در بخش نخست این مطلب با سرطان سینه و علت های ایجاد این
بیماری بیشتر آشنا شدیم. در این مطلب با عوامل خطر قابل اصلاح در زمینه ابتلا به
این بیماری آشنا می شویم.

 

عوامل خطر قابل اصلاح

نمایه توده بدنی (BMI) بالای 30 : افزایش دریافت کالری در کودکی و نوجوانی وزن بدن را افزایش
می دهد که می تواند منجر به قاعدگی زودرس و افزایش قد در بزرگسالی شود و هر دو با
افزایش خطر سرطان سینه مرتبط است. افزایش وزن در بزرگسالی نیز با افزایش خطر سرطان
سینه ارتباط دارد.

یکی از بهترین روش ها برای جلوگیری از افزایش وزن، افزایش
فعالیت بدنی است. همچنین تعادل در دریافت کالری غذایی با فعالیت ورزشی منظم نیز
توصیه می شود.

الکل: مصرف الکل حتی به مقدار کم، خطر سرطان سینه را افزایش می
دهد. با مصرف الکل سطوح استروژن های گردش خون بالا می رود.

بارداری در سن بالا: افرادی که پس از 35 سالگی نخستین بارداری را تجربه می کنند،
خطر بالاتری از سرطان سینه را نسبت به بانوانی که زایمان زودتری دارند، دارا
هستند. نخستین حاملگی، منجر به تکثیر نامتمایز سلول های سینه و تغییرات دائمی بافت
سینه برای آماده شدن در شیردهی می شود. در نخستین حاملگی یک بانوی مسن تر، احتمال
بیشتری می رود که آسیب DNA زودتر اتفاق بیفتد.

مواجهه با اشعه: مواجهه با اشعه در دوز بالا (برای درمان برخی بیماری ها
مانند لنفوم ) به ویژه اگر مواجهه در سنین جوانی باشد، با افزایش خطر سرطان سینه
مرتبط است. قرارگیری در معرض دوز کم رادیوگرافی که برای ماموگرافی استفاده می شود،
نمی تواند خطر سرطان سینه را افزایش دهد و یا این خطر قابل چشم پوشی است.

قرص های ضد بارداری خوراکی: ممکن است خطر سرطان سینه در بانوانی که در حال حاضر از قرص های ضدبارداری خوراکی استفاده
می کنند یا در طی 10 سال گذشته از قرص های ضدبارداری خوراکی استفاده کرده اند،
اندکی بالاتر باشد؛ با این وجود، 10 سال یا بیشتر بعد از توقف مصرف قرص های
ضدبارداری خوراکی، افزایش خطر سرطان سینه وجود ندارد. خطر قطعی سرطان سینه در سنین
زیر 45 سال پایین است. بنابراین حتی اگر یک افزایش خطر نسبی اندک وجود داشته باشد،
موارد بسیار کمی از سرطان سینه با مصرف قرص های ضد بارداری خوراکی در این گروه سنی
ایجاد خواهد شد.

هورمون درمانی جایگزین یا HRT: مصرف کننده این هورمون ها برای پنج سال یا بیشتر، هورمون
های جایگزین را مصرف می کنند. استفاده طولانی مدت از هورمون، خطر سرطان سینه را
بالا می برد. با این وجود، پس از قطع هورمون ها به نظر می رسد که احتمال خطر،
مانند کسی که هیچ وقت از آنها استفاده نکرده است، باشد. خطر سرطان سینه برای بانوانی
که استروژن و پروژسترون را با هم مصرف می کنند، بیشتر است.

مصرف بالای چربی های اشباع شده: سنجش های بین المللی میزان ابتلا به سرطان سینه را در
کشورهایی که میزان سرانه چربی دریافتی بیشتری دارند، بالاتر از دیگر مناطق نشان
داده است. افرادی که کالری دریافتی بیشتری دارند، سن آغاز نخستین قاعدگی در آنها
زودتر است که این عامل با افزایش خطر سرطان سینه همراه است.

عوامل نامرتبط با خطر:

تئوری های گوناگونی درباره عللت های سرطان سینه وجود دارد
که سبب نگرانی غیر واقعی برای بسیاری از بانوان شده است. عوامل خطر پیشنهاد شده بسیاری
تحت مطالعه قرار گرفته اند، اما هیچ تاثیری را بر روی خطر سرطان سینه نشان نداده است.
این موارد شامل استفاده از خوشبو کننده و ضد تعریق، خوردن قهوه، ایمپلنت های سینه،
سقط، آلودگی های محیطی از قبیل پلی کلرینیتد بیفنل ها (PCBS) و قرار گرفتن
در مجاورت میدان الکترومغناطیسی است./ا.کشاورزی

دکتر «زهرا خسروی زادگان»، کارشناس
پیشگیری و کنترل بیماری های غیرواگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات
بهداشتی درمانی شیراز