نقش محوری ماماها در اجرای برنامههای سلامت باروری کشور
مسوول برنامه سلامت مادران معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز با تاکید بر اهمیت جایگاه ماماها در نظام سلامت، نقش آنان را در اجرای موفق و فراگیر برنامههای سلامت باروری کشور، بیبدیل و محوری توصیف کرد.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز، «الهام حسامی» ضمن گرامیداشت پانزدهم اردیبهشت روز «ماما» و تبریک این روز به تمامی اساتید، دانشجویان و فعالان این حوزه، به بیان نقش حیاتی ماماها در مراکز بهداشتی پرداخت و اظهار کرد: ماماها به عنوان نخستین خط دفاعی در حفظ سلامت مادر و جنین، وظایف بسیار مهمی را بر عهده دارند و شعار امسال روز جهانی ماما با عنوان «ماما؛ خط مقدم سلامت در هر بحران» به این امر اشاره ویژه ای دارد.
او از جمله این وظایف را غربالگری و تشخیص زودهنگام بیماریهای مرتبط با بارداری و زایمان نظیر پرهاکلامپسی، دیابت بارداری، کمخونی و عفونتها در مراحل اولیه بارداری برشمرد که تشخیص زودهنگام، امکان مداخله به موقع و پیشگیری از عوارض جدی را فراهم میسازد.
مسوول برنامه سلامت مادران معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز با اشاره به اینکه تغذیه مناسب، شناخت نشانه های هشدار، رعایت بهداشت فردی و آمادگی برای زایمان سالم، بخش جداییناپذیر از خدمات ماماها است، بیان کرد: همچنین، ارائه مراقبتهای متناسب با سن بارداری و شرایط مادر و پیگیری مستمر وضعیت مادر در دوران بارداری، زایمان و پس از زایمان، نقش بسزایی در حفظ سلامت آنان ایفا می کند.
حسامی تصریح کرد: در صورت شناسایی موارد نیازمند مراقبت ویژه، ماماها با ارجاع بهموقع به سطوح بالاتر، از سلامت مادر و نوزاد محافظت میکنند.
تقویت نقش ماماها در نظام بهداشتی
او در خصوص راهکارهای تقویت نقش ماماها در نظام بهداشت گفت: در این زمینه لازم است توانمندسازی ماماها به کمک برگزاری دورههای آموزشی مداوم و مبتنی بر آخرین یافتههای علمی مورد توجه قرار گیرد، همچنین، حمایت مالی، شغلی، جذب و بهکارگیری نیروی انسانی موردنیاز در مراکز بهداشتی، از اهمیت ویژهای برخوردار است.
مسوول برنامه سلامت مادران معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز، استفاده از سامانههای الکترونیکی را نیز در تسهیل ثبت، پیگیری و هماهنگی خدمات مامایی موثر خواند.
روشهای نوین آموزشی در مراکز بهداشتی
حسامی در ادامه با اشاره به روشهای نوین آموزشی مرتبط با خدمات مامایی در مراکز بهداشتی، استفاده از آموزش دیجیتال و چندرسانهای با استفاده از ویدئوها، انیمیشنها و نرم افزارهای تلفن همراه برای مادران، استفاده از هوش مصنوعی در ارتقای سلامت مادران و برگزاری آموزشهای گروهی را موجب افزایش تاثیرگذاری آموزشهای بهداشتی دانست.
افزایش دسترسی به خدمات مامایی در مناطق محروم
او با توجه به سیاستهای جدید جوانی جمعیت گفت: در این راستا افزایش جذب ماماها در مراکز روستایی با ارائه تسهیلات استخدامی و امتیازات بومی، ایجاد مراکز خدمات جامع سلامت با محوریت مامایی بهویژه در مناطق کمتر توسعهیافته و ارائه بستههای حمایتی و تغذیهای برای زنان کمدرآمد در دستور کار قرار گرفته است.
