اشک اغلب از غده اشکی که در قسمت
فوقانی خارجی کاسه چشم قرار دارد، تولید می شود.

 

با هر بار پلک زدن، اشک تولید شده
روی سطح چشم پخش می شود و میزان اضافه آن توسط سیستم تخلیه کننده اشک از چشم خارج
می شود و به داخل بینی می ریزد.

در حالت طبیعی در هر چشم دو مجرا به نام
«کانالیکول» فوقانی و تحتانی برای خروج اشک از چشم یکی در پلک بالا و دیگری در پلک
پایین وجود دارد.

این مجاری از دو سوراخ کوچک در لبه
پلک بالا و پایین در سمت بینی به نام «پونکتوم» آغاز می شوند.

اشک از پونکتوم ها به داخل کانالیکول
فوقانی و تحتانی و سپس به کیسه اشکی هدایت می شود.

کیسه اشکی در گوشه داخلی چشم، در
کنار ریشه بینی قرار دارد.

سپس اشک از راه مجرای بینی-اشکی وارد
بینی شده که اغلب انسداد در قسمت های انتهایی این مجرا ایجاد می شود.

علت های بیماری و گرفتگی مجرای
اشکی

1- مادرزادی

2- اکتسابی
که به دنبال ضربه به چشم یا عفونت ایجاد می شود.

نشانه های بیماری و گرفتگی مجرای
اشکی:

«اشک ریزش»، نشانه عمده در این بیماران
است و گاهی تجمع اشک در بیماران سبب تاری دید می شود و به این علت مراجعه می کنند.

«عفونت» ممکن است سبب برآمدگی در
ناحیه کیسه اشکی شود.

درمان بیماری و گرفتگی مجرای اشکی:

«اشک ریزش» در کودکان در
مراحل اولیه با ماساژ دادن صحیح و استفاده از قطره های موضعی تجویز شده است که در
90 درصد کودکان با تمهیدات یاد شده، مجرای اشکی خود به خود باز می شود.

قرار دادن لوله و ایجاد راه ارتباطی
ثانویه بین مجرای اشکی و بینی در مراحل بعدی انجام می شود.

برای کودکان بالای 3 سال در موارد
تنگی مجرا، می توان از قرار دادن لوله استفاده کرد.

انسداد مجاری اشکی در بزرگسالان در بیشتر
موارد، نیاز به عمل جراحی دارد.

در بیشتر، موارد میل زدن مجرای اشکی
در بزرگسالان برای شناسایی محل انسداد است و جنبه درمان ندارد.

عمل جراحی را می توان از راه داخل
بینی با کمک اندوسکوپ یا به روش خارجی از راه پوست می توان انجام داد.

توصیه هایی درباره بیماری و گرفتگی
مجرای اشکی:

         1. در صورت استفاده از داروهایی که شانس خونریزی حین
عمل یا پس از عمل جراحی را افزایش می دهند، مانند آسپیرین، دیکلوفناک، بروفن،
وارفارین، ویتامین E و
داروهای گیاهی، باید به پزشک معالج اطلاع داد تا داروها در زمان معین پیش از عمل
جراحی قطع شوند.

         2. اگر مبتلا به بیماری های دیابت و فشارخون بالا
هستیم، به پزشک بیهوشی در رابطه با مصرف صحیح داروها برای انجام عمل جراحی اطلاع
دهیم.

         3. روز پیش از عمل جراحی حمام کنیم.

         4. روز عمل از مصرف مواد آرایشی خودداری کنیم.

         5. پس از عمل در صورت کارگذاری لوله مجرای اشکی، سعی
کنیم گره آن را از بینی نکشیم و یا گوشه چشم خود را دستکاری نکنیم.

         6. بخیه ها اغلب به فاصله یک هفته پس از عمل برداشته
می شوند، پس تا زمان برداشتن لوله بینی خود را هر روز از ترشحات تمیز کنیم.

         7. در انسداد مادرزادی مجرای اشکی که بیشتر در شیر
خواران رخ می دهد، تحت بیهوشی سبک و کوتاه مدت «سونداژ» انجام می شود.

          8. در شیرخواران پس از عمل جراحی پانسمان انجام نمی
شود، قطره های چشم و بینی پس از عمل آغاز می شود و به مدت دو هفته تا یک ماه، بسته به نظر پزشک باید ادامه
یابد.

         9. شستشوی صورت پس از عمل بلامانع است و استحمام از
روز سوم پس از عمل جراحی نیز، امکان پذیر است.

         10. مراقبت پس از عمل برای جلوگیری از سرماخوردگی
الزامی است.

         11. سونداژ مجدد یا لوله گذاری سه ماه پس از عمل نخست
در صورت عدم بهبودی، ممکن است لازم باشد.

         12. کنترل فشارخون و مصرف داروهای ضدفشارخون مطابق
دستور پزشک متخصص قلب، پیش و پس از عمل جراحی نیز مهم است.

         13. از انجام فعالیت های ورزشی و فین کردن به مدت دو
تا سه هفته پس از عمل جراحی چشم خودداری شود./103

  دکتر «معصومه اقتداری»، متخصص چشم و
فوق تخصص پاتولوژی چشم مرکز آموزشی درمانی خلیلی

پایان خبر