اسفند برای بیشتر ما ایرانی ها مترادف است با آماده شدن برای عید و این آماده شدن را بیشتر از هر چیز دیگری می شود در خانه تکانی هایمان دید.

خانه تکانی یکی از سنت های زیبای ما ایرانیان است که اگر با رعایت نکات ایمنی همراه نباشد، ممکن است با مشکلاتی همراه شود. کمردرد، گردن درد، مسمومیت، تنگی نفس، حساسیت پوستی و درد دست و پا از رایج ترین عوارض خانه تکانی های نادرست و غیرایمن است؛ عوارضی که با رعایت برخی اصول ساده ایمنی می توان احتمال بروز آنها را به حداقل رساند.

خانه تکانی و خطر کمردرد

کمردرد مشکل رایجی است که در بیشتر موارد، ارتباطی به مهره ها و نخاع ندارد و دلیلش عمدتا کشیدگی عضلات پشت است. عامل این کشیدگی هم معمولا بلند کردن اسباب سنگین منزل، حمل نادرست اجسام سنگین و حرکت ناگهانی در ناحیه کمر است.

برای پیشگیری از کمردرد در طول خانه تکانی، تا جایی که برایتان مقدور است، از بلند کردن اسباب و وسایل سنگین پرهیز کنید و به جای این کار، از شیوه های جایگزین مانند هل دادن یا کشیدن  استفاده کنید، همچنین وقتی می خواهید جسم سنگینی را روی زمین بگذارید، به جای خم کردن کمر، زانوهایتان را خم کنید و جسم را روی زمین قرار دهید.

خانه تکانی و خطر سقوط از ارتفاع

استفاده از وسایل غیرایمن برای دسترسی به ارتفاع بالاتر مانند جعبه و نردبان های نامطمئن، خطر سقوط از ارتفاع را افزایش می دهد. برای پیشگیری از سقوط اگر می خواهید از نردبان یا چهارپایه استفاده کنید، ابتدا از سطح اتکای آن با زمین کاملا مطمئن شوید و حتی المقدور از نردبان های دوطرفه و استاندارد استفاده کنید.

خانه تکانی و خطر اگزما

استفاده از انواع شوینده ها در کنار تعریق، دست‌ها را پوسته پوسته و قرمز می کند که در اصطلاح این بیماری «اگزمای خانم های خانه دار» نامیده می شود. برای پیشگیری از اگزما از دستکش مناسب استفاده کنید و در حد امکان تا آنجا که ممکن است، از تماس مستقیم دستهایتان با انواع شوینده ها و پاک کننده ها خودداری کنید.

خانه تکانی و خطر مسمومیت

تنگی نفس، آلرژی و حمله آسم از جمله مواردی است که در ایام خانه تکانی، بیشتر دیده می شود. بسیاری از خانم‌های خانه دار برای شست و شوی سرویس بهداشتی از مواد شیمیایی نظیر انواع سفیدکننده ها استفاده می کنند و از آنجا که سرویس های بهداشتی در فضاهایی بسته و کوچک قرار دارند، قرار گرفتن در این فضاها برای مدتی طولانی ممکن است آسیب فراوانی به ریه های این افراد وارد کند. برای پیشگیری از مسمومیت در حد امکان از مصرف مواد شوینده در فضاهای بسته خودداری کنید و در صورت استفاده حتما ماسک بزنید یا از دستمالی ضخیم بر روی دهان و بینی تان استفاده کنید.

خانه تکانی و خطر برق گرفتگی

نظافت جزء اصلی خانه تکانی است، اما وقتی پای این نظافت به لوازم برقی مانند لوستر و چراغ باز می شود، در صورت بی احتیاطی، خانه تکانی با خطر برق گرفتگی همراه خواهد شد. برای پیشگیری از برق گرفتگی یادتان باشد که پیش از شروع به نظافت، ابتدا برق آن وسیله برقی را قطع کنید و از ریختن آب بر روی کلید، پریز و سیم برق جدا خودداری کنید.

خانه تکانی و خطر نشانگان کانال مچ دست

نشانگان کانال مچ دست، یکی از مشکلاتی است که می تواند برای خانم های خانه دار دردسرساز شود. علت بروز این مشکل می تواند کار کشیدن زیاد از دست ها برای انجام کارهای طولانی مدت باشد که در آنها مچ دست تحت فشار قرار می گیرد.

بی حس شدن انگشتان دست و گزگز شبانه دست ها از شایع ترین علایم این نشانگان به شمار می رود. برای پیشگیری از این مشکل ضمن کاهش فعالیت هایی که با دست هایتان انجام می دهید کارهای روزانه تان را به گونه ای برنامه ریزی کنید که زمانی هم به استراحت و نرمش دادن دست ها اختصاص یابد.

اگر شما دچار این مشکل شده اید برای پیشگیری از تشدید آن، باید حتما به پزشک خانواده خود مراجعه کنید.

«نوش آفرین شادکام» کارشناس واحد مدیریت کاهش خطر بلایا و حوادث معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز