دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی شیراز؛
تغذیه و سرطان سینه: نقش رژیم غذایی در پیشگیری و بهبود روند درمان
سرطان سینه یکی از شایع ترین سرطان ها در زنان است که عوامل مختلفی از جمله ژنتیک، محیط و سبک زندگی در بروز آن نقش دارند. تحقیقات علمی نشان میدهد که تغذیه مناسب می تواند هم در پیشگیری و هم در بهبود روند درمان مؤثر باشد. در این مطلب به بررسی جامع تأثیر مواد غذایی مختلف بر سرطان سینه میپردازیم.
- مواد غذایی محافظتکننده در برابر سرطان سینه:
میوهها و سبزیجات رنگارنگ:
سبزیجات چلیپایی مانند بروکلی، کلم بروکسل و گل کلم حاوی ترکیبی به نام «سولفورافان» هستند که خاصیت ضد سرطانی دارد.
گوجه فرنگی سرشار از لیکوپن است، یک آنتی اکسیدان قوی که ممکن است رشد سلول های سرطانی را مهار کند.
توت ها مانند تمشک، توت فرنگی و بلوبری به دلیل دارا بودن آنتی اکسیدان های قوی مانند آنتوسیانین، به کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو کمک میکنند.
چربی های سالم:
ماهی های چرب مانند سالمون، ساردین و ماکرو که سرشار از اسیدهای چرب امگا-۳ هستند، به کاهش التهاب و مهار رشد تومورها کمک میکنند.
روغن زیتون فرابکر حاوی ترکیبات فنولی است که خاصیت ضدسرطانی دارد.
آجیل و دانه ها مانند گردو و بذر کتان(حاوی لیگنان) ممکن است به تنظیم سطح استروژن کمک کنند.
فیبرهای غذایی:
مصرف غلات کامل مانند جو دو سر، برنج قهوه ای و نان سبوس دار و همچنین حبوبات مانند عدس و لوبیا، به دفع استروژن اضافه از بدن کمک میکنند.
- مواد غذایی که باید محدود شوند:
قند و شیرینی های صنعتی:
مصرف زیاد قند و شکر تصفیه شده نه تنها منجر به چاقی میشود، بلکه التهاب را افزایش داده و محیط مناسبی برای رشد سلول های سرطانی فراهم میکند.
گوشتهای فرآوری شده:
سوسیس، کالباس و همبرگرهای صنعتی حاوی نیترات و سایر مواد افزودنی هستند که ممکن است خطر سرطان را افزایش دهند.
الکل:
حتی مصرف مقادیر کم الکل با افزایش خطر سرطان سینه مرتبط است، زیرا متابولیت های آن می توانند بر سطح استروژن تأثیر بگذارند.
- نکات کلیدی برای بهبود کیفیت زندگی در بیماران:
حفظ وزن متعادل:
چاقی، به ویژه پس از یائسگی، یکی از عوامل خطر مهم در سرطان سینه است، زیرا بافت چربی می تواند استروژن اضافه تولید کند.
فعالیت بدنی منظم:
ورزش نه تنها به کنترل وزن کمک می کند، بلکه سطح هورمون ها را متعادل کرده و سیستم ایمنی را تقویت می نماید.
مصرف سویا: مفید یا مضر؟
اگرچه سویا حاوی فیتواستروژنها است، اما مطالعات نشان می دهند که مصرف متوسط محصولات سویا مانند توفو و شیر سویا، برای اکثر زنان بی خطر است و حتی ممکن است اثر محافظتی داشته باشد.
جمع بندی:
در حالی که هیچ رژیم غذایی نمی تواند به طور قطع از سرطان سینه جلوگیری کند، انتخاب های غذایی سالم مانند کاهش مصرف قند، افزایش فیبر و استفاده از چربی های مفید می توانند خطر ابتلا را کاهش دهند. برای بیماران تحت درمان، تغذیه مناسب به بهبود کیفیت زندگی و پاسخ بهتر به درمان کمک میکند.
«صبا خطاپوش» کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی
نظر دهید