مسوول برنامه سلامت مادران معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، در خصوص راهکارهای مدیریت چالشهای اصلی مامایی با توجه به تغییرات جمعیتی اظهار کرد: بازنگری در سیاستهای توزیع نیروی انسانی با توجه به نقشه باروری و جمعیت، افزایش حمایت روانی و شغلی از ماماها همراه با ارتقای جایگاه حرفهای از جمله این راهکارها است.
حسامی تصریح کرد: استفاده از فناوری برای تسهیل مراقبت، آموزش و پیگیری بیماران، گسترش همکاری بینحرفهای میان پزشک، ماما، روانشناس و کارشناس تغذیه، همچنین تقویت زیرساختهای فیزیکی و تجهیزاتی در مناطق محروم، از جمله راهکارهای موثر در بهبود وضعیت خدمات مامایی در کشور است.
ماماها در مراکز بهداشتی چه خدماتی ارائه می کنند؟
او در ادامه با بیان خدمات ماماها در مراکز بهداشتی، در راستای سیاستهای جدید جمعیتی، با رویکردی حمایتی و در راستای افزایش نرخ باروری سالم و حمایت از مادران باردار و خانوادهها گفت: خدمات ارائه شده شامل مشاوره پیش از بارداری برای آمادگی جسمی و روانی، شناسایی زنان در سنین باروری و آموزش و تشویق به فرزندآوری (به ویژه برای فرزند دوم و سوم به بالا) است که در موارد خاص و با در نظر گرفتن شرایط پزشکی، مشاوره و ارائه روشهای پیشگیری مجاز صورت میگیرد.
حسامی افزود: در دوران بارداری و پس از زایمان، ماماها با ارائه مراقبتهای دقیقتر و گستردهتر، آموزش تغذیه، مکملهای بارداری، ورزش و آمادگی برای زایمان، حمایت روانی و اجتماعی از مادران باردار، به تحقق بهتر این برنامه کمک می کنند.
مسوول برنامه سلامت مادران معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز تصریح کرد: همچنین، حمایت از زایمان طبیعی و کاهش مداخلات غیرضروری از دیگر نقش محوری مهم ماماها محسوب می شود.
او در ادامه با اشاره به مراقبت پس از زایمان از سوی ماماها گفت: این مراقبت ها شامل کنترل خونریزی، حمایت از شیر دادن به نوزاد، توجه به سلامت روان مادر و ترغیب به فرزندآوری است.
حسامی همچنین به خدمات مربوط به مراقبت از نوزاد و کودک به عنوان دیگر محور فعالیت های مامایی در نظام بهداشتی کشور اشاره کرد و افزود: ماماها در مراکز بهداشتی، خدمات مراقبتی از نوزاد از بدو تولد تا پایان پنج سالگی شامل بررسی رشد، تغذیه و انجام واکسیناسیون را بر عهده دارند، همچنین آموزش شیر دادن به نوزاد تا ۶ ماهگی و ادامه آن تا دو سالگی نیز از وظایف مهم آنان است.
نقش مهم ماما در ارتقای سلامت زنان
مسوول برنامه سلامت مادران معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز در خصوص سلامت زنان نیز گفت: ماماها در زمینه غربالگری و پیشگیری از سرطانهای شایع زنان با اولویت سرطان دهانه رحم و پستان، غربالگری و درمان عفونتهای تناسلی زنان، ارائه خدمات بهداشت بلوغ و سلامت باروری دختران و پیشگیری و تشخیص ناباروری اولیه و ثانویه نیز فعالیت دارند.
حسامی با تاکید بر توجه بیشتر در نظام سلامت به نقش ماماها یادآور شد: امروزه، ماماها در چارچوب سیاستهای کلان جمعیتی، با تمرکز بر قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت و افزایش باروری سالم، نقش بسیار پررنگتری ایفا میکنند و در حال حاضر، حدود هزار ماما در مراکز بهداشتی درمانی استان فارس، مشغول به خدمترسانی هستند.
پایان خبر
نظر دهید