استرس
را می‌ توان واکنش‌‌ های روانی، جسمانی، هیجانی و رفتاری انسان به هر تهدید یا فشار
ادراک شده درونی یا محیطی دانست.

 

فقدان
نشاط و شادابی، احساس خستگی، درد معده، درد قلب، بی حوصلگی، حساس شدن، زود از کوره
در رفتن صرف انرژی زیاد برای کارها، اختلال در خواب و ترک فعالیت های مورد علاقه
اجتماعی از نشانه های استرس است.

عوامل
محیطی مانند سروصدا، هوای بد یا فجایع طبیعی، ترافیک، آلودگی ها، عوامل اجتماعی
مانند مشکلات مالی، اختلافات بین ‌فردی، از دست دادن فرد مورد علاقه، عوامل
فیزیولوژیک مانند بلوغ، بیماری، تصادف، نداشتن تحرک بدنی و فعالیت، ورزش نکردن،
اختلال در خواب، مصرف سیگار و نظایر آن و همچنین افکاری مانند برداشت ما از حوادث،
تصمیم‌ گیری، نگرش منفی، کمال ‌گرایی، رقابت ‌جویی، خودانتقادگری نیز، از جمله
منابع استرس هستند.

مقابله
با استرس به سه گروه تقسیم بندی می شود که نخستین مورد شامل مقابله های مساله
مدار مانند تلاش و فعالیت در راستای حذف یا به کاهش استرس، استفاده از
مهارت حل مساله، فکر کردن در مورد استرس، برنامه ‏ریزی کردن، کنار گذاشتن فعالیت های
غیرضروری و تمرکز بر استرس و مشکل موجود برای به افزایش تمرکز فکری، صبر و
بردباری کردن به جای استفاده از راه حل های عجولانه و تکانشی، راهنمایی، مشورت گرفتن از دیگران و جستجوی اطلاعات است.

مقابله
‏های هیجان مدار، دومین روش مقابله با استرس است که از جمله موارد آن می توان خواندن
دعا، نیایش و مقابله ‏های مذهبی، درد دل کردن با اطرافیان و نزدیکان، ابراز محدود
عواطف، پرت کردن حواس، گفتگوی درونی، پرداختن به فعالیت های ذهنی و پرداختن به
فعالیت های جسمی را نام برد.

سومین
روش مقابله ‏های ناسازگار است که شامل پناه بردن به مواد مخدر، انجام رفتارهای
تکانشی و بدون فکر و تامل، کنارگذاشتن فعالیت ها، دست از تلاش برداشتن و تفکر
آرزومندانه است.

توصیه
هایی برای مقابله سازگارانه با استرس

محدودیت هایمان را بسنجیم و سپس «نه» بگوییم، اهداف
کوتاه مدت تعیین کرده و آنها را اولویت بندی کنیم، کارها را به دیگران محول کنیم، در
چهار چوب توانایی های مالی خود زندگی کنیم، مهارت های خود را در مدیریت زمان
افزایش دهیم، وقت تلف نکرده و کارها را معوق نگذاریم.

همواره
تلاش کنیم، نظم دهنده حرفه ای باشیم، یک زنگ تفریح یا زمانی برای فراغت در نظر
بگیریم، فهرستی از رویدادهای استرس آفرین تهیه کنیم، تکنیک های آرامسازی را تمرین
کنیم، به ترتیب وقایع استرس آور را تجسم کرده و تلاش کنیم تا آرام بمانیم، غنا
بخشیدن به زندگی معنوی و شوخ طبعی را سرلوحه زندگی خود قرار دهیم./103

«عاطفه
صالحی» کارشناس واحد بهداشت روان مرکز بهداشت شهدای والفجر

پایان
خبر