نداشتن تحمل لاکتوز اختلالی است که با کاهش توانایی هضم قند
لاکتوز شناسایی می شود. نشانه های این مشکل می تواند شامل نفخ، اسهال و درد شکمی
پس از مصرف لاکتوز باشد.

 

عواملی همچون افزایش سن، نژاد و تفاوت های ژنتیکی ممکن است
با نداشتن تحمل لاکتوز در ارتباط باشد. همچنین مواردی مانند عفونت روده کوچک،
جراحی های دستگاه گوارش، اختلالات دستگاه گوارش (همانند سندروم روده تحریک پذیر)،
اختلالات التهابی، ایدز یا سوء تغذیه می تواند منجر به بروز این مشکل شود. در
کودکان نیز نبود تحمل لاکتوز به طور معمول به عفونت های ویروسی یا باکتریایی نسبت
داده می شود.

مدیریت این مشکل نیازمند تغییر رژیم غذایی است و نشانه های
آن با کاهش مصرف غذاهای حاوی لاکتوز کاهش می یابد. همچنین
رژیم غذایی عاری از لاکتوز در افراد دارای کمبود «لاکتاز» (آنزیم موردنیاز برای
هضم لاکتوز) ضروری نیست.

بیشتر افرادی که دچار سوء هاضمه لاکتوز هستند، می توانند
مقداری لاکتوز، معادل یک لیوان شیر را بدون علائم عمده مصرف کنند، به ویژه هنگامی
که لاکتوز همراه با وعده غذایی یا به صورت پنیر یا محصولات لبنی تخمیر شده مصرف
شود.

برای مثال ماست به عنوان یک محصول لبنی تخمیر شده، به دلیل
محتوای پایین لاکتوز آن یا به علت
فعالیت نوعی آنزیم به نام «گالاکتوزیداز» در ماست به
خوبی تحمل می شود. البته حضور این آنزیم بستگی به روش فرآیند و مارک ماست مصرفی
دارد.

استفاده از شیرهای بدون لاکتوز موجود در بازار نیز راهکار
دیگری برای کاهش علائم، در این دسته از افراد است. همچنین بسیاری از بزرگسالان با
مصرف مقادیر
متوسط ​​شیر، به صورت دریافت تدریجی و افزایشی شیر در
طی چند هفته، سرانجام نسبت به دریافت 12 گرم لاکتوز در شیر
(معادل یک لیوان شیر) سازگار می شوند.

از سویی دیگر تفاوت های فردی در تحمل، ممکن است به میزان
سازگاری روده فرد نسبت داده شود.

 از نکات قابل توجه دیگر آن
است که گرچه کره مقادیر ناچیزی لاکتوز دارد و در افراد دچار مشکل نبود تحمل لاکتوز قابل مصرف است،
اما با توجه به ترکیبات آن و محتوای بالای چربی و میزان کلسیم پایین، جزو گروه
روغن ها (و نه لبنیات) محسوب می شود.

باید در نظر داشت آن دسته از افرادی که به دلیل عوارض ناشی
از نبود تحمل لاکتوز از مصرف محصولات لبنی پرهیز می کنند، اغلب به دریافت مکمل
کلسیم نیاز دارند./101

«مهسا مؤذن» دکترای تخصصی علوم تغذیه
دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیراز

پایان خبر