود
ویتامین A، خطر ابتلا به بیماری های تنفسی و اسهالی و احتمال رشد نامناسب نسبت به سایر کودکان افزایش می یابد و سیستم
ایمنی نیز ضعیف می شود. کمبود ویتامین D
نیز در شیرخواری منجر به
بیماری «ریکتز» یا «راشیتیسم» می شود .بر این اساس دادن قطره آهن از پایان 6
ماهگی و یا همزمان با شروع تغذیه تکمیلی تا پایان 24 ماهگی به میزان روزانه حداکثر
15 میلی گرم آهن المنتال برای تمامی شیرخوارانی که با وزن طبیعی متولد می شوند، توصیه
می شود.

برای پیشگیری از کمبود ویتامین A و ویتامین D روزانه قطره
مولتی ویتامین و یا قطره Aو D
از روز 3 تا 5 پس از تولد تا 24 ماهگی به میزان روزانه 25
قطره می بایست به کودک داده شود.

آیا
کودکانی که با شیر خشک تغذیه می شوند، نیاز به دریافت مکمل دارند؟

برخی مادران فکر می کنند کودکانی که شیرخشک مصرف
می کنند، نیازی به مکمل ندارند. در حالی که باید بدانند شیرخشک های موجود در بازار
غنی شده نیست. به عبارت دیگر آهن، ویتامین A و D به آنها اضافه نشده است و مقادیری که بر روی قوطی شیرخشک درج می شود،
در حقیقت همان مقادیر طبیعی در ترکیب شیرخشک است که نیاز بدن شیرخوار را برآورده
نمی کند.

کودکان
چه زمانی باید مکمل ها را مصرف کنند؟

مکمل آهن را نباید همزمان با وعده شیر
کودک به او داد. زیرا
کلسیم موجود در شیر از جذب آهن جلوگیری می کند. بعضی از مادران به دلیل تیره شدن
رنگ دندان شیرخوار از دادن قطره آهن خودداری می کنند. این کار لطمه غیرقابل جبرانی
به رشد و تکامل مغزی شیرخوار و در نتیجه کاهش ضریب هوشی
شیرخوار وارد می کند که قابل جبران نیست.

به مادران توصیه می شود که قطره آهن را در یک
قاشق مرباخوری ریخته و در عقب دهان کودک ریخته و سپس مقداری آب به او بدهند تا از
تیره شدن رنگ دندان ها جلوگیری شود. علاوه بر آن به مادر یادآوری شود که قطره آهن
موجب تغییر رنگ مدفوع کودک می شود که موجب نگرانی نیست.
میوه ها و آب میوه ها به ویژه مرکبات، موجب افزایش جذب آهن می شود
و می توان قطره آهن را همراه با میوه یا آبمیوه هایی که متناسب با سن کودک باشد،
توصیه کرد.

در مورد مولتی ویتامین و یا قطره A و D، در صورتی که پس از وعده شیر و یا
غذای کمکی مصرف شود مشکلی ایجاد نمی شود.

«المیرا خسروی»، کارشناس تغذیه واحد بهبود
تغذیه جامعه مرکز بهداشت شهدای والفجر شیراز