آفتاب سوختگی نوعی آسیب پوستی حاد و گذرا است که ناشی از مجاورت طولانی مدت با آفتاب به ویژه در تماس با پرتو فرابنفش (UV) است و بیشتر در افراد جوان و بزرگسال دیده می شود.

این واکنش پوستی اغلب در ۲۴ تا ۳۶ ساعت نخست پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب در بدترین حالت خود قرار دارد و می تواند علائمی از جمله سوزش و قرمزی و حتی تاول ایجاد کند؛ در ادامه پوست به مدت چند روز پوسته پوسته می شود و بعد از چند هفته بهبود می ‌یابد.

با اینکه آفتاب سوختگی اغلب نوعی آسیب گذرا و خفیف است، این موضوع اهمیت دارد که تا حد ممکن از آن دوری کنیم، زیرا سلامت ما را به خطر می ‌اندازد و احتمال ابتلا به بیماری‌هایی مثل سرطان را افزایش می‌دهد.

اشعه فرابنفش که به «اشعه‌ سوزاننده» معروف است، طیف UVA  کلاژن های پوست را می ‌شکند و سلول ‌های پوست را در معرض پیری زودرس قرار می‌ دهد. این اشعه ‌ها پوست را برنزه می‌ کند و باعث آسیب پوست می شود.

پیشگیری از آفتاب سوختگی

مهم‌ترین کاری که در پیشگیری از آفتاب سوختگی باید انجام داد، این است که قبل از قرار گرفتن در معرض آفتاب، به ویژه در زمان هایی از روز که آفتاب شدیدتر است، از کرم ضد آفتاب بر روی تمام قسمت‌ های پوست که در معرض آفتاب قرار دارد، استفاده شود و تا هنگامی‌ که در خارج از منزل هستیم، دست کم هر دو ساعت یک ‌بار آن را تجدید کنیم. مصرف کرم های ضد آفتاب باعث می شود از بروز آفتاب سوختگی تا حد امکان جلوگیری شود.

درمان آفتاب سوختگی

در صورت بروز آفتاب سوختگی توصیه می شود ابتدا باید سریع از زیر آفتاب خارج شویم و به محیطی سربسته یا به زیر سایه برویم. هنگامی که به محیط سربسته رسیدیم، پوست را با آب سرد، یا گرفتن دوش یا حمام آب سرد، خنک کنیم. کمپرس با آب سرد هم در این زمینه مؤثر است.

نوشیدن مقدار زیادی مایعات برای پایین آمدن دمای بدن و خنک شدن نیز دیگر توصیه در مواقع بروز آفتاب سوختگی است.

استفاده از مرطوب ‌کننده‌ هایی مانند وازلین که پایه آب دارد برای رطوبت پوست نیز می تواند در بهبود شرایط آفتاب سوختگی موثر باشد.

همچنین توصیه می شود از هرگونه تابش خورشید، حتی نور پشت پنجره پرهیز کرده و قسمت ‌هایی از بدن را که آفتاب سوخته است بپوشانیم تا به طور کامل بهبود یابد و ترمیم شود.

دکتر «مهدی قهار ترس»، متخصص بیماری های پوست عضو هیات علمی گروه پوست دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز