نوزادان
بعد از تولد، در حال یادگیری شیر خوردن هستند و همین موضوع ممکن است باعث
برگرداندن شیر خورده ‌شده در آنها شود. لازم است مادران بدانند تنها کودک آنها با
این اتفاق مواجه نیست و نیمی از نوزادان به ‌طور منظم استفراغ خفیف نوزادی دارند.

 

علت
اصلی استفراغ شیرخواران، اختلال در دریچه مری به معده است. در محل اتصال مری به
معده دریچه ای وجود دارد که «اسفنکتر» نامیده می شود. این دریچه به طور طبیعی باز
و بسته می شود، اما تعداد دفعات باز شدن دریچه در نوزادان و شیرخواران نسبت به
بزرگسالان بیشتر است.

دلایل استفراغ نوزادی

هنگامی
که نوزاد هوا را همراه با شیر مادر یا شیر خشک می ‌بلعد، هوا در مایعی که می ‌خورد
گیر می ‌افتد. این هوا مجبور است برای خروج بالا بیاید و هنگامی که این اتفاق می‌ افتد،
مقداری از مایع نیز همراه آن و از طریق دهان یا بینی بالا می ‌آید که به شکل
استفراغی خفیف دیده می ‌شود. همچنین نوزادان در مقایسه با اندازه بدن خود، شیر
زیادی می ‌نوشند و برخی از آنها واقعا شیر خوردن را دوست دارند و از آن لذت می ‌برند،
بنابراین آنها گاهی لبریز می ‌شوند و در نتیجه استفراغ می ‌کنند. دستگاه گوارش
نوزاد نیز به طور کامل رشد نیافته است و عضلات پایین مری نوزاد که کنترل ورود و
خروج شیر را بر عهده دارد، ممکن است هنوز هم در حال هماهنگ شدن با سرعت این فرایند
باشد، پس جای تعجب نیست که کودک استفراغ می ‌کند.

اگر نوزاد همیشه شیر را بر می‌ گرداند، لازم است برای درمان او با متخصص اطفال
مشورت کرد، اما انتخاب روش درمان به علت بیماری بستگی دارد. برخی از روش‌ های غذا
دادن ممکن است در رفع مشکل کمک کنند. در برخی موارد، متخصص اطفال داروهایی برای درمان
رفلاکس تجویز می ‌کند.

عوامل خطرساز

برخی
از نشانه ‌های موجود بیانگر این است که مشکل نوزاد چیزی بیش از یک بالا آوردن
معمولی است. اگر نوزاد علائم زیر را داشت به یک متخصص اطفال مراجعه کنید:

عدم
افزایش وزن

بالا
آوردن با فشار به صورت مکرر

بالا
آوردن مایع زرد یا سبز رنگ

وجود
خون یا موادی شبیه دانه ‌های قهوه در استفراغ نوزاد

امتناع
از غذا خوردن و شیر خوردن

وجود
خون در مدفوع نوزاد

مشکل
تنفسی یا دیگر علائم بیماری

کودک
در معرض دود سیگار و قلیان

وجود
مشکلات و بیماری های زمینه ای در کودک

بالا
آوردن در سن شش ماهگی یا سنین بالاتر

راهکارهایی برای کاهش استفراغ نوزادی

به
وضعیت شیردهی توجه کنید: هنگامی که به نوزاد
شیر می‌ دهید، پشت او را در یک وضعیت به نسبت عمودی نگه دارید. تغذیه نوزاد در
حالت خمیده مثل وقتی در آغوش شما جمع شده یا در صندلی ماشین کودک نشسته‌ است، مسیر
مستقیمی برای عبور شیر خشک یا شیر مادر فراهم نمی ‌کند. همچنین از وضعیت قرارگیری
برای شیر دادن به نوزاد در حالت کامل خوابیده یا در حالیکه هیچ چیزی زیر سر نوزاد
نیست تا مانع از برگشتن شیر به دهانش شود، باید خودداری کنید.

به
نوزاد در فضایی آرام شیر بدهید: سر و صدا و دیگر دلایل
حواس ‌پرتی‌ را به کمترین میزان برسانید و سعی کنید کودک را خیلی گرسنه نگه
ندارید. اگر حواس کودک پرت یا هراسان و وحشت ‌زده باشد، احتمال بیشتری دارد که
همراه با شیر مادر یا شیر خشک، هوای بیشتری را ببلعد.

سوراخ
سرشیشه را بررسی کنید: اگر نوزاد در حال
خوردن شیر از شیشه‌ شیر است، دقت کنید که سوراخ نوک پستانک سرشیشه خیلی کوچک
نباشد، زیرا این اتفاق کودک را خسته می کند و باعث بلعیدن بیشتر هوا می‌شود. از
سوی دیگر، اگر سوراخ خیلی بزرگ باشد باعث قورت دادن جرعه ‌های بزرگ و عق زدن می ‌شود،
زیرا شیر با سرعت زیادی وارد دهانش خواهد شد. زمانی که شیشه پستانک را برعکس می
گیرید باید به آرامی قطره قطره از سر شیشه شیر خارج شود.

نوزاد
را آروغ بدهید: بعد از هر وعده تغذیه، کودک خود را
آروغ بدهید. در واقع اگر کودک در حین تغذیه خود به ‌خود مکث می‌ کند، می ‌توانید
از این فرصت برای آروغ گرفتن از نوزاد قبل از ادامه تغذیه استفاده کنید. به این
ترتیب، اگر هر گونه هوایی در معده وجود داشته باشد، قبل از اینکه غذای بیشتری روی
آن قرار گیرد، از معده خارج می ‌شود. اگر در چند دقیقه نتواستید از او آروغ
بگیرید، نگران نباشید. احتمال این وجود دارد که کودک شما به زمان بیشتری برای آروغ
زدن نیاز دارد.

از
فشار به شکم نوزاد خودداری کنید: مطمئن شوید که لباس و
پوشک کودکتان بیش از حد تنگ نیست و وقتی نوزاد را آروغ می‌دهید، شکم او را تحت
فشار قرار ندهید. سعی کنید از سفر با خودرو بعد از شیر خوردن نوزاد نیز خودداری
کنید، زیرا خمیده شدن در صندلی ماشین می ‌تواند روی معده کودک فشار وارد کند.

بعد
از تغذیه، نوزاد را سریع نخوابانید: کودک را بعد از
شیردهی، خیلی محکم به خودتان نچسبانید و سعی کنید به مدت نیم ساعت یا بیشتر او را
در حالت مایل به عمود نگه دارید. می ‌توانید او را در آغوش بگیرید، او را در یک
آغوشی نوزاد بگذارید یا اگر کودکتان به اندازه کافی بزرگ شده است، با استفاده از
چند بالش او را در کنار خود در حالت مایل نگه دارید. اگر کودک شما بیشتر در خواب
استفراغ می ‌کند، یادتان باشد از پزشک راهنمایی بخواهید و هرگز از بالش در زیر سر
یا اطراف نوزاد و کودکتان استفاده نکنید.

به
او بیش از حد شیر ندهید: اگر به نظر می ‌رسد که
کودک شما پس از هر بار تغذیه به میزان قابل ‌توجهی استفراغ می‌ کند، ممکن است ناشی
از خوردن شیر زیاد باشد. می‌ توانید برای فهمیدن این موضوع، شیر کمتری به او بدهید
و نتیجه را ببینید.

حساسیت
غذایی را بررسی کنید: اگر نوزاد را با شیر
مادر تغذیه می ‌کنید، از پزشک خود در مورد مواد غذایی مشکل ‌ساز مصرفی شما که ممکن
است باعث استفراغ بیشتر نوزاد شود سوال کنید، زیرا گاهی شیر گاوی که خودتان می ‌نوشید
باعث این اتفاق است./105

دکتر
«شهره جلوداری» متخصص نوزادان بیمارستان مادر و کودک شوشتری

پایان
خبر