در مورد مسمومیت با قارچ باید گفت با توجه به وسعت مصرف این ماده غذایی، مسمومیت جدی غیرمعمول است. در بیشتر موارد، گونه خاص قارچ مصرفی شناسایی نمی شود و اغلب این مسمومیت به دنبال شناسایی اشتباه هنگام جمع آوری قارچ توسط افراد آماتور اتفاق می افتد.

در ادامه چند نکته در این زمینه را دنبال می کنیم:

• اغلب زمانی که علائم حاد است (زودتر از 6 ساعت پس از مصرف قارچ ایجاد می شود) کمتر احتمال دارد که قارچ کشنده باشد، در مقایسه با زمانی که شروع علائم دیررس است (بیشتر از 6 ساعت پس از مصرف قارچ ایجاد می شود)، اما نباید خیلی به این مورد تکیه کرد، به ویژه وقتی احتمال استفاده همزمان از چند نوع قارچ وجود دارد.
• علائمی که کمتر از 6 ساعت پس از مصرف بروز می یابد:

علائم گوارشی (اسهال، استفراغ)، برافروختگی، سردرد، توهم، بی قراری، تحریک پذیری، اضطراب، افسردگی، گیجی، کما و در کودکان تشنج، کندی یا تندی ضربان قلب، درد قفسه سینه، آبریزش از دهان و چشم، تنگی نفس

• علائمی که بعد از 6 ساعت پس از مصرف قارچ بروز می یابد:

تشنج، علائم گوارشی، مسمومیت کبدی، مسمومیت کلیوی، درد و سوزش در انتهای اندام ها همراه با قرمزی و تورم، لمس دردناک، تخریب عضلات

عوامل موثر در تعیین نوع قارچ و همچنین راهنمای درمانی:

• قارچ در کجا جمع آوری شده است (مزرعه، مرتع، یا کنار یا زیر درختان)؟
• آیا بیش از یک نوع قارچ جمع آوری شده یا خورده شده است؟
• آیا کسانی که از این قارچ مصرف کرده اند، بیمار شده اند؟
• آیا کسانی که از این قارچ مصرف نکرده اند نیز بیمار شده اند؟
• چه مدت پس از خوردن قارچ علائم آغاز شده است؟
• آیا بعد از خوردن قارچ الکل مصرف شده است؟

آزمایش های تشخیصی لازم

در اینگونه موارد آزمایش های تشخیصی نظیر الکترولیت های سرم، کلسیم و فسفات، نیتروژن اوره خون و کراتینین سرم، آزمایش ادرار، کراتین کیناز سرم، ترانس آمینازهای کبدی، فاکتورهای انعقادی، شمارش کامل خون و سایر آزمایش های لازم بسته به علائم، تجویز می شود.

شناسایی قارچ

در صورت امکان، باید نمونه هایی از همه قارچ های بلعیده شده را برای شناسایی یک قارچ شناس آموزش دیده، تهیه کرد. قارچ‌ های کامل ترجیح داده می‌شود، اما می‌توان به کمک قسمت‌هایی از قارچ، به ‌ویژه کلاهک، نیز شناسایی صورت گیرد. پیچیدن قارچ ها در کاغذ مومی، قرار دادن آن در کیسه کاغذی و نگهداری نمونه در یخچال، باعث بهبود روند شناسایی می شود. از نگهداری نمونه ها در کیسه های پلاستیکی نیز باید خودداری شود.

دکتر «زیبا آقاملکی»، کارشناس مرکز اطلاع رسانی داروها و سموم مدیریت تحقیق و توسعه دانشگاه علوم پزشکی شیراز