کودک
آزاری عبارت است از، استفاده عمدی از قدرت، زور، تهدید و یا نیروی
جسمانی علیه کودک توسط یک فرد و یا یک گروه که به سلامتی، حیات، رشد و عزت نفس
کودک لطمه زده و یا احتمال ایجاد صدمات بعدی را افزایش دهد.

 

خشونت
علیه کودکان انواع مختلفی دارد که تحت تاثیر عوامل گوناگونی از جمله خصوصیات و
ویژگی های قربانی و مهاجم، محیط فرهنگی، اجتماعی و مادی قرار می گیرد.

در
خانواده هایى که خشونت خانگى(خشونت علیه کودکان و زنان) در آنها اتفاق مى افتد،
همه کودکان زیر 18 سال شاهد خشونت محسوب مى شوند؛ با اینکه کودکان شاهد خشونت به طور
مستقیم قربانى خشونت محسوب نمى شوند، اما در معرض خطر بد رفتارى، غفلت و کوتاهی بیشتر
از سوی مراقبان خود قرار دارند. 

از سوی
دیگر مى توان انتظار داشت که این کودکان رفتارهاى مرتکبان و قربانیان خشونت را از
اعضاى خانواده(پدر یا مادر) آموخته و این الگوها را به نسل هاى دیگر منتقل کنند؛
در واقع بیشترین موارد بدرفتاری با کودک درون خانواده و از سوی یکی از اعضای بزرگ تر
خانواده، به وقوع می پیوندد.

روان
شناسان و روان پزشکان بر این باورند که تنبیه بدنی راه مؤثری برای تربیت کودکان
نیست و تنها تاثیر موقت و کوتاه مدتی دارد که باعث افزایش خشونت، تنفر و انتقام
جویی در کودکان می شود؛ تنبیه می تواند باعث شکل گیری انواع ترس در کودکان شده و
اعتماد به نفس آنها را خدشه دار نماید.

انواع کودک
آزاری

کودک
آزاری جسمی: مانند آزار فیزیکی
و رفتارهایی است که منجر به مصدومیت‌ های فیزیکی غیرتصادفی می‌ شود؛ این موارد
شامل صدمه غیرتصادفی، تنبیه فیزیکی شدید که می‌تواند شامل صدمه فیزیکی باشد یا
نباشد، تهدید‌ به صدمه فیزیکی، رفتارهای خطرناک به سمت کودک یا در اطراف کودک که
موجب وحشت و ترس در کودک شود.

کودک
آزاری جنسی:
لمس اندام جنسی کودک و یا تماس جنسی بین فرد بالغ و کودک که معمولاً با اعمال زور،
فریب و اغوا کردن قربانی، انجام می شود.

کودک
آزاری عاطفی: مواردی مانند
تحقیر شدید، طرد کردن، حبس کردن، محرومیت عاطفی، برخورد خشونت آمیز، آزارهای کلامی
شدید، کنترل شدید و نامعقول، ترساندن، انتظارات نامناسب و اعمال خشونت علیه همسر
در برابر چشمان کودک، از جمله مصادیق کودک آزاری روانی عاطفی به حساب می‌ آید.

غفلت: به معنی کوتاهی در مراقب
کودک از مراقبت مسوولانه فیزیکی و نظارت کافی بر رشد کودک است و مصادیق آزار غفلت، می
تواند شامل عدم توجه به سلامت، عدم توجه به امنیت، عدم توجه به تحصیل کودک، غفلت
نسبت به تغذیه، استثمار کودک، اعتیاد کودک یا مصرف مواد و ازدواج کودک باشد؛ همچنین کوتاهی در فراهم کردن درمان ‌های پزشکی ‌لازم،
عدم توجه به مسکن مانند محل اسکان در خانه های تیمی مصرف مواد و یا فحشا، کارتن ‌خوابی
کودک، عدم توجه به تحصیل مانند ترک تحصیل یا منع از تحصیل، از موارد غفلت در کودک
آزاری محسوب می شود.

بهره
کشی اقتصادی: به معنای استفاده از کودک در
کار یا فعالیتی مانند وادار کردن کودک به کارگری، گدایی و روسپیگری است که منافع
حاصل از آن نصیب دیگران می شود.  

به
یاد داشته باشیم، یکی از مهم ترین دلایل فرار نوجوانان از خانه و آسیب های بعدی
آن، تجربه خشونت در خانواده است؛ تحقیقات نشان می دهد اثر خشونت هاى مداوم و
طولانى مدت در کودکان پیش دبستانى مخرب تر است و در این گروه از کودکان، احتمال
بیشترى وجود دارد که تحت تاثیر خشونت خانگی و رابطه نا ایمن با مادر ایجاد شود. بنابراین
بسیار مهم است که جامعه و به ویژه والدین، از اثرات خشونت خانگی بر رشد همه جانبه
کودک آگاهی داشته باشند.

ندا
خورشیدیان - کارشناس مسوول واحد سلامت روان مرکز بهداشت شهدای انقلاب