پس از شش ماهگی که زمان استفاده از غذای کمکی در کنار شیر مادر یا شیرخشک فرا می‌رسد، تغذیه کودک اهمیت خاصی پیدا می‌کند. از آنجایی که در این سن، سیستم گوارشی و سیستم ایمنی بدن کودک هنوز ضعف دارد، باید در انتخاب مواد غذایی دقت کرد. همچنین ذائقه غذایی کودک از همین سنین شکل می گیرد، بنابراین رفتار والدین در رابطه با غذا خوردن کودک بسیار حائز اهمیت است. برخی از اشتباهات رایج در رابطه با تغذیه کودکان را در ادامه این مطلب می خوانید.

• تغذیه کودک زیر 6 ماه با غذای جامد:

برخی والدین به اشتباه تصور می‌کنند که تغذیه کودک با غذای جامد، به دلیل ایجاد سیری بیشتر، خواب بهتری را برای کودک به ارمغان می‌آورد. بنابراین غذای جامد را پیش از 6 ماهگی کودک در کنار شیر مادر یا شیرخشک آغاز می‌کنند. کارشناسان تغذیه توصیه می‌کنند کودک تا 6 ماهگی تنها با شیر مادر یا شیر خشک تغذیه شود و از اضافه کردن مواد غذایی جامد به برنامه کودک خودداری شود. پس از 6 ماهگی سیستم گوارش کودک قوی‌تر شده و می‌تواند غذای جامد را نیز هضم کند. به این نکته توجه داشته باشید که تغذیه کودک با غذای جامد، نباید زیاد به تأخیر بیفتد؛ اضافه کردن غذای جامد به برنامه غذایی کودک پس از 9 ماهگی نیز ممکن است منجر به ایجاد احساس بیزاری از غذا، در او شود. کودک باید به موقع با طعم و مزه غذاهای دیگر آشنا شود.

• خودداری از قطع مصرف قطره آهن در کودک تا 2 سالگی

دریافت آهن کافی در کودکان اهمیت زیادی دارد، زیرا کمبود آهن می ‌تواند باعث تأخیرهای جدی در رشد و تکامل کودک شود و عوارض بلند مدتی داشته باشد. اگر رژیم غذایی کودک فاقد آهن باشد، ممکن است دچار بیماری به نام «فقر آهن» شود که در کودکان یک مشکل رایج است. آهن شیر مادر تا چهار ماه بعد از تولد در نوزادانی که سالم هستند، برای نوزاد کافی است. همه نوزادان باید از چهار ماهگی به بعد، مکمل آهن دریافت کنند.

• مصرف سرلاک تا قبل از 6 ماهگی

برخی از والدین پیش از شش ماهگی کودک، سرلاک را به برنامه غذایی او اضافه می‌کنند، اما کارشناسان تغذیه این موضوع را تأیید نمی‌کنند. پیش از شش ماهگی، دستگاه گوارش نوزاد به قدر کافی رشد نکرده است و تغذیه کودک با سرلاک منجر به یبوست و بد غذایی او می ‌شود.

غذاهای ممنوع در کودکان زیر یک سال:

1. شیر گاو: تغذیه کودک زیر یک سال با شیر گاو به دلیل میزان زیاد مواد معدنی و پروتئین‌های موجود در آن که هضمش را دشوار می‌کند، توصیه نمی‌شود. از سوی دیگر شیر گاو قادر نیست ویتامین‌ها و مواد مغذی موردنیاز کودک را تأمین کند و کودک دچار فقر آهن و کم‌ خونی می شود. اگر امکان تغذیه نوزاد با شیر مادر وجود نداشته باشد، باید از شیر خشک برای تغذیه کودک استفاده کرد.
2. عسل: تا اتمام یک ‌سالگی کودک نباید به او عسل داده شود. عسل به دلیل وجود باکتری بوتولیسم می‌تواند در کودک ایجاد حساسیت کند و منجر به بروز بیماری در او شود.
3. غذاهای چرب: دستگاه گوارش کودک زیر یک سال هنوز تکامل پیدا نکرده و غذاهایی مانند گوشت چرب، کره و سوسیس که حاوی چربی‌های ناسالم است، کودک را دچار مشکل می‌کند.
4. ماهی: کارشناسان تغذیه استفاده از ماهی را به دلیل داشتن جیوه برای کودک زیر یک سال ممنوع می‌کنند. گرچه ماهی تن و ماهی آزاد به رشد سلول‌های مغزی و محافظت از کودک در برابر بیماری ‌ها کمک می‌کند، اما به دلیل وجود جیوه تنها دو وعده در هفته باید استفاده شود.
5. آبمیوه های آماده و غذاهای کنسروی: آبمیوه های آماده و غذاهای کنسرو شده مواد نگهدارنده زیادی دارند که مصرف آنها برای کودک بی خطر نیست، از دیگر خوراکی های ممنوع زیر یک سال محسوب می شود. بهتر است به جای آبمیوه، از میوه های پوره و له شده استفاده کنید.
6. توت و مرکبات: اگر چه مصرف مرکبات برای بدن ما ضروری است؛ اما توت فرنگی، بلوبری، شاه توت، تمشک، پرتقال، لیموترش و موارد مشابه دارای مقادیر زیادی اسید و ویتامین C  است که می تواند باعث نفخ شدید شیرخوار شود.
7. انگور: انگور ترکیب مضری برای شیرخوار ندارد و اغلب باعث حساسیت نمی شود، اما از آنجا که دانه های آن کوچک و لغزنده است و پوست آن ممکن است به گلوی کودکی که توانایی جویدن و بلعیدن صحیح را هنوز یاد نگرفته، بچسبد و خطر خفگی ایجاد کند، توصیه می شود که به نوزاد زیر یک سال داده نشود.
8. قند و شکر: قند و شکر (و نیز نمک) هرگز نباید به کودکان زیر یک سال داده شود، زیرا می تواند بر اشتهای کودک تأثیر بگذارد و رژیم غذایی او را مختل کند. وقتی به غذای کودک شکر اضافه کرده و آن را شیرین می کنید، طبیعی است که نوزاد دیگر غذاهای بی مزه همانند شیر مادر را نخورد و در برابر شیر مادر مقاومت کند، این مسأله در مورد اضافه کردن نمک به غذای کمکی نیز صدق می کند. بنابراین بهتر است معرفی قند و نمک در رژیم غذایی کودک خود را به تعویق بیندازید.

«غزل غرقی»؛ کارشناس تغذیه شبکه بهداشت و درمان شهرستان بوانات