تخم مرغ جایگاه ویژای در مرور خاطرات دوران مختلف زندگی
مان دارد؛ این ماده غذایی شاید جزو نخستین گزینه های پیشنهادی هنگام گرسنگی باشد. سهولت
دسترسی خانواده های ایرانی به تخم مرغ، اهمیت این ماده غذایی را دو چندان کرده
است؛ اکثر خانوارهای روستایی پرورش مرغ دارند، همچنین تا دو دهه قبل که زندگی
آپارتمان نشینی در شهر گسترش نیافته بود، در بسیاری از حیاط خانه ها مرغ نگهداری
می شد و این روزها در تمام فروشگاه های مواد غذایی سطح شهر، تخم مرغ موجود است.

 

هر چند که در چند سال اخیر قیمت تخم مرغ به طور
ناباورکردنی افزایش یافته است، اما در مقایسه با قیمت سایر منابع غذایی پروتئین
حیوانی، مثل ماهی و گوشت ارزان تر است و در بسیاری از خانواده های کم درآمد نیز
تخم مرغ جایگزین انواع گوشت ها شده است.

تخم مرغ ماده غذایی است که سریع طبخ می شود و می توان با افزودن
گوجه فرنگی، پیاز، فلفل دلمه و مواد در دسترس دیگر به آن، طعم های متنوع و لذت
بخشی داد؛ همچنین تخم مرغ به علت داشتن خاصیت چسبندگی، ماده تشکیل دهنده بسیاری از
غذاها و دسرها از جمله کوکو، کیک و انواع شیرینی است.

در هرم راهنمای غذایی ایران، تخم مرغ در گروه گوشت ها قرار
دارد و ارزش غذایی یک عدد تخم مرغ معادل 30 گرم گوشت قرمز یا ماهی و یک
چهارم ران مرغ متوسط است.

روزانه توصیه می شود که یک تا دو واحد از گروه گوشت
ها مصرف شود که با خوردن روزانه دو عدد تخم مرغ می توان یک واحد از این گروه را
تامین کرد.

یک عدد تخم مرغ بزرگ (60 گرم) 6 و 3 دهم گرم پروتئین دارد
که با مصرف یک عدد تخم مرغ در روز، حدود50 درصد مقدار پروتئین موردنیاز روزانه
کودک سه ساله، 12 درصد نیاز روزانه دانش آموز نوجوان و 9 درصد نیاز
روزانه مادر در دوران بارداری و شیردهی تامین می شود.

تخم مرغ علاوه بر داشتن درشت مغذی هایی نظیر پروتئین،
کربوهیدرات و چربی ها، ریزمغذی هایی مهمی همچون ویتامین های محلول چربی D، E، O و نیز مواد معدنی نظیر فسفر، آهن و روی دارد.

همچنین کولین نیز یک ماده مغذی مهم موجود در تخم مرغ است
که شاید کمتر با آن آشنا باشیم؛ کولین در به هم پیوستگی غشای سلولی و نیز انتقال
پیام های عصبی و حمل و نقل چربی ها در بدن نقش مهمی دارد، بنابراین مصرف روزانه
تخم مرغ در مادران باردار به علت داشتن کولین و نقش آن در تکامل مغز جنین، از
اهمیت بالایی برخوردار است.

برخی افراد جامعه این باور غلط را دارند که با مصرف تخم
مرغ کلسترول بد خون (LDL)
افزایش می یابد، اما خوب است بدانیم آنچه در تولید کلسترول خون در بدن نقش دارد،
اسیدهای چرب اشباع به ویژه نوع ترانس است

باید یادآور شد که تنها یک سوم اسیدهای چرب تخم مرغ از نوع
اشباع بوده و کلسترولی که در اثر خوردن تخم مرغ در بدن ایجاد می شود، از نوع
کلسترول خوب ( HDL) است
که خطری برای قلب ندارد.

«طاهره رامش» کارشناس ارشد تغذیه و رژیم درمانی و مسوول
واحد بهبود تغذیه جامعه مرکز بهداشت شهدای انقلاب