طبیعت در طول تاریخ چهره خشن خود را با پدیده های ویرانگر
مثل سیل، آتشفشان، طوفان، گردباد، زمین لرزه، زمین لغزه و پدیده هایی از این دست، نشان
داده است. این بلایا و خطرات، بخشی از زندگی انسان بوده و همواره انسان را تهدید
می کند.

 

شواهد نشان می دهد که در بین این بلایای طبیعی خسارات جانی و
مالی ناشی از سیلاب بیش از سایر سوانح طبیعی و از طرفی وقوع این پدیده به طور مرتب
در حال افزایش و خسارات ناشی از آن با همه مراقبت هایی که انجام می گیرد، بیشتر می
شود.

سیل شایع ترین بلایای طبیعی در همه قاره ها بوده و میزان مرگ
ناشی از سیل بیشترین میزان را در بین بلایای طبیعی به خود اختصاص داده است.

طبق مطالعات انجام شده در سال های اخیر، سیل خسارت فراوانی بر
روی اقتصاد کشورهای آسیایی، افزایش مهاجرت، افزایش گرسنگی، کاهش رشد اقتصادی،
افزایش هزینه های سلامتی و افزایش بیماری های روانی شده است.

بلایای طبیعی مانند سیل می تواند آلودگی میکروبی آب های سطحی
را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. همچنین شوری و آلودگی آب از دیگر پیامدهای این
بلایا محسوب می شود.

توصیه های لازم در مواجهه با سیل:

·        
نخستین
توصیه در مواجهه با سیلاب، توجه به هشدارهای سازمان هواشناسی و دستورالعمل های
منطقه ای است. بر اساس تجربیات، بهتر است در هنگام شروع سیل تمام افراد در منزل
خود بمانند و بیرون نروند، زیرا خطر بیرون رفتن بیشتر از ماندن در منزل است. البته
این در صورتی است که افراد نسبت به استحکام ساختمانی که در آن زندگی می کنند یقین
حاصل کرده باشند.

·        
توصیه
می شود قبل از وقوع سیل به اندازه کافی غذا، آب و لوازم ضروری بهداشتی در منازل
خود نگهداری کرده و برای گذران زندگی از طبقات بالای ساختمان ها استفاده کنیم.

·        
در
صورتی که ساکنان مناطق سیل خیز، وقوع سیل را پیش بینی نکرده یا سرعت بالا آمدن آب
به قدری است که فرصت جمع آوری و حمل اشیاء گرانبهاء وجود ندارد؛ باید این اشیا را
به سطوح فوقانی مثل طاقچه ها انتقال داد.

·        
 در صورتی که سیل و طوفان بسیار شدید باشد یا احتمال تخریب سقف وجود
دارد، توصیه می شود از رفتن به قسمت های میانی پشت بام و نیز پشت بام های شیب دار
خودداری شود.

·        
ذکر
این نکته را نباید از خاطر برد که سیل می تواند زیرسازی ساختمان ها را ضعیف کرده و
ساختمان های تضعیف شده را بسیار زود ویران کند، به همین دلیل همواره تاکید می شود
ساکنان این مناطق از استحکام منزل خود یقین داشته باشند.

·        
همواره
تاکید می شود تمامی افراد ساکن در مناطق سیل خیز، در هنگام ورود آب به خانه، به
سطح آب در محیط اطراف خود توجه داشته باشند تا بتوانند تخمینی از بالا آمدن سطح آب
و میزان پیشرفت سیل داشته باشند.

·        
نکته
دیگر اینکه تا زمانی که از سلامت منابع آب یا آب لوله کشی اطمینان نداریم، از آب
ذخیره شده استفاده نکنیم.

·        
اگر قصد
خروج موقت از منزل را داریم، توصیه می شود به میزان کافی آب، مواد خوراکی و وسایل
ضروری و در کنار آن پوشاک و البسه کافی همراه خود داشته باشیم؛ چرا که هر لحظه
امکان دارد در هنگام بروز سیل تا چند روز مجبور به بیرون ماندن از خانه و زندگی در
محیط باز باشیم

·        
 افرادی
که در هنگام بروز سیل بیرون از منزل هستند باید هنگام عبور از میان آب، بسیار
مراقب باشند؛ چرا که حتی ارتفاع 15 سانتیمتری آب با جریان شدید کافی است تعادل
انسان را بر هم زند. بنابراین می توان در صورت امکان، از یک تکه چوب برای تخمین
مسیر پیرامون خود و سطح زیر آب استفاده شود.

·        
 تاکید می شود از تردد در نزدیک سدها و آب بندها به طور جدی خودداری
شود.

·        
باید
تماس خود را با آب باقیمانده از سیل به کمترین میزان ممکن رساند، زیرا احتمال
آلودگی شدید آب های روان ناشی از سیل زیاد است و سهل انگاری در این زمینه می تواند
عواقب بسیار بدی را به دنبال داشته باشد.

دکتر «میلاد احمدی مرزاله»، عضو هیات علمی گروه سلامت در
بلایا و فوریت های دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و
خدمات بهداشتی درمانی شیراز