سکته مغزی در اثر اختلال در خون‌رسانی به قسمتی از مغز
اتفاق می افتد. درصد کمی از سکته های مغزی در اثر خونریزی به داخل بافت مغز رخ می
دهد که به عنوان سکته مغزی خونریزی دهنده (هموراژیک) نامگذاری می شود.

 

اغلب سکته های مغزی در اثر کاهش یا قطع ناگهانی خون‌رسانی
به بافت مغز ایجاد می شود که به عنوان سکته مغزی «ایسکمیک» شناخته می شوند.

اگر علایم سکته مغزی کمتر از یک ساعت طول بکشد و بیمار
بهبود یابد، به آن سکته مغزی خفیف با ایسکمیک گذری مغزی «TIA» می گویند.

در سکته مغزی، با قطع جریان خون به بافت مغز و با گذشت زمان،
سلول های مغزی آسیب می بیند و در صورت طولانی بودن قطع جریان خون، آسیب غیرقابل
بازگشت و در نتیجه مرگ سلول های مغزی اتفاق می افتد.

بر اساس اینکه کدام قسمت مغز و با چه شدتی آسیب ببیند،
بیمار دچار اختلال در فهم کلام دیگران، صحبت کردن، کاهش حس و قدرت حرکت صورت و دست
و پا، اختلال در راه رفتن و تغییر در احساس می شود.

سکته مغزی می تواند برای همه افراد جامعه و در هر سنی اتفاق
افتد، از هر 4 نفر یک نفر دچار سکته مغزی می شود.

افزایش شناخت از سکته مغزی سبب می شود تا بتوانیم از وقوع
آن پیشگیری کرده و در صورت رخداد، هر چه سریع‌تر اقدامات لازم را در راستای کاهش
عوارض آن انجام دهیم.

سکته های مغزی می تواند قابل پیشگیری و درمان باشد.

شناخت علایم سکته های مغزی در اوایل بیماری، درمان آن به
عنوان یک فوریت پزشکی با بستری در بخش های تخصصی و دسترسی به مراقبت حرفه ای و
مناسب می تواند نتایج قابل ملاحظه ای برای بیمار به همراه داشته باشد.

نشانه های سکته مغزی:

سکته مغزی علایم مختلفی می تواند داشته باشد که در صورت
بروز این علایم باید بی‌درنگ با اورژانس 115 تماس بگیریم و بیمار را آرام کنیم.

      1. بروز ناگهانی ضعف و بی
حسی در یک سمت صورت و دست و پا

      2. بروز ناگهانی اختلال در
صحبت کردن، درک صحبت دیگران و حالت گیجی و منگی

      3. مشکل ناگهانی در بینایی
یک یا هر دو چشم

      4. اختلال ناگهانی در راه
رفتن و حفظ تعادل به همراه سرگیجه و دو بینی

      5. سردرد بسیار شدید که می
تواند شدیدترین سردرد فرد باشد و سبب بی‌هوشی و اختلال در تعادل شود.

در این موارد توصیه می شود:

         · بیمار را مجبور به صحبت کردن و بلند شدن نکنیم.

         · اگر بیمار هوشیار نیست، او را به پهلو بخوابانیم.

         · از دادن آب، غذا و هر دارویی به بیمار پرهیز کنیم.

        · در صورت امکان، بیمار در حالت نیمه نشسته قرار گیرد و اگر
در حالت درازکش است، بهتر است سر بیمار را 30 درجه بالاتر از تنه قرار دهیم.

      · از هرگونه اقدام برای کم کردن فشارخون پرهیز کرده و داروها
و مدارک پزشکی بیمار را تا آمدن اورژانس، آماده کنیم.

 نشانه های سکته مغزی که به اختصار با « FAST» کدگذاری شده به معنای «F» غیر قرینگی صورت، «A» ضعف دست و پا، «S» اختلال در صحبت کردن یا فهم کلام دیگران و «T» اطلاع رسانی سریع به اورژانس است./ا.کشاورزی

«شیرزاد جاویدی»، کارشناس پیشگیری و مبارزه با
بیماری های غیرواگیر
معاونت بهداشت دانشگاه
علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز