همه
جوامع، نوجوانی را یکی از مهم‌ ترین مراحل زندگی هر فرد می ‌دانند و بیشتر آنها این دوران را به عنوان گذر از دوران
کودکی به بزرگسالی تعریف می ‌کنند؛ این مرحله از زندگی با افزایش خطر و اختلال های
گوناگون مانند مصرف مواد مخدر و روان ‌گردان‌ ها و روابط سوء جنسی رابطه دارد، از
جمله عوامل شخصی در زمینه گرایش به رفتارهایی همچون مصرف مواد، «اعتمادبه‌نفس
پایین» و «خودتحقیری» است که سبب می‌شود فرد با کوچکترین بحران، دچار اضطراب،
ناامیدی و افسردگی شود.

 

به باور روانشناسان و متخصصان، تقویت اعتماد به نفس اساس
پیشگیری اولیه از اعتیاد است. برای آنکه فرزندانمان را
از گرایش به رفتارهای پرخطر همچون اعتیاد مصون ‌سازیم، باید عزت نفس را در آنها
تقویت کنیم، به ‌طوری که نسبت به خود احساس مثبت، موثر و خوبی داشته باشند و باور
کنند افراد باارزشی هستند.

نشانه
های اعتماد به ‌نفس بالا در فرزندان:

احساس
آرامش، شادی و رضایت دارند و برای خودشان و دیگران احترام قائلند.

نسبت
به خودشان احساس خوبی دارند و دارای ذهنی خلاق هستند.

به پیشنهادهایی
که موافق نیستند، به راحتی «نه» می گویند.

از
خودشان انتظار واقعی دارند و به تایید دیگران نیاز ندارند.

به
خودشان دروغ نمی‌گویند و نسبت به خود صریح و رو راست هستند.

برای
انجام کارهای جدید از جرات لازم برخوردارند.

به خاطر جلب توجه دیگران، به هر رفتاری دست نمی زنند.

راهکارهایی
برای خانواده ها با هدف ارتقای اعتماد به نفس فرزندان

ü کودکان و نوجوانانمان را در آغوش گرفته و ببوسیم.

ü به آنها بگوییم که دوستشان
داریم و از دوران نوزادی در گفت و گو با آنها، لبخند بزنیم.

ü پس از انجام کارهای مثبت مانند مرتب کردن رخت خواب، واکس
زدن کفش ها، مسواک زدن دندان ها، آنها را تشویق کنیم.

ü آرام و دوست داشتنی باشیم. ما معلم فرزندمان هستیم، زیرا
فرزندمان از رفتارهای ما الگو بردای می کند.

ü به توانمندی ‌های فرزندانمان
توجه کنیم تا احساس خودارزشمندی در آنها تقویت شود، زیرا فرزندانی که در صورت بروز
مشکل، توان حل مساله را داشته باشند، از اعتماد به ‌نفس بالایی برخوردار می شوند.

ü به فرزندان خود در
خانواده مسوولیت داده تا درک کنند، چقدر برای پدر و مادرشان مفید و موثر هستند.

ü در برخورد با فرزندان با
پرهیز از هرگونه تمسخر و رعایت احترام، شوخ ‌طبعی را فراموش نکنیم.

ü محیط منزل را برای فرزندانمان
ایمن، از سرزنش و انتقاد، پرهیز و به کیفیت زندگی در منزل توجه جدی کنیم.

ü از اعمال قوانین مستبدانه
در منزل خودداری کنیم، زیرا به فرزندان احساس بی ‌ارزشی داده و اعتماد به ‌نفس
آنها از بین می رود؛ البته این موضوع با آموزش نظم و انضباط به فرزندان متفاوت است.

ü بدون هرگونه قضاوت و
برچسب زدن به فرزندانمان، رفتار او را توصیف کنیم، به گونه ‌ای که بین ارزش فرزند
و رفتار او، تفاوت قائل شویم.

ü انتظار و توقع خود را از
فرزندان به صورت شفاف بیان کنیم و متناسب با سن آنها، انتظار منطقی داشته باشیم.

ü در صورت امکان، به
فرزندان در انجام کارهایشان حق انتخاب و استقلال دهیم و هنگام بروز مشکل در منزل،
نظر فرزندان را برای حل مشکل، جویا شویم.

ü پیامدهای رفتار فرزندان
را در ابعاد مختلف تحصیلی، اجتماعی و موارد دیگر، آموزش دهیم تا واقعیت ‌های زندگی
را به صورت ملموس درک کنند./103

«صفورا صادقی»، کارشناس
سلامت روان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز

پایان
خبر