سرمایه گذاری در برنامه ریزی برای خانواده، در
نهایت منجر بـه توسـعه اقتصادی،
رفاه و پیشرفت جوامع است. این هدف به کمک سرمایه گذاری در آموزش زنان برای افزایش سطح آگاهی و ارتقای
سلامت آنان تحقق می یابد.      روز جهانی
جمعیت به ما یادآوری می کند
کـه چنانچـه برای کنترل جمعیت، اقدام جدی به وقوع نپیوندد، با نرخ فعلی رشد جمعیت
و مشکلات اجتماعی که به دنبال آن پیش می آید، منابع پایه و حیاتی موجود، برای
پاسخگویی به این تقاضای روزافزون، کافی نخواهد بود.

از خطرات و مشکلاتی که ممکن است با افزایش بی
رویه جمعیت اتفاق بیفتد می توان به کمبود آب و غذا، آلودگی هوا، ازدحام جمعیت در مناطق
مسکونی و خطرات جدی تری مانند تخریب لایه ازن، کمبود منابع نفت، گاز و حتی جنگ اشاره
کرد. وجود روند متفاوت رشد جمعیت در کشورهای مختلف جهان باعث
شده تا سیاست های جمعیتی متفاوتی نیز به کار گرفته شود.

به نظر
کارشناسان، افزایش جمعیت می ‌تواند هم فرصت و هم تهدید باشد. جمعیت دارای
رفاه و توانمند، برای هر کشور فرصت است، در غیر این صورت، افزایش جمعیت می تواند
به هر کشوری آسیب برساند. جمعیت سالم، تحصیل کرده و مولد می تواند به شکستن چرخه
فقر بین نسلی کمک کند و در رویارویی با چالش های فردی و اجتماعی بیشتر انعطاف پذیر
باشد. جمعیت ماهر و مطلع می تواند به طور کامل تری به
جامعه و ملت خود کمک کند. دسترسی به آموزش، خدمات بهداشتی، از جمله سلامت باروری و
تنظیم خانواده از جمله عواملی هستند که می تواند به تقویت توان بالقوه جمعیت در
مقابل تمام چالش ها و استفاده از فرصت های اقتصادی نوظهور، کمک کند .امروزه، وضعیت بحرانی و شکننده محیط زیست و کاهش چشمگیر
منابع پایه در جهان، لزوم تفکر و تدبر در خصوص سیاست های افزایش جمعیت را به همه
ما گوشـزد مـی کنـد، چرا کـه ازدیـاد جمعیـت و تجمع آن در نقاط محدود از جغرافیای
کشورها با توجه به شـرایط آب و هـوایی آنها منجر به کاهش بیشـتر کـارایی سـرزمین
هـا شـده و سـرانه برخـورداری از زیرساخت های پایه و اولیه را برای هر فرد، به شدت
کاهش داده و مـی تواند باعث شود تا کشـورها از جمعیتی مولد به جمعیتی مصرف کننده و
غیرمولد تبدیل شوند که این خود زمینه سـاز فقـر و محرومیـت بیشـتر است.

تنظیم خانواده مسوولیتی مشترک بین زن و مرد و رعایت آن گامی به سوی
سلامت، رفاه و آسایش جامعه است.

با توجه
به اینکه جمعیت جوان یکی از مهم‌ترین شاخصه ها و سرمایه یک کشور است و می ‌تواند
حرکت و پیشرفت آن را سرعت بخشد؛ تعدادی از کشورها  کاهش جمعیت جوان کشور خود
را یک آسیب جدی می دانند.

سلامت
باروری در ایران

هدف از برنامه های کنترل جمعیت مبارزه با ازدیاد
جمعیت نیست، بلکه برنامه ریزی برای رشد معقول آن است؛ اصلی ترین محور برنامه سلامت
باروری در ایران، ارتقای سلامت مادر و کودک به کمک آگاهی رسانی به جامعه و تسهیل
دسترسی به خدمات فاصله گذاری بین تولدها در بخش های دولتی و خصوصی بوده است. از
اهداف برنامه بهداشت باروری در قالب فاصله گذاری بین فرزندان، پرهیز از تولد کودک
ناخواسته، داشتن فرزند به تعداد دلخواه، تنظیم فواصل بارداری، اطلاع رسانی، آموزش
و مشاوره به زوجین، آموزش در خصوص روابط جنسی و فرزندآوری، افزایش پوشش استفاده از
روش های
مطمئن پیشگیری از بارداری و کاهش درصد بارداری ناخواسته است.

اکنون دیدگاه های متفاوتی در مورد جمعیت در
نقاط مختلف جهان مطرح است. در برخی کشورها رشد سریع جمعیت، از موانع اساسی مبارزه
با فقر و گرسنگی به شمار می آید. اطلاعات موجود حاکی از آن است که به دنبال
رشد کنترل ‌نشده جمعیت، تولید و پخش مواد غذایی محدود شده، روزانه هزاران نفر در
جهان به دلیل سوء تغذیه و بیماری‌ های ناشی از کمبود غذا جان خود را از دست می‌ دهند.

از سوی دیگر خانه‌ های پرجمعیت و تقسیم فضای
محدود خانه میان تعداد زیاد افراد، می تواند منجر به مشکلات بهداشتی و اجتماعی، خشونت،
ازدحام، بیکاری، آلودگی هوا و تنش شود. این مسأله همچنین خطر گسترش بیماری‌ های
عفونی را نیز افزایش داده است. اکنون نه تنها تعداد جمعیت هر کشور بلکه کیفیت
جمعیت آن بیش از گذشته مطرح است. دسترسی
به برنامه کنترل جمعیت داوطلبانه و ایمن، یک حـق انسـانی اسـت. ایـن امـر همچنـین
می تواند باعث توانمندسازی زنان شده و یکی از عوامل کلیدی در کاهش فقر محسوب می
شود. سرمایه گـذاری در برنامـه ریـزی برای سلامت باروری در خانواده می تواند برای
کشورها، از نظر اقتصادی بسیار سودمند بوده و مراقبت های بهداشتی باروری، از جملـه
برنامـه ریزی داوطلبانه در خانواده، ضمن تقویت اقتصاد، به توسعه پایدار نیز کمک
کند./101

«ژاله راستی عمادآبادی»،
کارشناس گروه بهداشت عمومی دانشکده بهداشت شیراز

پایان خبر