ماسک های تنفسی نمی تواند به طور کامل افراد را در مقابل
آلودگی های محیطی حفظ کند، بنابراین اصل بر این است که در شرایط آلودگی هوا، مردم
از ترددهای غیرضروری در محیط های آلوده و فعالیت های ورزشی در هوای باز خودداری
کنند.

 

در زمان وقوع آلودگی هوا بسته به نوع آلاینده و غلظت آن، اقدام
های حفاظتی و پیشگیرانه مختلفی توصیه می شود. برای افرادی که حضورشان در هوای
آلوده اجتناب ناپذیر است، استفاده از ماسک های هوا یا ماسک تنفسی، یک راهکار موثر در
کاهش عوارض ناشی از آلودگی محسوب می شود.

بهترین انتخاب در مواجهه با آلودگی
هوا، استفاده از ماسک های فیلتردار است. این ماسک ها بر اساس استانداردها و علایم ویژه
ای شناسایی و طبقه بندی می شوند.

در استاندارد کشور آمریکا ماسک های
غبارگیر با حروف انگلیسی N،
R، P
و اعداد 95، 99 و 100 طبقه بندی می شوند. حرف N نشان می دهد ماسک برای پیشگیری از عوامل
بیماری زا «بیوآئروسل ها» مناسب است و نمی تواند افراد را در برابر ذرات روغنی
محافظت کند. حروف P و R نشان دهنده توانایی ماسک در جذب غبار حاوی
روغن است و برای استفاده در محیط های صنعتی و آلودگی هوا مناسب است. همچنین اعداد
درج شده بر روی ماسک، کارایی آن را نشان می دهد.

ماسک های کاغذی «جراحی» رایج ترین نوع
ماسک های موجود در بازار است. این نوع ماسک ها تنها به عنوان مانعی برای ذرات بزرگ
پرتاب شونده از دهان و بینی بیمار به سوی کارکنان پرستاری و پزشکی کارایی دارد. از
آنجا که این ماسک ها از نوع غیرچسبان هستند، هوای تنفسی از فاصله بین ماسک و اطراف
صورت وارد بینی می شود و نباید از این ماسک ها در مواقع آلودگی هوا استفاده کرد.
ماسک های سه لایه کش دار نیز در زمانی که کیفیت هوا بسیار بد اعلام می شود، مناسب نیست
و بیشتر در آلودگی متوسط رو به کم، مورد استفاده است.

در شرایط آلودگی هوا می بایست از ماسک
های دارای سوپاپ بازدمی استفاده کرد. این سوپاپ امکان خروج هوای بازدمی را فراهم
می کند و چون یک طرفه هستند، اجازه ورود هوای آلوده به داخل فضای ماسک را نمی دهد،
چرا که هوای بازدمی دارای دی اکسید کربن و رطوبت است و در صورت استفاده از ماسک بدون
سوپاپ بازدمی، احساس ناخوشایندی در فرد ایجاد می شود.

مدت
زمان استفاده از ماسک ها بسته به نوع ماسک استفاده شده و کیفیت هوا متفاوت است.
ماسک های فیلتردار دار نوع R حداکثر تا هشت ساعت کارکرد دارند و ماسک های فیلتردار نوع P
از چهار ساعت تا سی
روز متفاوت است. در هوای با کیفیت بسیار بد، استفاده از ماسک های فیلتردار بیشتر
از یک روز توصیه نمی شود.

اگر دچار
ناراحتی تنفسی هستیم، بهتر است از ماسک فیلتردار استفاده نشود، چرا که فیلتر این
ماسک ها جلوی تنفس راحت را می گیرد. کودکان و افراد مسن نباید از ماسک های فیلتردار استفاده کنند و بهترین
راه حل برای این افراد قرار نگرفتن در معرض آلودگی هوا است./106

«مریم معافیان»،
کارشناس سلامت
محیط معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز

پایان خبر