مهم ترین اقدامات اولیه در موارد مسمومیت با قرص برنج چیست؟
.
در همین راستا واردات هرگونه قرص برنج به کشور غیر قانونی اعلام شده و خرید و عرضه این قرص پرخطر در مراکز عرضه سموم و عطاری ها ممنوع و عاملان این امر مشمول مجازات می شوند.
قرص برنج یا همان «فسفید الومینیوم» چیست؟
فسفید الومینیوم سمی جامد به شکل قرص های به رنگ سبز تیره یا خاکستری در بسته های استوانه ای شکل و حاوی ترکیبات خطرناکی از فسفیدها است. این ماده پس از قرار گرفتن در معرض رطوبت محیط یا اسید معده در مصرف خوراکی، گاز بسیار خطرناک «فسفین» را آزاد می کند که علت اصلی سمیت این ماده است.
فسفین گازی است بی رنگ با بویی شبیه سیر یا ماهی گندیده که جذب خوراکی و استنشاقی بالایی دارد و به سرعت از طریق دستگاه تنفسی و یا دستگاه گوارش جذب شده و منجر به بروز عوارض جدی، مسمومیت و در نهایت مرگ خواهد شد.
دلایل مسمومیت با قرص برنج:
1) مصرف این قرص به دلیل آسیب به خود
2) مصرف اشتباه قرص برنج به جای قرص های روانگردان(اکستازی) به دلیل شباهت ظاهری
3) استنشاق گاز فسفین حاصل از قرص برنجی که در غلات، برنج قرار داده شده و در برابر رطوبت هوا قرار گرفته است.
پیامدهای ناشی از مصرف قرص برنج:
این عوارض در 72 ساعت اولیه بروز پیدا می کند که بیشتر شامل عوارض قلبی عروقی، تنفسی، گوارشی و عصبی بوده و گاه نشانه های دیگری را نیز به همراه دارد.
• عوارض قلبی عروقی: افت فشار خون، بی نظمی ضربان قلب
• عوارض تنفسی: ادم خون ریزی دهنده ریه همراه با افزایش تعداد تنفس
• عوارض گوارشی: تهوع، استفراغ خونی، درد شکمی
• عوارض عصبی: گیجی، اختلال در بینایی و تکلم، تشنج
و سایر عوارض
بنابراین توصیه می شود:
• از خریدن قرص برنج از عطاری ها و یا اشخاص خودداری کنیم.
• برای نگهداری قرص برنج، آن را در مکانی خشک و خنک و با تهویه مناسب و به دور از رطوبت قرار دهیم.
• از قرص سیر می توان به عنوان جایگزین قرص برنج استفاده کرد.
اقدامات اولیه در مسمومیت با قرص برنج:
- اگر گاز متصاعد شده از قرص یا گرد برنج به صورت اتفاقی استنشاق شد، به سرعت فرد را به هوای آزاد منتقل کرده و سعی کنیم بدن او را گرم نگه داریم و مطمین شویم که به راحتی نفس می کشد، سپس فرد را به مراکز درمانی و اورژانس انتقال دهیم.
- اگر گرد یا پودر ناشی از قرص برنج با لباس تماس پیدا کرد، لباس را در هوای آزاد به آرامی و با احتیاط تکان دهیم و به سرعت اقدام به تعویض آن کنیم. لباس آلوده را نباید در مکان های بدون تهویه یا بسته و مکان های عمومی رها کرد.
- در صورتی که قرص برنج، تعمدی یا اتفاقی بلعیده شود، باید هرچه سریع تر فرد را به مراکز درمانی و اورژانس منتقل کرد.
- عوارض گوارشی 5 تا 10 دقیقه پس از مصرف حادث شده و سپس سایر علایم ظاهر می شود و مرگ در مدت کمتر از 6 ساعت ممکن است رخ دهد.
- القای تهوع و استفراغ در موارد بلع قرص برنج توصیه نمی شود، زیرا این کار احتمال وقوع مسمومیت ثانویه به گازهای فسفید را افزایش می دهد.
- بیشتر مرگ و میرها با قرص برنج، در خلال 12 تا 24 ساعت نخست مسمومیت اتفاق افتاده و اغلب ناشی از ایست قلبی است. مرگ و میر بعد از 24 ساعت اغلب ناشی از نارسایی کبدی و کلیوی است. اما تسریع در درمان حتی در بیماران به ظاهر بی علامت اهمیت بالایی در بهبود بیماران دارد.
دکتر «مصطفی قائمی نیا» مدیر تحقیق و توسعه معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز
نظر دهید