بی خوابی یکی از مشکلات این روزهاست که کمبود برخی از مواد مغذی می تواند زمینه ساز ابتلا به آن باشد. تغذیه بر جنبه‌ های مختلف سلامت تاثیر دارد و از همین ‌رو کمبود بعضی ریزمغذی‌ ها می تواند زمینه‌ ساز مشکلات متعددی شود. در این زمینه گاهی بعضی از اختلالات جسمی یا روانی ممکن است غیرمرتبط با تغذیه به ‌نظر برسد که مانع از روند بهبود است. بی‌خوابی از جمله این اختلالات است که کمبود بعضی از املاح و ویتامین ‌ها می ‌تواند عامل بروز یا تشدید آن شود.

ویتامین B12

واقعیت اینکه ارتباط مستقیم بین اختلالات خواب و کمبود ویتامین B12 هنوز مورد مطالعه است و در حال ‌حاضر مطالعات نشان می ‌دهد که این ارتباط می‌تواند ناشی از ایجاد افسردگی در نتیجه کمبود این ویتامین باشد و زمینه‌ساز دوره‌های شدید بی‌خوابی می‌شود. یکی از فرضیه‌های بسیار جدی اینکه کمبود ویتامین B12 می‌تواند علائم افسردگی را تشدید کند. در صورتی‌که بی‌خوابی با چنین علائمی همراه است توصیه می‌شود حتما با پزشک مشورت شود تا روند درمان به‌ درستی انجام شود. این نکته به ‌خصوص در مورد افرادی که سبک تغذیه گیاهخواری دارند بسیار اهمیت دارد.

ویتامین D

کمبود ویتامین D در بسیاری موارد ناشی از عدم ‌حضور کافی در معرض نور خورشید است. زمانی که سطح این ویتامین در بدن کم می‌شود، یکی از تظاهرات به شکل اختلالات خواب خواهد بود. البته به ‌نظر می‌رسد بالابودن غیرطبیعی این ویتامین نیز می‌تواند با چنین مشکلی همراه باشد، به‌ طوری که محققان تاکید دارند این حالت در بروز خواب آلودگی در روز نقش دارد. بعضی از مطالعات نیز حاکی از آن است که هرچه بدن مقدار کمتری ویتامین D دریافت کند، روند به خواب‌رفتن مشکل‌تر است. مصرف مکمل های ویتامین D و حداقل 20 دقیقه حضور در معرض نور خورشید برای تامین این ویتامین کفایت می‌کند.

آهن

کم‌خونی فقر آهن با علائم مختلفی همراه است. اولین نکته در مورد کم‌خونی فقر آهن اینکه فرد مستعد ابتلا به سندروم پاهای بی قرار می‌شود و در نتیجه بر کیفیت خواب تاثیر جدی دارد. زمانی که آهن بدن کافی نباشد، بدن نمی‌تواند اسید‌‌آمینه‌ای به نام تریپتوفان را که برای تولید ملاتونین و سروتونین ضروری است، بسازد. سروتونین تاثیر مستقیم بر خلق ‌و خو، قدرت شناختی و رفتار و کیفیت خواب دارد و ملاتونین نیز نقش اساسی در تنظیم سیکل خواب دارد. از همین رو کمبود آهن زمینه‌ساز اختلالات خواب می شود. مصرف گوشت قرمز و جگر بهترین خوراکی ها برای تامین نیاز آهن بدن هستند که بهتر است در کنار منابع آهن، خوراکی‌های حاوی ویتامین C مانند پرتقال میل گردد تا جذب آهن تسهیل شود.

منیزیوم

منیزیوم به تنظیم ریتم شبانه روز بدن کمک می‌کند و نقش مهمی در روند خواب و بیداری دارد. مطالعات بسیاری نشان می دهد که منیزیوم به شل شدن عضلات کمک می‌کند و خواب عمیق را تسهیل می‌کند. علاوه بر این منیزیوم در تولید ملاتونین و ناقل عصبی به نام گابا نقش دارد و روند خوابیدن هنگام تاریکی شب را در مغز تسهیل می‌کند.

منبع: سایت دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی