رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز با بیان اینکه اتلاف غذای خانگی نتیجه خرید بیش از میزان مصرف غذا است، افزایش دفعات خرید را از جمله راهکارهای کاهش این مشکل برشمرد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز، «مریم مهارت» در زمینه هدر رفت و دور ریز مواد غذایی به عنوان یکی از چالش های سلامت محور در جوامع گفت: اغلب مواد غذایی بلافاصله پس از خرید دور ریخته نمی شود، بلکه دور ریزی غذا پس از انجام دادن مجموعه پیچیده ای از رفتارها صورت می گیرد که هر یک احتمال اتلاف غذایی را افزایش می دهد.

او فراگیری و رعایت رفتارهای مدیریت خانگی را موجب کاهش اتلاف غذایی دانست و افزود: عادات خانگی مرتبط با غذا نظیر برنامه ریزی، خرید، نگهداری، پخت و پز، خوردن غذا و مدیریت باقیمانده ها نقش تعیین کننده ای در تأمین غذا و همچنین تولید ضایعات غذایی دارد؛ در تمامی این مراحل، مواد غذایی از نظر قابلیت مصرف ارزیابی می شود و در نتیجه ممکن است دور ریخته شود، یا دوباره مورد استفاده قرار گیرد.

مهارت داشتن برنامه ریزی در زمینه تهیه مواد غذایی را گامی اساسی در مدیریت هدر رفت مواد غذایی خانوار عنوان کرد و ادامه داد: سبک زندگی پرمشغله و وجود فرزندان در خانواده، برنامه ریزی برای تهیه و مصرف مواد غذایی و مدیریت ذخایر غذایی را دشوار می کند و این مسئله به عنوان یکی از عوامل اصلی ایجاد اتلاف غذایی در میان مصرف کنندگان شناسایی شده است.

بررسی موجودی کابینت ها و یخچال، پیش از اقدام به خرید

به گفته او بررسی موجودی غذایی یخچال و کابینت ها قبل از اقدام به خرید می تواند از خریدهای تکراری و غیر ضروری جلوگیری کند و این امر به ویژه برای کسانی که به دلیل مشغله های شغلی، زمان محدودی دارند، با اهمیت است.

رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز افزود: همچنین در زندگی های پرمشغله امروزی، تهیه یک فهرست خرید می تواند ابزاری کارآمد برای مدیریت هوشمندانه مواد غذایی باشد. این فهرست به کاهش خریدهای احساسی و اقلام غیر ضروری کمک می کند، که در نهایت منجر به کاهش میزان مواد غذایی دور ریخته شده می شود.

او اظهار کرد: استفاده از چک لیست قبل از رفتن به سوپرمارکت نه تنها ذهن را متمرکز نگه می دارد، بلکه با جلوگیری از خرید تکراری، صرفه جویی در زمان و هزینه را نیز به همراه دارد؛ همچنین مطالعات نشان می دهد استفاده از فهرست خرید، مقدار غذای دور ریخته شده را به طور تقریبی 20 درصد کاهش می دهد.

مهارت، یکی از راهکارهای مؤثر برای جلوگیری از اتلاف غذا را تنظیم برنامه غذایی برای کل هفته عنوان کرد و توضیح داد:  با این کار از خرید مواد غذایی بیش از حد نیاز و مصرف نکردن آن ها قبل از فاسد شدن، جلوگیری می شود، این استراتژی به ما کمک می کند که با دیدی باز، آگاهانه خرید کرده و از خرید مواد غذایی که به دلیل نداشتن برنامه مشخص برای آن ها، دور ریخته می شود، پرهیز کنیم.

خرید هوشمندانه مواد غذایی

به گفته رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بخش زیادی از عوامل هدر رفت غذا، به روش‌ های تهیه و خرید مواد غذایی مربوط می‌شود؛ گرچه اکثر مصرف کنندگان اظهار دارند که مقادیر دقیق و موردنیاز غذا را تهیه می کنند، اما در بسیاری از موارد، خرید بیش از مقدار موردنیاز مشاهده می شود که عاملی مهم در بروز اتلاف غذایی است.

او با بیان اینکه گاهی اوقات «نقش آفرینی مثبت» که به تمایل به نقش مثبت به عنوان یک والد یا همسر خوب اشاره دارد، منجر می شود تا مواد غذایی به مقدار زیاد و به وفور، برای خانواده و فرزندان تهیه شود تا روشی برای نشان دادن علاقه و محبت فرد به خانواده باشد، گفت: گاهی اوقات نقش آفرینی مثبت فراتر از خانواده می رود و شامل میهمانان نیز می شود؛ تصویر یک میزبان خوب ایجاب می کند که فرد در مناسبت های اجتماعی، غذای متنوع و فراوانی فراهم سازد، چرا که تهیه ناکافی یا غیرمناسب غذا می تواند موجب خجالت و شرمساری شود.

تنوع ذائقه در خانواده ها؛ چالشی در افزایش موارد هدر رفت مواد غذایی

مهارت، تنوع ذائقه در خانواده ها را دیگر چالش انتخاب و خرید غذا عنوان کرد که نیاز به تهیه و خرید مواد غذایی متفاوت را افزایش می دهد و این امر می تواند به افزایش احتمال دور ریختن غذاهای نخورده و فسادپذیر منجر شود.

او همچنین پرمشغله بودن اعضای خانواده که محدودیت های زمانی را برای افراد ایجاد می کند، موجب تغییر در الگوهای خرید و مصرف خانوارها برشمرد و افزود: اغلب افراد به دلیل کمبود وقت، تمایل دارند مقادیر بیشتری مواد غذایی را برای آینده انبار کنند تا در نهایت، از رفت و آمدهای مکرر به فروشگاه ها پرهیز شود و این رفتار، تأثیر مستقیمی بر روی ضایع کردن غذا دارد.

رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز در ادامه به تبلیغات تأثیرگذار با پیشنهادات وسوسه انگیزی مانند «یکی بخر، یکی رایگان ببر» اشاره کرد که گاه مصرف کنندگان را به خرید بیش از نیازشان وادار می کند و اضافه کرد: این رویکردهای بازاریابی طراحی شده است تا به مشتری احساس صرفه جویی بدهد، اما می تواند به نتایج ناخواسته مانند اتلاف بیشتر غذا منجر شود.

اهمیت انتخاب مواد غذایی با بسته بندی مناسب

مهارت ادامه داد: یکی از دلایل اصلی اتلاف غذایی، اندازه بسته بندی برخی محصولات غذایی است که اغلب بیش از حد بزرگ بوده و برای افرادی که به تنهایی یا به صورت زوج زندگی می کنند، مناسب نیست؛ از طرفی قیمت های مواد غذایی فله ای یا بسته بندی های کوچکتر به نسبت بالا است. پیشنهاد می شود که در هنگام خرید به اندازه بسته بندی مواد غذایی توجه شود و متناسب با نیاز انتخاب شود و مطالعات نشان می دهد که 20 تا 25 درصد از هدررفت غذا می تواند به اندازه بسته بندی های بیش از حد بزرگ و بسته بندی هایی که خالی کردن آن ها مشکل است، مربوط شود.

او انتخاب مواد غذایی با دوام و ماندگاری بیشتر، مانند کنسروها و غذاهای منجمد، برای خرید عمده را یک استراتژی برای کاهش اتلاف غذایی عنوان کرد این رویکرد به ویژه در مواقع کمبود زمان یا در صورت نبود دسترسی آسان به فروشگاه ها می تواند مفید باشد.

به گفته رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیشترین میزان اتلاف غذا زمانی اتفاق می افتد که مردم به صورت انحصاری از فروشگاه های بزرگ و هایپرمارکت ها خرید می کنند، اما اغلب وقتی خرید از فروشگاه های متنوع، سوپرمارکت های کوچک یا بازارهای محلی انجام می پذیرد، میزان هدر رفت کاهش می یابد؛ از طرفی تعداد دفعه های خرید مواد غذایی نیز به نظر می رسد بر میزان اتلاف غذایی تأثیر بگذارد و هدر رفت غذا با افزایش تعداد دفعات خرید، کاهش یابد.

پایان خبر