توجه به رعایت اصول ارگونومی در مدارس، از جمله اقداماتی است که می تواند سلامت نسل فردای جامعه را به ارمغان بیاورد. در ادامه مهم ترین راهکارهای رعایت این اصول را در زمینه های مختلف با هم دنبال می کنیم.

طراحی مناسب میز و صندلی

• ارتفاع و ابعاد: میزها و صندلی‌ها باید با قد کودکان سازگار باشد. ارتفاع میز باید به ‌گونه ‌ای باشد که وقتی کودک نشسته، آرنج‌ ها به‌راحتی روی میز قرار گیرد و زانوها زیر آن جا بگیرد. صندلی ‌ها باید به ‌گونه‌ ای طراحی شود که حمایت لازم از کمر و پشت را فراهم کند.
• مواد و طراحی: مواد استفاده‌ شده در ساخت میز و صندلی باید مقاوم و راحت باشد. همچنین، طراحی صندلی‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که از چرخش و لغزش کودک جلوگیری کند.
• حمایت از کمر: صندلی‌ها باید از یک حمایت مناسب برای ناحیه کمر برخوردار باشد. این حمایت می‌تواند به حفظ وضعیت صحیح بدن و جلوگیری از مشکلات اسکلتی-عضلانی کمک کند.

اهمیت ارتفاع و زاویه نشستن

• زاویه نشستن: زاویه صحیح نشستن می‌تواند به کاهش فشار بر ستون فقرات کمک کند. کودک باید به‌ گونه ‌ای بنشیند که پاها به ‌راحتی روی زمین قرار گیرد و زانوها در زاویه 90 درجه باشد.
• ارتفاع صحیح: ارتفاع نشیمنگاه صندلی باید به‌ گونه ‌ای باشد که پای کودک به‌ راحتی روی زمین قرار گیرد و کمر در حالت صاف باشد. این موضوع به بهبود گردش خون و کاهش خستگی کمک می ‌کند.
• پشتیبانی از پشت: استفاده از پشتی‌های مناسب برای صندلی‌ها می‌تواند به حفظ انحنای طبیعی ستون فقرات کمک کند و از بروز دردهای مزمن جلوگیری کند.

انتخاب مواد و ابزارهای آموزشی ارگونومیک

• کتاب‌ها و لوازم‌تحریر: انتخاب کتاب‌ها و لوازم ‌تحریر با وزن مناسب و طراحی ارگونومیک می‌تواند به کاهش فشار بر روی کمر و گردن کودک کمک کند. همچنین، استفاده از ابزارهای آموزشی با طراحی مناسب می‌تواند یادگیری را تسهیل کند.
• تبلت‌ها و رایانه: با توجه به استفاده روزافزون از فناوری در آموزش، انتخاب رایانه با طراحی ارگونومیک، به‌ ویژه از نظر صفحه‌ کلید و نمایشگر، اهمیت دارد. استفاده از صفحه نمایش هایی با ارتفاع مناسب و استفاده از پایه ‌ها می‌تواند به کاهش فشار بر گردن و چشم‌ها کمک کند.
• لوازم ورزشی: در کنار وسایل آموزشی، لوازم ورزشی نیز باید با طراحی مناسب برای جلوگیری از آسیب‌های جسمی انتخاب شود. انتخاب لوازم ورزشی با وزن و ابعاد مناسب برای کودکان می‌تواند به فعالیت بدنی ایمن و موثر کمک کند.

دکتر «حمیدرضا مکرمی»، عضو هیات علمی گروه ارگونومی دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شیراز